Terleme çözümsüz değil

Sevgili okurlar, bu hafta konumuz özellikle yaz aylarının da gelmesiyle kişinin hem özel hem de sosyal hayatında pek çok soruna neden olan, tedavi edilmediğinde hayatı kabusa çevirebilen ‘aşırı terleme’ ve bu hastalığın tedavisinde alternatif bir yöntem olan ‘endoskopik torakal sempatik blokaj (ETS)...’
Bilindiği gibi terleme, insan vücudunun ısısını sabit tutmaya yarayan fizyolojik bir olaydır. Terin buharlaşması ile ısı kaybedilir ve vücut ısısının sabit kalması sağlanır. Terin içeriği; su, sodyum, klor, potasyum, üre gibi maddelerden oluşur. İçindeki organik madde miktarının artması terin kötü kokmasına neden olur.
İnsanın günlük hayatını olumsuz etkileyecek boyutta olan terleme, bazen aşırı olabiliyor. Kişinin kendisi ve uyku kalitesi açısından oldukça rahatsız edici bir durum olan bu aşırı terleme, en sık ellerde, koltuk altında ve yüzde görülür. Bu hastalar kendilerini hoş olmayan bir durumda hisseder ve sürekli bu ıslaklığı kontrol etme ihtiyacı duyarlar.
Terleme tedavisinde lokal, sistemik ve cerrahi olmak üzere değişik yöntemler bulunmaktadır ancak kesin ve kalıcı düzelme cerrahi tedavi ile konusunda uzman göğüs cerrahları ile sağlanır.
‘Aşırı terleme ne demektir’, ‘cerrahi tedavide uygulanan ETS yöntemi nedir’, ‘yüzde yüz başarılı olan bir tedavi şekli midir’, ‘ameliyatın yan etkileri var mıdır’ gibi hafta boyunca gönderdiğiniz soruları TOBB ETÜ Hastanesi doktorlarından göğüs cerrahisi uzmanı Doç. Dr. Mehmet Dakak’a sordum, o da cevapladı.

* Hocam, aşırı terleme nedir, toplumda görülme sıklığı ne orandadır?

Terleme fizyolojik bir olaydır. Ancak Hiperhidrozis yani aşırı terleme kişisel açıdan istenmeyen bir durumdur. En sık olarak ellerde, koltuk altında ve yüzde görülür. Bu hastalar toplum içinde tokalaşmaktan, dans etmekten kaçınırlar. Ellerdeki ıslaklık iş yapmalarına engel olur. Sürekli ellerini kurulama, koltuk altlarındaki ıslaklığı kontrol etme ihtiyacı duyarlar. Kendilerini hoş olmayan bir durumda hissederler. Aşırı terleme toplumda yüzda 2-3 oranında görülür. Hastaların yüzda 30-65’inde ailesel öykü mevcuttur. Aşırı terleme çoğunlukla koltuk altı bölgesini tutsa da yüzde 80 oranında el, ayak, ve yüz gibi birden çok bölgede de görülebilir.

* Tedavi seçenekleri nelerdir?

Aşırı terlemede lokal, sistemik ve cerrahi olmak üzere değişik tedavi yöntemleri vardır. Lokal ve sistemik tedavinin cerrahi tedaviye üstünlüğü yoktur. Hafif el terlemesinde krem ve losyonlar, orta derece terlemede iyontoforez ve Botox uygulanabilir. Bu tedavi seçenekleri Dermatologlar ve Estetik Cerrahlar tarafından uygulanabilir, ancak kesin ve kalıcı düzelme cerrahi tedavi ile sağlanır.

-------------------------------------------------------------------------------

30 DAKİKADA SON VEREBİLİRSİNİZ

* Hocam peki cerrahi tedavide uygulanan yöntem nedir?

Cerrahi tedavide uygulanan yöntem: Endoskopik Torakal Sempatik Blokaj (ETS). İşlem endoskopik olduğu için koltuk altından açılan iki küçük delik yoluyla yapılır, yani her iki koltuk altından ardışık girilerek yapılır. İstenirse tek taraflı da yapılabilir. İşlemde yapılan şey, endoskopik kamera ile bölgeye girilmesi ve terlemeyi düzenleyen sempatik sinire klips konularak sinirin klips ile sıkıştırılmasıdır. Ya da tercihen sempatik sinir elektrokoter ile yakılır veya kesilebilir. Ameliyat süresi 30 dakikadır ve ameliyat genel anestezi altında yapılır.

