Siyah-beyaz Ankara hikayesi

Basın Yayın ve Enformasyon Genel Müdürlüğü, Ankara’nın ‘başkent’ oluşunun 90. yılında, kente iki prestij yayın kazandırdı.
Kurumun arşivinde yer alan fotoğraflardan oluşan “Ankara 1930-1960” ve 2. Abdülhamit Koleksiyonu’ndan hazırlanan “Yıldız Albümlerinden Ankara” başkentin geçmişini Osmanlı’dan 1960 yılına kadar farklı karelerle anlatıyor. Belirli sayıda basılan ve değerli koleksiyonlarda yer bulacak iki yayında Türkiye’nin siyaset, iş, sanat ve medya dünyasının önemli isimlerine ve Ankara’nın ileri gelenlerine gönderildi.

FOTOĞRAFLARLA YOLCULUK

“Ankara” kitabı 1930 ila 1960 yılları arasından karelerle Cumhuriyet döneminde farklı bir yolculuğa çıkarıyor okuyucularını. Kitaptaki fotoğraflarla yolculuk, Ankara Garı’ndan başlayıp Anıtkabir’de sona eriyor. Fotoğraflara ise Turan Tanyer’in kaleminden anlatılan o dönemde yaşanan anılar, anektotlar dönemi yansıtan efemeralar; gazete kupürü, afiş, pul, hata bir otobüs bileti eşlik ediyor.

ABDÜLHAMİT KOLEKSİYONU’NDAN

“Yıldız Albümlerinden Ankara” kitabında ise Cumhuriyet öncesindeki Ankara sunuluyor. Araştırmacı Uğur Kavas’ın 2. Abdülhamit Koleksiyonu’ndan uzun yıllar süren çabalarla hazırladığı yayında 64 fotoğraf yer alıyor. İstanbul Üniversitesi Nadir Eserler Kütüphanesi’nde bulunan Yıldız Albümleri’nde yaptığı incelemeleri de aktardığı ön yazısında Kavas, “Belki sayı daha fazla olabilirdi. Ancak fotoğrafların bir bölümü yılların ve kimyasalların acımasızlığına uğramıştı. Albümde yer alan fotoğraflar bile bize dönemin Ankarasını anlatmaya yetiyor” sözleriyle kitapta yer alan karelerin önemini aktarıyor.

YAŞAYAN ANKARA’YI ANLATIYOR

BYEGM Genel Müdürü Murat Karakaya, Ankara kitabını, “Basın tarihine tanıklık eden Türkiye’nin en eski ve köklü kurumlarından BYEGM bünyesindeki geniş fotoğraf arşivinde yer alan Ankara’ya dair kareler, uzun çalışmalar sonucunda seçilerek bir araya getirildi. Amaç; gerçekten soluk alan, yasayan bir Ankara’yı anlatmaktı. Kaleme alınan anılar, gündelik hayat ile ilgili büyük bir zenginliği içinde barındıran efemeralar, seçilen fotoğraflara eşlik ediyor. Sayfaları çevirirken Ankara’nın bir sokağını dönüveriyoruz, bir patikayı çıkıyoruz, bir köşe basında soluklanıyoruz, Ulus Sineması’nda bir film izliyoruz, Gençlik Parkı’nda çayımızı yudumluyoruz. Başkent olusunun 90. yılına yaraşır bir armağanla Ankara’yı onurlandırmanın kıvancını yasıyoruz” sözleriyle sözleriyle anlatıyor. Karakaya, “Yıldız Albümleri’nde Ankara”yı ise “Tarihin karanlığına ışık tutan fotoğraf, unutmamamız gerekenleri yeniden yeniden hatırlatır. Bu eşsiz şehrin fotoğraflarına Sultan II. Abdülhamid’in albümlerinde rastlamak mümkün olsa da, toplu olarak bir yapıt halinde yayımlanmamıştır. Maalesef çok uzun bir geçmişe dayanan tarihsel birikimin bir sonucu olan bu zenginliklerimizi yeni yeni gün ışığına çıkartmaktayız” ifadeleriyle özetliyor.

ANKARA VALİSİ HÂLÂ BURAYI KULLANIYOR

1824 yılında Seyyit Mehmet Alim Efendi; Hacı Halil Ağa kızı Ümmühan Hanım’dan, Tullice Mahallesindeki ‘Hacı Abdi Paşa Konağı’ adıyla bilinen mülkü vilayet halkı adına satın almıştır. Böylelikle kamu malları arasına katılan konak, resmi hizmet binası olarak kullanılmaya başlanmıştır. 1897 yılında sözü edilen konağın yerine bugünkü Hükümet Konağı yaptırılmıştır.

ANKARA’NIN MEMLEKET BAHÇESİ

Fotoğrafta görülen bina, Memleket Bahçesi içinde yer alan Belediye Gazinosu. Altında Ankara İstasyon civarında Belediye Gazinosu, yazmaktadır. Tahmini yeri, bugünkü Ulus İş Hanı civarındadır.

Cumhuriyet Bulvarı, 1930’lu yılların sonu

Ulus Meydanı, Zafer Anıtı, Taşhan, Türkiye İş Bankası

KIZILAY’A ADINI VEREN ‘KIZILAY BİNASI’

Atatürk Bulvarı ve Gazi Mustafa Kemal Bulvarı, Kızılay Genel Müdürlüğü, 1940’lı yıllar. Kızılay’a adını veren binanın önündeki parkın olduğu yerde bugün Kızılay AVM var.