Zaman kaybetmeden doktora başvurulmalı

Sevgili okurlar bu hafta konumuz dış kulak yolu enfeksiyonları. Özellikle havaların ısınması ile deniz ve havuz sezonunun açılması, otitis eksterna olarak bilinen dış kulak enfeksiyonlarının görülme sıklığının artmasına neden olmaktadır. Bu konuyu sizlerden gelen sorular doğrultusunda Ankara Acıbadem Hastanesi doktorlarından Kulak Burun Boğaz Uzmanı Doç. Dr. Ali Titiz ile konuştuk.

- Öncelikle bize dış kulak yolunun kulağın hangi kısmına kadar olan bölge olduğunu anlatır mısınız?
- Dış kulak yolu, 1/3 dış kısmı kıkırdak ve 2/3 iç kısmı kemik yapıdan oluşan yaklaşık olarak 2,5 cm uzunluğunda bir kanaldır. Bu kanalın fonksiyonu, sesin orta kulağa iletimini sağlamakla birlikte kulak zarı ve dolayısıyla orta ve iç kulak yapılarını yabancı nesne ve çevresel etkilerden korumaktır. Kemik ve kıkırdak birleşim yeri isthmus olarak adlandırılır ve dış kulak yolunun en dar bölümünü oluşturur. Genelikle enfeksiyonun en sık başladığı yer de burasıdır.

- Peki dış kulak yolu enfeksiyonu nasıl oluşur?
- Serumen (earwax), dış kulak yolunda yapılan bir salgıdır. Bu kulak salgısı asidik bir tabaka oluşturur ve dış kulak yolunun enfeksiyondan korunmasında yardımcı olur. Genetik ve ırksal özelliklerin farklılığı, serumenin görünüşü, kıvamı ve içerdiği immünglobulin ve lizozim antibakteriyal maddeler gibi fiziksel ve kimyasal özelliklerinde değişikliklere neden olabilir. Üretilen serumen kademeli olarak dışa doğru yönlendirilir ve buradan dışarıya dökülür.
Dış kulak yolunun kendi kendini temizleme özelliği ve enfeksiyonlara karşı koruma mekanizması olmasına karşın, nemi saklama özelliğinden dolayı diğer vücut derilerine göre enfeksiyon oluşumuna daha elverişli bir ortam yaratır. Bu durum, yeteri özen gösterilmediği zamanlarda, bakteri ve mantarların üremesine ve kolayca hastalık oluşmasına sebep olabilir.

İŞİTME KAYBI GÖRÜLEBİLİR

- Dış kulak yolu hastalıklarının belirtileri nelerdir?
- Dış kulak yolu enfeksiyonunda önemli fiziksel bulgu, kulak kanalının ön kısmına veya kulak kepçesinin arkaya doğru çekilmesi ile ağrı oluşumudur. Hastalarda ayrıca kulak ağrısı, kulakta dolgunluk veya basınç hissi, dış kulak yolunda kızarıklık, ödem ve daralma, kulak akıntısı, kaşıntı, işitme kaybı, bazen ateş görülebilir.

- Bu hastalıkta tanı nasıl koyulmaktadır?
- Dış kulak yolu enfeksiyonunun tanısında hastanın öyküsü ve otoskopik muayene, klinisyen için yeterli bilgi sağlar. Kulakta şiddetli ağrı ile birlikte diyabetik veya bağışıklık sistemi yetersizliği olan hastalarda, nekrotizan dış kulak yolu enfeksiyonu akla gelmelidir.

KURU TUTULMALI

- Dış kulak yolu enfeksiyonlarının tedavisi nasıl olmaktadır?
- Dış kulak yolu enfeksiyonu bulgu ve belirtileri fark edildiği zaman mutlaka bir kulak burun boğaz hekimine başvurulmalıdır. Tedavide amaç enfeksiyonu yok ederek dış kulak yolunun bütünlüğünün sağlanması ve orijinal sağlıklı durumuna getirilmesidir. Uygulama sırasında, dış kulak yolunun travmatize edilmeden buradaki enfektif döküntülerin temizlenmesi, ağrını önlenmesi, dış kulak yolu ödeminin ve enfeksiyonun önlenmesi için lokal veya sistemik medikal tedavinin başlanması, risk faktörlerinin kontrol altına alınması veya kaçınılması önemlidir. Tedavi süresince kulağın kuru tutulması, tedavi etkinliğini ve süresini olumlu yönde etkiler.

