Bundan on yıl sonra barajlarda su kalmamış olursa ne yaparız, diye çok endişeleniyoruz şimdilerde. Eskiden de İstanbul’da su sıkıntısı yaşandığını biliyor muydunuz?
Hatta bazı semtlerde içme suyu bulunmadığından devlet adamları ve varlıklı kimseler hayır yapmak istediklerinde o semtlere çeşme yaptırır, içme suyu getirtirlermiş. Yani, çeşme yaptırmak dönemin en gözde hayır işiymiş. Çeşme mimarisi, zaman içinde sanatkarların birbiriyle yarıştığı bir alan olmaya başlamış. Şairler istek üzeine şiir yazarlar, bu şiirler de dönemin usta hattatları tarafından çeşmelere işlenirmiş. Kayışdağı, Taşdelen gibi kaynak sularının başları da özellikle cuma günleri panayır yerine döner, tüm İstanbul atlarla eşeklerle buralara gidermiş. Kadınların evde yaptıkları yemekler kurulan yer sofralarını süsler, bir yandan getirilen bidonlar doldurulurken, bir yandan da yemek telaşı başlarmış. Çeşme başlarına gidilirken götürülen en popüler yemeklerden biri ise balık salamurasıymış. Böylece tuzlu salamurayı yiyen İstanbullular kaynak suyundan kana kana içerlermiş.
Süs kabağı dolması
Malzeme listesi
á 1,5 kg dolmalık minik yuvarlak süs kabağı
(Orta boy yeşil kabak da kullanılabilir.)
á 1 çay kaşığı tuz, karabiber
İç harcı için;
á 500 gr az yağlı dana kıyma
á 1/2 su bardağı pirinç
á 1/2 su bardağı ince köftelik bulgur
á 2 adet orta boy kuru soğan
á 3 tatlı kaşığı domates salçası
á varsa 2 tatlı kaşığı tatlı biber salçası
á 1 çay kaşığı tuz, karabiber
á 5-6 yemek kaşığı zeytinyağı
á 1 yemek kaşığı kuru nane ve kuru fesleğen karışımı
á 2-3 diş sarmısak
á 1 demet dereotu
á 1 çay kaşığı kimyon, kırmızı pul biber
á 1 su bardağı ılık su
Sos için;
á 3 su bardağı sıcak su
á 4 tatlı kaşığı domates salçası
6 kişilik
Hazırlama süresi 20 dakika
Pişirme süresi
55 dakika
Süs kabakları saplarından birer santim kadar kesilir. Saplı kısmı gövdeden ayrılmaz çünkü kapak olarak kullanılacak. Kabaklar iyice yıkanıp süzülür. Dolma oyacağı ya da çay kaşığı yardımıyla içleri oyulur. Oyulan kabakların kenar kalınlığı yarım santim kadar olmalı. Tuz ve karabiber küçük bir kapta harmanlanıp karışım elle kabakların içine ve dışına sürülüp bir kenarda bekletilir. Diğer taraftan, dolma harcının hazırlanması için; kıyma derin bir kaba koyulur. Yıkanıp süzülen pirinç ve bulgur üzerine eklenip incecik yemeklik doğranmış kuru soğanlar ilave edilir. Domates ve biber salçası aktarılıp tuz, karabiber, kimyon ve kuru nane serpilir. Üzerine zeytinyağı ve dövülmüş sarmısaklar aktarılıp 2-3 dakika kadar yoğrulduktan sonra ılık su da katılıp tekrar yoğrulur. İncecik kıyılmış dereotu da ilave edilip tekrar karıştırılır.
İstenirse bu dolma harcına kırmızı pul biber de katılabilir. Hazırlanan dolma harcı bir kenarda bekletilir. Dolmanın sosunun hazırlanması için; sıcak su ve domates salçası derin bir kapta karıştırılır. Hazırlanan kıymalı harç kabakların içine bastırılarak doldurulur. Dolmalar, ağız kısımları yukarıya bakacak şekilde geniş bir tencereye yan yana yerleştirilir. Tencerenin kenarından, hazırlanan salçalı sos aktarılır. Orta ısılı ateşte, tencerenin kapağı açık vaziyette kaynayıncaya kadar pişirilir. Dolma kaynamaya başlayınca tencerenin kapağı kapatılıp dolmalar, kısık ateşte, kabaklar iyice yumuşayıncaya kadar, 35-40 dakika pişirilir. Üzerine sarmısaklı yoğurt gezdirilir. Sıcak sıcak servise sunulur.
Not: Aynı dolma harcını patlıcan, domates, asma ya da pazı yaprağı ile de kullanabilirsiniz.
Meyveli irmik tatlısı
8 kişilik
Hazırlama süresi 15 dakika
Pişirme süresi
15 dakika
Malzeme listesi
á 1 litre süt
á 1 su bardağı irmik
á 12 yemek kaşığı tozşeker
á 1 paket vanilya
á 1 çay kaşığı tarçın
á 2 adet orta boy tatlı elma
Süt, irmik ve tozşeker orta boy bir tencereye koyulur. Üzerine vanilya ve tarçın serpiştirilir. Kabukları soyulan elmalar rendelenir. Elma rendesi avuçlar arasında sıkılır ve irmikli karışımın olduğu tencereye aktarılır. Orta ısılı ateşte, sürekli karıştırılarak tatlı pişirilir. Koyulaşıp muhallebi kıvamına gelen tatlı, kaynamaya başladıktan 1-2 dakika sonra ocaktan alınır ve ılık hale gelmesi beklenir. Diğer taraftan, orta boy cam kalıp ya da şekilli bir plastik kalıp suyla çalkalanır. Ilık hale gelen irmik tatlısı bu kalıba aktarılır ve üzeri düzeltilerek buzdolabında bir gece bekletilir. Ertesi gün tatlı servis tabağına ters çevrilir. Taze mevsim meyveleriyle süslenip dilimlenerek servise sunulur.