Geçtiğimiz haftaların birinde, soğuk bir cumartesi akşamı kız kardeşimin evinde Fatma’nın sardığı kuşüzümlü, bol soğanlı, bol ekşili o olağanüstü lezzetli zeytinyağlı lahana dolmalarını afiyetle yerken aklıma o küçücük fıçıcık, içi dolu turşucukların, yani dolmaların yarattığı bin bir mucize geldi.
Biberden domatese, pazıdan lahanaya, soğandan pırasaya, kabaktan patlıcana, patatesten kerevize her türlü sebzeyle büyük aşk yaşayan dolmalar bazen etli, bazen etsiz, bazen sıcak, bazen de soğuk, bin bir tatta (fıstıklı, üzümlü, ekşili, şekerli...) ve güzellikte karşımıza çıkmayı nasıl da beceriyorlar değil mi? Evet, dolma denince aklımıza ilk gelen pirinç olsa da bence, dolma, pirinci başkalaştırmanın, efsaneleştirmenin adı. Dolmanın sebzelerle yarattığı mucizelerden denize doğru yol alırsak, yine boş çıkmayız. ıstanbul Ermenileri’nin çok sevdiği dalak dolmasından başlayarak midye dolma, kalamar dolma ve uskumru dolması diyerek devam edebiliriz. Eğer farklılık yaratmak, ayrıcalıklı tatlara uzanmak istiyorsanız, rahmetli Tuğrul şavkay’ın “Osmanlı Mutfağı” isimli kitabında şalgamdan kavuna, balkabağından şırdan dolmasına kadar pek çok dolmalı lezzete merhaba diyebilirsiniz. Peki ya bumbar dolmasına ne dersiniz? Böylece uzayıp giden dolma sözlüğünü Güneydoğu Anadolu’nun kurutulmuş patlıcan ve sumak dolmasıyla kapatalım. Gördüğünüz üzere dolmalar, sonu size bırakılmış öyküler gibidir. Hikayeyi istediğiniz gibi uzatabilir ya da çeşitlendirebilirsiniz.
MALZEME LİSTESİ * 150 gr. bitkisel margarin (50 gr. tereyağı+5 yemek kaşığı zeytinyağı da kullanabilirsiniz.) * 2 su bardağı irmik * 3 yemek kaşığı dolusu dolmalık fıstık (çam fıstığı) (Soyulmuş badem ya da fındık da kullanabilirsiniz.) * 3 su bardağı sıcak süt * 1,5 su bardağı tozşeker * Varsa 2 adet limon kabuğunun rendesi
YAPILIŞI Margarini orta boy teflon tencerede kızdırıp dolmalık fıstıkları ekleyin ve karıştırarak, fıstıklar altın sarısı renk alıncaya kadar, 1-2 dakika kavurun. Üzerine hemen irmiği aktarıp tahta bir kaşıkla sürekli karıştırarak, kısık ateşte yaklaşık 5-6 dakika, irmiğin rengi iyice sararmaya başlayıncaya kadar kavurmaya devam edin. Diğer taraftan, sıcak süt ve tozşekeri derin bir kapta karıştırın. şeker iyice eriyinceye kadar ara sıra karıştırın. Rengi iyice sararan ve annelerimizin deyimiyle “miyanesi gelen” irmiğin üzerine, şekerli sıcak sütü ekleyin. Hızla ve 1 dakika kadar karıştırıp tencerenin kapağını hemen kapatın. Çok kısık ateşte irmiğin sütünü çekmesi için 8-10 dakika hiç karıştırmadan pişirin. Ocaktan alın ve yine kapağını hiç açmadan 10 dakika daha bekletip dinlendirin. Sonra da üzerine rendelenmiş limon kabuğunu serpiştirip karıştırın. Sıcakken servis tabağına aktarın. Ilık olarak servise sunun. ırmik helvasının yanında isterseniz dondurma da ikram edebilirsiniz. Dondurmanın irmiğe çok yakıştığını göreceksiniz.