FED faiz indirdi

Salih NEFTÇİ

Amerikan Merkez Bankası FED'in faiz indirme olasılığını düşük görüyorduk.

Tahmin yanlış çıktı.

FED evvelsi gün faizleri yüzde 0.25 indirme kararı aldı.

Ama bunu yaparken de kararın bir süre için ‘‘son faiz indirimi’’ olduğunu da vurgulamaktan kaçınmadı.

Her iki açıklama da ilginç.

DEĞİŞEN PSİKOLOJİ

Daha bir ay önce uluslararası finansal piyasalar büyük bir kriz içinde idi.

FED'in faizleri indirmesi normal karşılanıyordu. Ama ikinci faiz indirimi beklenmedik bir anda gelmiş, piyasalardaki havayı birden değiştirmişti.

Wall Street neredeyse kaybettiği bütün puanları birkaç hafta içinde geri aldı.

Dolar düşünce Hong Kong ve Çin'deki devalüasyon baskıları da en azından şu an için sıfırlandı.

Brezilya'nın gerekli kemer sıkıcı tedbirleri aldığı ve parasını zamana yayılmış bir şekilde (reel anlamda) devalüe edeceği kesinleşti. Latin Amerika'nın krize girme olasılığı azaldı.

‘‘FED'in bu sefer faizleri indirmesi için bir neden kalmadı’’ diye düşünmeye başladık.

Ne de olsa biraz daha beklenir, piyasalar yeniden karışırsa faizler yine sürpriz bir şekilde aşağı çekilebilirdi.

İşte bu tahmin gerçekleşmedi.

BASKILAR

Wall Street'in son yıllarda içine girmiş olduğu spekülatif balon profesyonelleri yüksek getirilere iyice alıştırmış durumda.

Amerikalı hisse senedi yatırımcısı borsa deyince yüzde 20-25'ten az bir getiri düşünmüyor.

Oysa Amerikan borsası uzun vadede ortalama yüzde 8-10 civarında bir prim yapma durumunda. Uzun vadeli dengeler böyle. Ama gelin de yatırımcıya anlatın.

Amerikalı yatırımcı en az yüzde 20 diyor. Gözü yüzde 30'da. Çünkü alıştı.

Son finansal kriz sırasında hisseler yüzde 15 düşünce, bu beklentinin değişmesi ve yatırımcıların daha gerçekçi beklentilere geri dönmeleri olasılığı ortaya çıkmıştı. Endişelenenler olmuştu.

‘‘Acaba fiyatlar artık düşmeye mi başlayacaktı?’’

Ama arkasından beklenmedik faiz indirimi geldi. Amerikalı hisse senedi yatırımcıları yine başladılar kâğıda girmeye.

Wall Street neredeyse tepe noktasına geri döndü.

Evvelsi günkü faiz indirimi işte böyle bir ortamda gerçekleşti.

SONUÇ

FED faizleri indirmekle aslında önemli bir risk üstlenmiş oluyor.

Bu hareket Amerikalı yatırımcıların aşırı kazanç beklentilerini perçinleyebilir, fiyatların daha da şişmesine neden olabilir. İleride daha da büyük bir krizi gündeme getirebilir.

Aslında bu tehlike konuşuluyordu. Hesaba da katılmış olmalı. Ama global krizin etkileri halen de güçlü olmalı ki FED faiz düşürmekte ısrarlı oldu.

Ancak spekülatif balonları güçlendirme tehlikesinin de farkında olmalı ki, aynı zamanda ‘‘bu şimdilik son’’ diye şimdiden piyasalara duyurdu.