Hurma yerine kestane şekeri

Hurma, 5 bin yıldır Mezopotamya, Ortadoğu ve Kuzey Afrika ülkelerinde tüketiliyor. Yunanlı tarihçi Heredot, İncil’de ‘hayat ağacı’ olarak adlandırılan hurmadan tatlı ihtiyacının karşılandığı bir yiyecek olarak tanımlıyor
Özellikle Arap yarımadasında kılıktan kılığa girer. Tazesi, kurusu bol miktarda yenir, bazı yemeklere katılır, bazı tariflerde pişirilir.

İTHAL BİR MEYVE

İthalatın yapılmadığı 70’li, 80’li yıllarda hacca gidenlerin yanında hurma, zemzem suyu birlikte getirdiği için ülkemizde bir nev’i kutsal sayılması, ramazan ve iftar zamanı tüketilmesi ile bilinir. Ancak hurmanın yendiğinde bir sevabı, kutsallığı yoktur.
Şimdilerde kilosu etten bile pahalı olan hurma, ülke ekonomisi adına dışarıdan döviz ödeyerek ithal edilerek sofralarımıza girmesiyle birlikte, yerli, milli ve mütevazi olmasını tercih ettiğimiz ramazan sofralarının etik değerlerine de uymamaktadır. Bunu rakamlarla anlatalım:
Türkiye son 5 yılda hurma ithalatına ödediği para 218 milyon 625 bin Dolar! (1 milyar sekiz yüz milyon Türk Lirası)
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerinden derlediği bilgiye göre, 2016’da 26 bin 772 ton, 2017’de 34 bin 214 ton, 2018’de 39 bin 310 ton, 2019’da 37 bin 500 ton ve geçen yıl 42 bin 43 ton hurma ithal edildi.
Söz konusu dönemde, hurma ithalatı rakamlarına bakıldığında ise 2016’da 36 milyon 475 bin dolar, 2017’de 51 milyon 309 bin dolar, 2018’de 47 milyon 738 bin dolar ve 2019’da 37 milyon 321 bin dolarlık ithalat yapıldığı görüldü. Geçen yıl ise 45 milyon 782 bin dolarlık hurma ithalatı gerçekleştirildi. Böylece, son 5 yılda toplam 218 milyon 625 bin dolarlık hurma ithal edilmiş oldu.

HURMAYI SUUDİ ARABİSTAN VE İSRAİL’DEN ALIYORUZ

Geçen sene 13 ülkeden hurma ithalatı yapıldı. Bu ülkeler arasında en çok ithalat 10 milyon 650 bin dolarla Suudi Arabistan’dan gerçekleştirildi.
Bu ülkeyi 7 milyon 866 bin dolarla İsrail, 6 milyon 466 bin dolarla Filistin ve 5 milyon 953 bin dolarla İran izledi. Ayrıca önemli bir konu da Suudi Arabistan Türk mallarına boykot devam ediyor ve Türk ürünlerinin satın alınmamasını resmi olarak vatandaşlarından isterken, diğer ithalatçı ülkenin de İsrail olması çok manidar. 2021 yılının ilk iki ayında ise hurma ithalatı geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 38,5 artarak, 10 milyon 98 bin dolardan 13 milyon 986 bin dolara yükseldi. Oysa ramazanda iftarı hurma ile açmanın dinimizde çok özel bir yeri olmadığı gibi, eskilerden beri zeytin ile iftarı açmak, su ile iftarı açmak gibi bir geleneğimiz de vardır.
Ama illaki bir tatlı meyve vb. bir şey ile açmak isteyenlere Bursa’mızın meşhuru kestane şekeri ile açılmasını ya da Anadolu mutfağının en önemli eseri olan baklava ile açılmasını öneriyorum. Kutsal saydığımız zeytin ile açalım.. Hem de Gemlik zeytini ile açalım. Anadolu’nun bağrında yetişen incir ile, kayısı ile açalım. Eskilerin çokça söylediği ‘Yediğimiz hurmalar ... tırmalar’ atasözünü sanki bugünlerde hurmaya ödediğimiz milyon dolar servetin milli ekonomimize verdiği zararı o günlerden görmüş de söylemişler gibi...