Kim sevmez ki, şöyle yoğurdun süslediği ev yapımı Türk mantısını? Tereyağıyla dans etmiş kırmızı biber sosunun tamamladığı tabak, yoğurt olmadan düşünülebilir mi? Pek çoğunuzun deyim yerindeyse "ağzının suyunun aktığına" eminim.
Mantının kökeni Çin’e dayanır. Ancak mantı Çin topraklarında kalmak istememiş, 13. yüzyılda Orta Asya Türkleri tarafından öğrenilmiş ve o tarihlerde Anadolu’ya taşınmıştır. Yani, mantı Anadolu’da yenen en eski yemeklerden biridir. Sadesi, içi patateslisi, süzme yoğurtlusu, pirinçli ve kıymalısı gibi birçok çeşidi vardır mantının. Malzeme çeşitliliği yetmezmiş gibi pişiriliş şekli de çeşitlilik gösterir. Yağda, suda, buharda ve fırında...
Hamurun çeşitli şekillerde ve boyutlarda kesilmesiyle yapılan eriştenin tarihi de mantı kadar eskilere dayanır. Erişteli Tutmaç çorbası ise bilinen en eski Türk yemeklerindendir. Sonra kat kat ince yufkalardan yapılan börek ve baklavaları, içi çeşitli harçlarla doldurulan pideyi keşfetmişiz. Boşuna dememişler hamur işi için; geleneklerimizden gelen bir lezzet diye.
Yoğurdun lezzet kattığı mantıdan çıkıp nerelere geldik değil mi? Hazır yoğurt demişken, dumanı üstünde, buram buram nane kokan yayla çorbasından ya da bu sihirli beyazın Türk mutfağındaki yerinden bahsetmemek olmaz. Üstelik yoğurt yalnızca bizim mutfağımızın vazgeçilmezi olmakla kalmamış, bu topraklardan çok uzaklarda bulunan birçok ülkenin mutfağına kadar girmiş.
Mesela, Japonya’da gittikçe artan yaşam temposunun da etkisiyle insanlar artık fast food denilen yemek kültürünün etkisinde kalarak hamburger yemeye başlamışlar. O, her şeyi çiğ yiyebilen ve sebze ağırlıklı beslenen Japonlar, kendilerini birden sağlıksız ve sindirimi kolay olmayan yemekler arasında buluvermişler. Japonlar bu beslenme açıklarını yoğurtla kapatma yolunu seçmiş.
Uzakdoğu’ya kadar giden yoğurtlu yemeklerimiz Türk mutfağının tatlarını oralara kadar taşımış. Yoğurt, Batı’ya da Osmanlı egemenliğindeki topraklardan Amerika ve Avrupa’ya göç eden Yunan, Gürcü ve Ermeniler tarafından yayılmış. Bu yüzden tüm dünyada bizdeki adıyla anılır.
New York usulü tavuk biftek
6 kişilik
Hazırlama süresi 10 dakika
Pişirme süresi
40 dakika
Malzeme listesi
6-8 adet tavuk biftek
5 yemek kaşığı zeytinyağı
1 tatlı kaşığı hardal
2 diş dövülmüş sarmısak
1 adet limonun suyu
1 çay kaşığı kuru kekik, kuru fesleğen
2 çay kaşığı tuz, karabiber
2 adet taze soğan
1 demet dereotu
Yarım demet maydanoz
Varsa 1 yemek kaşığı doğranmış taze biberiye
YAPILIŞI: Zeytinyağı ve hardalı derin bir kaba aktarıp çatal ya da tel çırpacak yardımıyla karıştırın. Dövülmüş sarmısak ve limon suyunu da katıp kuru kekik, fesleğen, tuz ve karabiberi serpiştirin. Tavuk biftekleri (derileri soyulmuş olacak) sosun olduğu kaba yerleştirip 1 saat kadar buzdolabında dinlendirin. Aslında eti hem lezzetlendiren hem de yumuşatan marinat soslara incecik doğranmış taze biberiye (rosemary) çok yakışır. Diğer taraftan, taze soğanları ayıklayıp incecik doğrayın. Maydanoz ve dereotunu da ayıklayıp incecik kıyın. Dinlenmiş olan biftekleri buzdolabından çıkarın. Doğradığınız soğan, maydanoz ve dereotunu da üzerine ilave edin. Elinizle karıştırıp sos ve sebzelerle birlikte fırına dayanıklı orta boy bir kaba yerleştirin. 5 dakika önceden 175 dereceye ayarladığınız fırında, 40-45 dakika, tavukların rengi sarı kahverengi oluncaya kadar pişirin. Fırından çıkarıp sıcak sıcak servise sunun.
Zeytinli kuskus salatası
4 kişilik
Hazırlama süresi 10 dakika
Pişirme süresi
20 dakika
Malzeme listesi
2 su bardağı kuskus
5 çorba kaşığı zeytinyağı
4 su bardağı et ya da tavuk suyu
2 çay kaşığı tuz, karabiber
2 adet taze soğan
1 demet dereotu
1 demet maydanoz
1 su bardağı dolusu yeşil zeytin
8-10 adet kiraz domates
1 tatlı kaşığı kuru fesleğen, kuru kekik
YAPILIŞI: Geniş bir pilav tenceresinde zeytinyağını kızdırıp, kuskusu ekleyin. Bir tahta kaşıkla sürekli karıştırarak kuskuslar iyice sararıncaya dek 4-5 dakika kavurun. üzerine 4 bardak ılık tavuk ya da et suyunu ilave edin. Tuz ve karabiberini serpiştirin. Kuskus suyunu iyice çekene kadar orta ateşte pişirin, suyunu iyice çeken kuskusu ocaktan alın ve soğumasını bekleyin. Bu arada yeşil soğanları ayıklayıp çok ince doğrayın. Dereotu ve maydanozu da ayıklayıp incecik dilimleyin. Soğuyan kuskusun içine ince kıyılmış soğanları, dereotu ve maydanozları ilave edip karıştırın. Çekirdekleri çıkarılmış yeşil zeytinlerle ve kiraz domateslerle süsleyip soğuk olarak servise sunun.