Politika faizi neden önemli

Politika faizi belirlemede temel amaç ülkenin para arzını, enflasyonu ve ekonomik büyümeyi dengelemek. Son dönemde Merkez Bankası’na yapılan temel eleştirilerin sebebi ise politika faizi ile enflasyon, büyüme ve piyasa koşulları arasındaki uyumsuzluk. Yeni ekonomi yönetiminin temel amacının bu uyumsuzluğu gidermek olduğuna şüphe yok. Bu yüzden 22 Haziran’da yapılacak Para Politikası Kurulu sonrasındaki kararlar, ekonomi politikasının geleceğine ilişkin de önemli ipuçları verecek.

Bugünkü koşullarda politika faizi ile kredi ve mevduat faizleri arasında ciddi bir uyumsuzluk var. Bu anlamda Merkez Bankası’nın alacağı bir faiz artırım kararının kredi ve mevduat faizlerine sert bir yansımasının olması beklenmiyor. Artış yönünde alınacak bir kararın daha çok piyasa koşullarındaki uyumsuzluğu gidermesi açısından önem taşıdığı belirtiliyor. Hatta faiz artışının bono faizlerini, kredi faizlerini ve mevduat faizlerini aşağıya çekmesi bile beklenebilir.

İş dünyası açısından en önemlisi ise özellikle kredi piyasasının yeniden tam anlamıyla çalışır hale gelmesi. Son dönemde yapılan düzenlemelerle özellikle yatırımlar açısından büyük önem taşıyan kredi piyasasının ihtiyaçlara cevap vermediğine dikkat çeken iş dünyasının sesinin, yeni ekonomi yönetimine de ulaştığına kuşku yok.

Bu arada, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın, Azerbaycan’dan Türkiye’ye dönüşte uçakta gazetecilere verdiği yanıtlar da çok önemli.

Erdoğan’ın enflasyona ilişkin olarak değerlendirmesi şöyle:

“Tabii bazı arkadaşlar ‘Cumhurbaşkanı faiz politikalarında ciddi bir değişime mi gidiyor’ gibi bir yanılgının içine düşmesin. Ben burada aynıyım. Ama Hazine ve Maliye Bakanımızın şu andaki düşüncesi noktasında, biz tabii kendisinin burada atacağı adımları süratle, rahatlıkla Merkez Bankası’yla beraber atmasını kabullendik, ‘Hayırlı olsun’ dedik ve bu şekilde de enflasyonu tek haneye düşürmekteki kararlılığımızı bildirdik.”

Bu sözlerden, Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek’in faizi ve enflasyonu tekrar tek haneye indirmek için öncelikle faiz artışları gerektiğine Cumhurbaşkanı Erdoğan’ı ikna ettiği sonucunu çıkarmak mümkün.

Bakalım 22 Haziran’da alınacak kararlar piyasaların endişelerini giderecek ve iş dünyasını rahatlatacak mı...

BANKADAN ‘BENDEN KREDİ ALMA’ FAİZİ
YILLIK MALİYET: YÜZDE 125

BİZ Merkez Bankası’nın 22 Aralık’ta alacağı politika faiz kararına kilitlenmişken bankaların uyguladığı kredi faizlerini anlamak için kısa bir tur attım. Kredi faizleri gerçekten çok abartılı durumda. Öncelikle belirtmem gerekir ki bankalar, yasal düzenlemelerin dışında kendileri de kredilere bir takım sınırlamalar getirmiş durumda. Örneğin bir banka ihtiyaç kredisini 70 bin TL ile sınırlamış. Bir diğeri 50 bin TL ile. Krediler için uyguladıkları faiz oranları ise oldukça ilginç. Bir özel banka 99 bin liralık kredi için aylık yüzde 2.70 faiz talep etti. Bu kredinin maliyeti yıllık yüzde 50.41 düzeyinde. Piyasa koşulları içinde normal olduğunu belirtebilirim ancak, bankacı bir konunun altını net çizdi. Kredi talebinin onaylanmasıyla ilgili süreç bugünlerde biraz uzunmuş. Talep edilen tutardan daha düşük bir krediye onay çıkma ihtimali de yüksekmiş.

İki diğer büyük özel bankadan aldığım kredi teklifleri ise oldukça şaşırtıcıydı. Kusura bakmasınlar ama bu iki büyük özel banka müşterilerine ‘Benden kredi almayın’ dedirten cinsten bir faiz teklif ediyorlar. Aylık kredi faiz oranları yüzde 5.5. Ve yine 99 bin TL için bir yıl sonunda ödememizi istedikleri rakam yaklaşık 150 bin lira. Kredinin yıllık maliyet oranı ise yüzde 125’e yakın.