Konteyner mal mıdır yoksa araç mı?

Çünkü ihracat ve ithalat mallarını taşımada kullanılan konteyneri mal olarak kabul edersek kabotaj kanunu devreye giriyor. Yabancı bandıralı gemiler Türkiye kara sularında bir limanda boşalttıkları konteynerı ya da o limandan aldıkları başka boş konteynerleri Türkiye’deki bir başka limana götüremiyor. Yabancı gemilerin boş konteyneri ikinci bir limana taşıması için ancak yurtdışında bir limana gidip gümrük işlemi yaptırıp tekrar geri gelmesi gerekiyor. Oysa konteynerler, araç olarak kabul edilmesi halinde mal olarak işlem görmediği için bir limandan diğerine taşınabiliyor.



Konuyu geçtiğimiz günlerde buluştuğumuz Martico şirketinin EMEA bölgesi ortağı Aziz Adadağ gündeme getirdi. Adadağ’ın şirketi 23 ülkede faaliyet gösteriyor ve soğuk taşımacılık yapıyor.

Aziz Adadağ, Türkiye’nin de tarafı olduğu 1972 Gümrük Sözleşmesi’ne, 2018 yılındaki Ticaret Bakanlığı genelgesine ve mahkeme kararlarına rağmen gümrüklerde boş konteynerlerin mal olarak işlem gördüğünü söyledi.

Bu nedenle yılda yaklaşık 60 bin konteynerın ihtiyaç duyulan Türkiye limanları yerine boş olarak yurtdışına gittiğine, kaybın 3 milyar doları bulduğuna dikkat çeken Adadağ şunları söyledi:

* “Gümrüklerde yapılan işlemlerde konteynerların mal kabul edilmesi yanlıştır. Kanunlara mahkeme kararlarına göre konteyner bir eşya değil ancak eşyanın taşıma aracı ya da eşyanın taşınmasında kullanılan bir kap niteliğindedir.

* O halde boş konteyner gümrük eşyası ya da ticari bir mal olmadığına göre, yabancı bayraklı bir gemi ile bir Türk limanından başka bir Türk limanına taşınması durumunda Kabotaj Kanunu’na aykırılık teşkil etmeyecektir.

* Türk Limanları arasında yabancı bayraklı gemiler ile boş konteyner taşınması hususunda mevzuat değişikliği yapılmasına da gerek yoktur çünkü zaten mevzuat, Kabotaj Kanunu ile Türk Limanları arasında yabancı bayraklı gemiler ile eşya, yani ticari mal taşımasını yasaklamıştır oysa boş konteyner eşya ve ticari mal değildir.”

Adadağ, problemi Türkiye İhracat Meclisi’ne de taşımış. Son dönemdeki konteyner krizi ve patlayan navlun fiyatları ortada. Bakalım girişimler sonuç verecek mi?

ODA, MASA KULLANMIYOR 300 GÜN YURTDIŞINDA

KIBRISLI Aziz Adadağ iş hayatına Türkiye’de kullanılmayan (büyük baş, küçük baş ve kümes hayvanlarının tendon. aort damarı ve tavuk ayakları gibi) ürünlerin global ölçekte ihracatını yaparak atılmış. ABD-İsviçre-Hong Kong ortaklığındaki bir şirkete, ürünlerin pazarlanabilmesi için ortak olmuş. Sonrasında süreç onu dünyada sadece deniz yolu ile soğuk zincir taşımacılığı yapan dört firmadan biri Martico’nun EMEA bölgesi ortaklığına götürmüş.

Martico ile soğuk zincir gerektiren yaş sebze, meyve ve et ürünleri deniz yolu konteyner taşımacılığı yapan Adadağ, aynı zamanda kendi işini ilgilendiren yazılımlar geliştiriyor. Martico firma bünyesinde bulunan yazılımcı kadrosu ile IT ve BI alanındaki işleri kendi takip edip geliştiriyor. Ayrıca tarım alanında teknoloji geliştiren start-up’lara destek veren Agrotraction a yatırım yapan Adadağ, Agrotraction Türkiye ofisinin açılması için çalıştığını söylüyor. Adadağ oda, masa kullanmıyor. 7/24 ulaşılabilir bir mobil hayat sürüyor ve yılın yaklaşık 300 gününü Kıbrıs dışında geçiriyor.

TAVUK GÖTÜRÜYOR MUZ, ANANAS GETİRİYOR

AZİZ Adadağ en çok protein, meyve ve sebze taşıdıklarını söyledi. Ağırlık yüzde 60 ile  proteindeymiş orada da başı tavuk çekiyormuş. Türkiye’ye muz, ananas ve avokado getiriyorlarmış.

Aziz Adadağ önümüzdeki dönemdeki hedeflerini de şöyle paylaştı. “Önümüzdeki dönem için büyüme hedefimiz yüzde 10-15 arası. 2023 hedefimiz arasında da 7 kıtada ve 52 ülkede olmak ve konteyner sayımızı 125 bine çıkarmak da var. Önemli bir taze meyve ithalatçısı olduğu için Dubai’de de bir ofis açmak istiyoruz. Bunun için girişimleri başlattık.”

İZMİRLİ START-UP’LAR İÇİN FIRSAT

MARTICO Grubu 2021 yılında kendi çatısı altında yeni bir şirket olan Agrotraction’ı geliştirmiş. Agrotraction start-up’larla çalışıyor. Onlara stratejik yatırımcılar, müşteriler veya distribütörler buluyor. Aziz Adadağ “Agrotraction ve Martico Grubu aktif olarak tecrübesini, pazar anlayışını, süreç içindeki inovasyon gelişimini, yazılımları, makine ve laboratuvar teknolojilerinin sürdürülebilirliğini daha yaşanılabilir bir dünya için yapmayı hedefliyor. Ve bu hedefe uyan tüm çalışmaları destekleyebileceğimizi düşünüyoruz” dedi.

İki ülkede faaliyette olan Agrotraction’ın yeni hedefi ise İzmir olarak belirlenmiş. İzmirli girişimcilere duyurulur!