Hoş mu erim? Höşmerim

Anadolu mutfağının en önemli özelliklerinden birisi de yemeklere atfedilen hikaye, mani ya da destanlardır. İşte bunlardan biri de höşmerim hikayesidir. Kendine has mutfağı olan Balıkesir’in en meşhur tatlısı höşmerimdir.
Rivayete göre, uzun yıllar vatani görevini yapıp evine dönen evin erkeğini, birden karşısında gören Fadime Hanım çok sevinir.
Hemen bir yemek hazırlığına girişir. Ancak evde sadece taze peynir, yumurta ve un vardır.
Tencerenin başına geçer ve tüm bu malzemeleri sevinçle karıştırır, pişirir. Üzerine de bal gezdirip, eşine ikram eder. Acaba eşi beğenecek mi diye de gözünün içine bakar.
Biraz bekleyip, “Hoş mu erim?” diye sorar.
Eşinin gülümseyerek “hoş hoş” demesi Fadime Hanım’ı çok mutlu eder. İşte Balıkesir’in bu meşhur tatlısının hikayesi dilden dile, kulaktan kulağa aktarılarak “höşmerim” adını alır. Bir çeşit peynir helvası olan höşmerimin orijinal tadının, tuzsuz olduğu ve bal ya da pekmezle tatlandırıldığı söylenir.
Konya’da kaymakla yapılan bir çeşit helva olan höşmerimle benzese de taze peynir, yumurta sarısı, irmik gibi farklı malzemeler kullanan Balıkesirlilerinki çok farklıdır. Konya dışında; Çanakkale, Çankırı, Kırklareli, Lüleburgaz’da da farklı tekniklerle yapılır.

Her yemeğe nohut katarlar

Bulunduğu coğrafi konum nedeniyle hem Ege hem de Marmara Denizi’ne kıyısı olan Balıkesir’in Muhacir, Manav ve Yörük halklarının oluşturduğu çok zengin bir mutfağı vardır.
Özellikle Bigadiç, Gönen ve Susurluk çok lezzetli kuzu etiyle bilinir. Ama oğlak eti de Balıkesir mutfağında yüzyıllardan beri kullanılır. Manyas ilçesinin sepet peynirinin yanı sıra Mihaliç ilçesi de kelle peyniriyle meşhurdur. Mihaliç peynirinin delikli yapısı, orta tuzlulukta oluşu ve yağda kızardıktan sonraki lezzeti dillere destandır.
Balıkesir’in yöresel mutfağı zengindir.
Özellikle düğün, kız isteme, hayır duası gibi özel yemekler vardır.
Bu yemekler arasında sura, tirit, keşkek, mafiş tatlısı, höşmerim başı çeker.
Hamur işi dahil her yemeğe nohut katmaya bayılırlar.

Avunya mantısı tatmaya değer

Horoz fasulyesiyle yaptıkları kuru fasulye ve Gönen’in baldo pirinciyle yaptıkları pilavın üzerine kızarmış ciğer koyarlar. Genç dana etini pişirerek, çakal pidesiyle hazırladıkları tiritleri ise dillere destandır. Ancak Balıkesir’in yerlilerinin bir kısmı “pideli çorbayı” daha çok sever.
Küp kesilmiş ekmek üzerine didilmiş tavuk ve haşlanmış nohut koyarlar. Üste de ayak paçasıyla kaynatılmış kemik suyunu...
Sabah sabah içtikleri tavuklu etli çorbanın yanı sıra saçaklı mantıları da farklı bir lezzettir. Köftesi ve yanında Özerhisar ayranı da ayrı bir lezzet kombinasyonu olmakla beraber, favorim kaymaklı ekmek kadayıfı oldu. Ne de olsa Balıkesir’in kızları, kolonyası ve kaymaklısı çok meşhurdur. Bana kalsa dünyanın en tatlı kaynanaları da Balıkesir’den çıkar.
Balıkesir’den ayrılırken çiçeği burnunda kayınvalide Şerife Hanım’la Sındırgı’da güzellik suyu içmeye karar verdik. Yanıma kaymaklı höşmerimden de birkaç kutu aldım.