Dijital İpek Yolu ve Türkiye – 2

Çin diğer Doğu Asya devletlerinin yaptığını yapıyor. Geçen hafta dünya medyasında da yer bulan Apple’ın 25 bin uygulamayı Çin’de devletin uyarısı ile Appstore’dan kaldırması haberi, bize bir kez daha Çin’in tam gaz yeni doğan dijital ekonomisini nasıl dikkatle koruduğunu gösterdi.

PEKİ BAŞKA HANGİ YENİ TEKNOLOJİLERE YATIRIM YAPILIYOR?

Çin 2015 yılında ülkede kullanılan mikroçiplerin 2025 yılına kadar yüzde 70’inin milli üretim olması yönünde bir karar aldı. Bu karar doğrultusunda yerli ve yabancı şirketlere Çin’de gerçekleştirecekleri ARGE ve üretim için 2015 yılından bu yana önemli finansal teşvikler sağlandı.  Öte yandan Çinli tüketici yerli ve milli ürünlere yöneltildi.

Çin’de ileri mikroçip dizayn ve üretimi için önümüzdeki on yılda ARGE için 150 milyar dolar ayrıldı.

Yarı iletken (semiconductor) ve ileri mikroçip teknolojilerinde Çinli şirketler 2013 ile 2016 yılları arasında 27 ABD şirketini satın alma girişiminde bulundu. Bu yaklaşık 37 milyar dolarlık bir harcamaya karşılık geliyordu. Ancak tabii ki ABD devleti bu satışların birçoğuna izin vermedi. 2000 yılı ile 2013 yılı arasında 214 milyon değerinde toplam 6 satış gerçekleşebildi.

Kuantum Bilişimi (quantum computing) kuantum mekaniği prensiplerini kullanarak aynı anda birden fazla hesaplama gerçekleştirebilen kritik bir teknoloji. Kuantum bilişiminde alınan yol özellikle askeri ve istihbarat alanlarında Çin’in önünü açacağa benziyor. Bu yeni teknoloji ile Çin istihbaratının yüksek güvenlikli ve tüm geleneksel istihbarat uygulamarını aşan bir yapıya dönüşmesi söz konusu olacak.

Kuantum bilişimi tabii ki büyük bir ekonomik potansiyele de sahip. Üretimden veri analitiğine  kadar geniş yelpazede ilerlemelere yol açacak bir teknolojiden bahsediyoruz. 2016 yılında Çin dünyanın en uzun kuantum kriptografik iletişim hattını Beijing ile Shanghai arasında oluşturdu.

Çin’in kuantum bilişimi için nasıl bir ARGE bütçesi ayırdığı bilinmiyor. 2017 yılında çıkan bazı haberlerden anlıyoruz ki Anhui bölgesindeki Hefei’de 37 hektarlık bir alanda 10 milyar dolarlık bir Milli Kuantum Bilimi ve Uygulamaları ARGE merkezi açılması planlanıyor.

Yapay zekâ Çin’in uzun süredir üzerinde çalıştığı bir teknoloji. Çin 2030 yılında yapay zekâ teknolojierinde dünya liderliğini planlıyor. Baidu, Tencent, Alibaba ve ses tanıma teknolojileri ile adını duymaya başladığımız iFLYTEK gibi şirketler yapay zekâ ARGE ve üretiminde ülkeye liderlik yapıyor. Bu şirketlerin geliştirdiği bazı yapay zekâ çözümleri:

- Otonom arabalarda

- Hastalıkların tedavisinde

- Akıllı sesli asistanlarda

- Akıllı şehirlerde

karşımıza çıkıyor.

Çin için büyük bir şans kendi milli teknoloji devlerine sahip olması.

Bugüne kadar ABD kökenli dünya teknoloji devleri imtiyaz hakları sayesinde çok geniş karlar elde ederken, Çin’de yapılan üretim Çin’e çok ufak karlar bırakmıştı. 2011 yılında yapılan bir araştırmada her bir iPhone üretiminden Çin’in sadece yüzde 2 kazanç elde ettiği ifade ediliyordu. Çin işte tam bu noktada üretimden ziyade ARGE ve dizayn da asıl karlılığın olduğunu çözdü ve bu yönde politikalar geliştirmeye başladı.

Çin 3G ve 4G standartlarında hiç ortalıkta görünmezken, 5G standartları toplantılarında diğer ülkelerin iki katı bir katılım göstermeye başladı. Amaç 5G standartlarını belirleyen ülke olmak ve standartları kontrol etmeyi başarabilmek. Bunu başarabildiklerinde Çin de imtiyaz haklarına sahip olacak.

ÜLKEMİZİN EN NADİDE ARGE ŞİRKETİ VE DİJİTAL İPEK YOLU

Çin’de 5G teknolojileri konusunda en iddialı şirketlerden biri ZTE. Netaş Ar-Ge merkezi alanında Türkiye’deki en büyük merkez olarak 800 mühendisi istihdam eden değerli bir kurum.

2017 Ağustos ayında 101 Milyon dolara ZTE Netaş’ın yüzde 48’ine sahip oldu.  ZTE Dijital İpek Yoluna atıfta bulunarak, Netaş’ın Avrasya’da genişlemelerine önemli katkıda bulunacağını ifade etti satış sonrası mesajlarında…

Haftaya kaldığımız yerden devam edeceğiz.