Meme kanserinde BRCA testleri

Yaş ilerledikçe riskin arttığı bu kanser türünde, ailesinde meme kanseri geçmişi olanlar daha büyük risk altında. Dünya Sağlık Örgütü’ne göre kadınlar arasında en sık rastlanan bu kanser türü, kadınların ölüm oranlarının önemli bir kısmını oluşturuyor. En sık rastlanan belirtileri ise memede ya da koltuk altında ele gelen düzensiz, ağrısız ve sert kitleler ile meme ucundaki renkli veya renksiz akıntılar. Her kanser türünde olduğu gibi burada da önemli nokta bu belirtileri erken görebilmek. Yayılarak ilerleyen bir kanser türü olan meme kanseri için erken teşhis çok önemli.



* * *
Kalıtsal meme ve over kanseri olgularında yaklaşık yüzde 25’ine sebep olan BRCA1 VE BRCA2 genlerindeki mutasyonlar geliştirilen testlerle önceden tespit edilebiliyor. Bu testlerle ilgili konunun uzmanı Ankara Synlab’dan Dr. Janserey Batu’nun görüşlerini aldık. Şunları anlattı:

MUTASYONLARI SAPTAMAK ÖNEMLİ

“Genetik aktarım, meme kanserinde önemli bir oranı temsil etmekte. Genetik aktarımdaki meme kanserinin sebebi BRCA1 VE BRCA2 genlerinin uğradığı mutasyon. Bu mutasyona sahip biri için kanser olasılığı oldukça yüksek. Bu genler normal durumlarda kanser gelişimini engelleyen tümör baskılayıcıları olarak işlev görürler. Ancak belirli mutasyonlara uğradıklarında fonksiyonlarını kaybeder ve tümör gelişimini engelleyemez duruma gelirler. Bu sebeple bu genlerdeki mutasyonları saptayabilmek meme kanserindeki erken teşhis için de oldukça önemli.



KADINLAR BU TESTİ YAPTIRMALI

Son zamanlarda kullanılmaya başlanılan bu testler için numune alımı ise oldukça basit. Kan vermekten çekinen hastalar, tükürük örneği verebiliyor.Ailesinde meme kanseri veya over kanseri geçmişi olan kadınların, ailevi kanser sendromundan etkilenmiş bir yakını olan kadınların bu testi yaptırmasında fayda var. Kalıtsal meme ve over kanseri genetik riskini belirlemek ve önleyici seçenekleri değerlendirmek amacıyla, öncesinde ailesinde bu kanser türleri olmayan kadınların da 30 yaşını geçtikten sonra bu testi yaptırmaları önerilebilir.

ELLERİNİZ DERT GÖRMESİN

Kışın kapımızı çalmaya başladığı bu günlerde elleri beyaz ya da mora dönmüş birini görürseniz korkmayın. Çünkü, ‘raynoyd sendromu’ olabilir. Kısaca raynoud sendromu, kalptan ellere giden damarların soğukta büzülmesi. Bu büzülmeyle birlikte dolaşımı bozulan ele kan gitmemesi sonucu beyazlaşması sonrasında morarması gibi durumlarla kendini gösteren bir hastalık. Bunun yanında en önemli belirtileri elin devamlı soğuk olması ve parmak uçlarındaki iğne batıyor hissi. Havaların soğuması ve duygusal stres altında kendini daha çok belli eden bu hastalığa sahipseniz yaşam tarzınıza dikkat etmeniz oldukça önemli. El üzerindeki deride yara açılmaları, parmak ucu hassasiyetleri oldukça sık rastlanan durumlar. Özellikle genç yaştaki kadınlarda görülen raynoud sendromunun bilinen bir sebebi ya da tedavisi yok. Doktorun uygun gördüğü ölçülerde damar açıcı bazı ilaçlar kullanılabilir ve ilerleyen vakalarda ise ameliyat önerilebilir. Dikkat edilmediği taktirde kangren gibi geri dönüşü olmayan durumlara yol açabilir. Özellikle soğuk havalarda eldiven ve sıcak tutacak kıyafetler kullanmak, sigara-alkol-kafein üçlüsünden bu mevsimlerde uzak durmak, soğuk herhangi bir şeye dokunmamak gibi önlemler alınabilir. Bir dolaşım hastalığı olduğu için bu dolaşımın tıkanmasına sebep olacak yiyecek içecekten de uzak durulmalı. Dolaşımın artmasını sağlayan egzersizler devamlı olarak yapılmalı. Strese bağlı gelişebilen bir hastalık da olduğu için meditasyon ile tedavi de hastalığın seyrini değiştirebilir. Kışın hastalarda problemlere yol açsa da doktor kontrolünde olduğu ve dikkat edildiği sürece daha rahat geçirilmesi sağlanabilir.