Hepimiz “Biz biliriz, biz!”ciyiz!
Ne geliyorsa başımıza bu “Biz biliriz” havalarından geliyor
Ne demiş Aziz Nesin “Bir bok bilmiyorsun. İşin kötüsü bir bok bilmediğini de bilmiyorsun.” İşte hayatımızın hikayesi! Doğduğumuz günden bu yana her şeyin en iyisini bildiğini düşünen ve bize bildiklerini dikte ettirmeye çalışanlarla çevrili etrafımız.
Bunun en büyük örneği tabii ki başbakan. “Beyoğlu” desek “Beyoğlu’nu en iyi biz biliriz, biz” diyor. “Çevre” desek “Çevreciliği biz biliriz” diyor. “Demokrasi” desek “Demokrasiyi sizden öğrenecek değiliz, demokrasiyi de biz biliriz” diye haykırıyor.
Kısacası ona ne zaman bir sorunumuzdan, çektiğimiz acıdan veya eziyetten bahsetsek bizi duymak yerine “Sen nereden bileceksin acıyı? Acıyı biz biliriz, biz” tavrıyla karşılıyor bizi. Ona göre biz hiçbir şey bilmiyoruz, her şeyin en iyisini bir tek o biliyor. Bu da bizi çileden çıkarıyor.
Ama işin özünde bunu yapan ne ilk ne son kişi o. Ben dahil etrafımızda herkeste böyle bir psikoloji var. “Biz bilirizcilik” esir almış ruhlarımızı.
Kimi zaman bir arkadaşımız, kimi zaman ebeveynlerimiz, patronlarımız, hocalarımız ve hatta kocalarımız bize “Sen nereden bileceksin, ben bilirim” edasıyla yaklaşıyor. Her şeyin en iyisini anneler, tüm yolları babalar, tüm acıları arkadaşlar, tüm okul hayatını hocalar, tüm iş hayatını patronlar, tüm erkekleri ve niyetlerini kocalar, tüm hissettiklerimizi sevgililer bizden iyi biliyor…
Biri karşıma işte bu “ben bilirim” havalarında çıktı mı, tüylerim ürperiyor. Yanlış anlamayın, benim de pek çoğunuz gibi tecrübeye, eğitime, kıdeme saygım sonsuz. Benden çok bilenin başımın üstünde yeri var her zaman. Ama en çok bilen bile her şeyi bilmiyor ki, ağzımı her açtığımda bana “Sus! Sen değil ben bilirim” diyebilsin! İşte bu yüzden çıldırtıyor bu “ben en iyisini bilirim” hastalığı beni.
Aslında, dinlemeyi bilsek ilkokuldaki çocuktan bile öğreneceğimiz çok şey var. Her şeyden önce onun bakış açısı, onun jenerasyonu, onun yaşadıkları farklı olabilir bizim yıllar önce yaşadıklarımızdan. 
Ama olmuyor karşımızda en güvendiğimiz adam bile konuşsa bir şüphe var içimizde. Bir “Sen nerden bileceksin”cilik, bir “Ben daha iyi bilirim”cilik almış başını gidiyor… (Halbuki her zaman her şeyi bilmek yetmiyor, bazen insanın önce haddini bilmesi gerekiyor!)
Hele konu acıklı bir şeyse işin ucu iyice kaçıyor! Ne zaman birine canını sıkan bir şey anlatsan bir anda karşında profesör kesiliyor. Empati yapmaya çalışmanın ötesinde çabası. Dinlemeyi de bırakıp senin hikayenin üzerine başka bir hikaye anlatmaya başlıyor.
Genelde de onunki daha acıklı. Mesela:
Sen “Babam hasta” diyorsun, o “benimki daha da hasta!”
Sen “Kanser” diyorsun, o “Bizim ailede herkes kanser!”
Sen “Ölüm döşeğinde” diyorsun, o “Bizimki çoktan öldü!” diyor…
Bir bakmışsın dertleşme niyetiyle başladığın konuşma bir avutma seansına dönmüş. Kendi acını bir yana bırakmış, karşındaki için üzülmeye başlamışsın...
Neden? Çünkü karşındaki önce seni dinleyip senin sorunlarına çare bulacağına ya da seni teselli edeceğine almış eline sazı ve başlamış “Biz biliriz” türküsünü okumaya…
Hiç bitmeyen bir döngü aslında bu. İnkar etme boşuna, sen de yapıyorsun çoğu zaman. Biri gelip sana patronuyla sorununu anlattı mı hemen üste çıkıyorsun, çünkü kimse senin patronundan kötü olamaz. Ya da sevgilisinden şikayet etti mi, sen de mecbur hissediyorsun sevgilini kötülemeye kendini. Çünkü biri kötü ilişki ne demek bilecekse o, sen olmalısın kendince!
Kısacası başbakana kızıyoruz ama “Biz biliriz, biz” bir tek ondan duyduğumuz bir şey değil. İşin kötüsü farkında olsak da olmasak da hepimizin yaptığı bir şey. O yüzden bir daha birileri gelip bize bir şeyler anlatmaya başladığında “Biz biliriz” demeden önce dinlemeyi deneyelim. Bir değişiklik yapıp daha ileriye işemeye çalışamadan önce dinlemeye ve anlamaya çalışırsak sorunu çözmeye kendimizden başlayabiliriz. Kim bilir belki bir zincirleme akım yaratır başbakana kadar ulaşırız. Hatta belki bir gün hiç beklemediğimiz bir anda “Biz biliriz biz” demeden önce bizi duymasını bile başarırız!
Yazarın son yazıları
#11 Temmuz 2013 Gezi’kler!
#8 Temmuz 2013 Bayan değil, bağyan hiç değil! Bildiğin kadın!
#1 Haziran 2013 Hayatımda gördüğüm en sağlıksız ilişki
#27 Haziran 2013 Bekar gidilen düğünlerden sağ çıkma kılavuzu
#24 Haziran 2013 Taksiciden al komployu
#20 Haziran 2013 Duralım ki geride kalanlar yetişebilsin!
#17 Haziran 2013 Aşk yasakları sever