- Dış kulak yolu hastalıklarından korunmak için nelere dikkat etmeliyiz?
- Dış kulak yolu iltihabı sık karşılaşılan bir sorun olmakla birlikte birçok risk faktörü kolaylıkla önlenebilir. Hasta eğitiminde özellikle dış kulak yolunun savunma mekanizmalarının iyi çalışmasının sağlanması ve kulağın kuru tutulması için önerilerde bulunulmalıdır.
Kulak temizliği için, kulak çubuklarının uygun kullanımı (sadece dış kulak yolunun girişinin temizlenmesi) önemlidir. Ataç, anahtar, sıvı ve sprey gibi maddeler veya parmağınızı kulak yoluna sokarak yapılan temizleme işleminden kaçınılmalıdır. Bu işlem dış kulak yolu derisini zedeleyebilir.

ENFEKSİYONUN NEDENLERİ

- Dış kulak yolu enfeksiyonlarının nedenleri nelerdir?
- Dış kulak yolu enfeksiyonlara karşı korunma mekanizması içermesine rağmen bazı faktörler, tek başına veya birlikte enfeksiyon gelişimini kolaylaştırmakta veya neden olmaktadır. Bu faktörler sistemik veya lokal olarak ikiye ayrılır. Şeker hastalığı, obezite, alerjik hastalıklar, dermatolojik hastalıklar ve kötü beslenme sistemik faktörlerdir. Dış kulak yolu cildinin travması, dış kulak yolu darlıkları, koruyucu serumenin olmaması, daha önce dış kulak yolu enfeksiyonu geçirmek, su ile ilgili aktivitelere katılım, sıcak ve nemli hava, işitme cihazı kullanımı ise lokal faktörler arasında sayılabilir. Bu faktörlerin etkisiyle koruyucu serumen tabakasının ortadan kalkması veya hassas olan dış kulak yolu cildinde oluşan hasara bağlı olarak enfeksiyon süreci başlar.

ALİ TİTİZ KİMDİR

İstanbul Üniversitesi İstanbul Tıp Fakültesi 1993 mezunu olan Titiz, 1996 yılında Ankara Numune Eğitim ve Araştırma Hastanesi KBB Kliniği’nden uzmanlığını aldıktan sonra Otoloji ve Nöro-Otoloji konusunda Gruppo Otologica–Piacenza–İtalya’da bir yıl klinik gözlemci olarak çalıştı. Yurt dışında koklear implant konusunda çeşitli kurslara katıldı. 2009 yılında doçent oldu. 2005–2012 yıllara arasında Ankara Numune Eğitim ve Araştırma Hastanesi koklear implant ekibinde yer aldı. Türk Baş-Boyun Cerrahisi Derneği, Avrupa Rinoloji Derneği, Türk Otoloji Nörootolji Derneği üyelikleri vardır.

SİZ SORUN, UZMANLAR YANITLASIN

Sevgili okurlar önümüzdeki hafta konumuz refleks terapi. Özellikle temprana refleks terapi adıyla literatüre geçen bu tedavi biçimi, alternatif tedavi olarak migren, depresyon, uyku problemi gibi çeşitli rahatsızlıklarda uygulanmaktadır. Başlangıcı Çin ve doğu tıbbına kadar uzanan bu yöntem, genelde yüz, el ve ayaklardaki spesifik refleks noktalarına basınç yaparak uygulanır. Önümüzdeki hafta bu yöntemle ilgili Yrd. Doç. Dr. Fizyoterapist Gamze Şenbursa’yla konuşacağız. Merak ettiklerinizi ve sormak istediklerinizi bana hafta boyunca skalyoncu@hotmail.com adresinden ulaştırabilirsiniz.