* Bu yöntem yüzde yüz başarılı olan bir tedavi şekli midir?
Başarı oranlarını, el terlemesinde yüzde 90-95, koltuk altı terlemesinde yüzde 85-90, yüz terlemesinde ise yüzde 90 civarı olarak verebiliriz. Hatta bunlara ilaveten ayak terlemesinde ve yüz kızarmasında da yüzde 25 azalma görülür.

YAN ETKİSİ DÜŞÜK, GÜVENLİ BİR YÖNTEM

* Peki hasta terlemeye devam eder mi?

Ameliyat sonrası hastanın aşırı terleme olan bölgelerinin terlemesi durur, diğer bölgelerin ise normal terlemesi devam eder. Bu kısımda şunu da belirtmeliyim ki, endoskopik olarak yapılan ameliyat, yan etkisi düşük ve güvenli bir yöntemdir.

* Nelerdir bu yan etkiler?

Bunlar kesin olarak her hastada görülmemekle birlikte, refleks terleme, cilt kuruluğu, tadımsal terleme (baharatlı yiyeceklerin yenmesi esnasında belirginleşen terleme), nabız sayısında azalma, horner sendromu (göz kapağının düşmesi), ameliyat yerinde ağrı, hafif güçsüzlük şeklinde ortaya çıkabilir. Bunlardan en rahatsız edici olanı refleks terlemedir. Refleks terleme yüzde 12 oranda görülür. Bazı hastalarda, vücudun gösterdiği tepki olarak, karın, bel, kalça ve bacaklarda terlemenin artması şeklinde gözlenebilir. Ameliyatın en cazip yanı ise, ameliyat sonrası sadece 8-10 saat, bazen de en fazla 24 saat hastanede kalınması. Ameliyattan 48 saat sonra uçak ile seyahat edilebilir ve hatta duş bile alınabilir. Hastalar ameliyattan 7 gün sonra ise işlerine dönebilirler.

* Herkes bu ameliyatı olabilir mi?

Maalesef Endoskopik Torakal Sempatik Blokaj (ETS) bazı hasta guruplarında yapılamaz. Bu hasta grupları; genel vücut terlemesi olanlar, gece terlemesi olanlar, daha önce akciğer ameliyatı geçirenler ve akciğer zarında yapışma olanlardır.

* Hocam son olarak çok merak edilen bir konu... Diyelim ki hasta bu işlemi yaptırdı ve sonuç başarılı oldu. Bu durumda hastanın vücudundaki bütün terleme mi duruyor?

Hayır, yapılan bu cerrahi işlem ile tüm vücuttaki terleme durmaz. Sadece aşırı terleme olan bölgelerin terlemesi durur. Vücudun diğer bölgelerinde terleme devam eder.

OKUYUCUCUDAN DORTORA

* Ben 53 yaşındayım ve 2 yıl önce menopoza girdim ve aşırı terlemelerim oluyor, hocam acaba bu yöntemle benim terlemelerim giderilebilir mi?

Sonay K.
Öcelikle şunu belirtmemiz gerekir bizim yöntemimiz bir cerrahi yöntemdir ve seçilmiş hastalarda, tecrübeli ellerde yapılmalıdır. Maalesef menepozda yaşanan terlemelerde bu yöntemin tedavide yeri yoktur,çünkü menepozda durum hormonaldir ve genel terleme olur.

 *40 yaşındayım ellerimde aşırı terleme var ve yönetici olmam sebebiyle bu durum sosyal yaşantımı çok etkiliyor. Daha önce gittiği dermatolog krem önerdi ancak ben kullanamadım. Acaba bu yöntemi bana önerirmisiniz.Hakan T.

Bu hastamızda aslında ilk aşama tedavi yani krem tedavisi önerilmiş bu tedavi basit ama geçici bir tedavidir.Yine botoks gibi tedaviler de geçicidir.Dolayısıyla böyle bir hastada sosyal endikasyon dediğimiz durumdan dolayı ETS tedavisini öneririm.Çünkü bizim bahsettiğimiz bu yöntem kalıcıdır.Ancak unutulmamalıdır ki yöntem cerrahi bir yöntemdir ve tecrübeli ellerde yapılmalıdır.