Yeni günden sahte içki

Odun talaşının damıtılmasıyla elde edilen Metil alkol (metanol), etil alkol gibi renksiz, yanıcı ve uçucu bir sıvıdır.
İçkilerde bulunan alkol ise etil alkoldür (etanol). Etanol, bitkisel alkoldür. Alkollü içecekler yanında ilaçlarda da kullanılabilmektedir.
Peki, metanol ile zehirlenme nasıl olmaktadır?
*
Sahte içki aracılığıyla alınan metil alkol kana karıştıktan sonra karaciğere gelir ve orada çeşitli enzimler aracılığı ile yıkılır.
Bu yıkım sonrasında ortaya iki toksik parçalanma ürünü çıkar. Bunlar formaldehit ve formik asittir. Bu dönüşüm yaklaşık 12-14 saat sürdüğü için zehirlenme belirtileri de bu sürenin sonunda görülmeye başlanır. Eğer metil alkol, etil alkol ile birlikte alındı ise belirtiler kısmen gecikebilir.
Metil alkol vücuda girdikten sonra en yüksek oranda, böbrek, karaciğer, mide-bağırsak sistemi, göz içi sıvısı ve optik sinir dediğimiz görme siniri üzerinde birikmeye başlar.
Mide bulantısı, karın ağrısı, baş dönmesi, güçsüzlük gibi belirtilerle başlayan zehirlenme belirtileri daha sonra alınan miktara da bağlı olarak merkezi sinir sisteminde çökme, körlük, tansiyon düşüklüğü, koma ve ölüme kadar giden ciddi bir tabloya neden olur.
Olguların hemen yarısında, çift görme, bulanık görme, görme keskinliğinde azalma, fotofobi dediğimiz ışığa hassasiyet, görme alanında azalma ve körlük görülmektedir.
Kişide görülen belirtilerin seviyesi alınan miktar ile orantılı olabiliyor.
Metil alkolün kandaki düzeyi 20 miligram/100ml üstünde olan dozlar zehirleyici doz olarak kabul edilmektedir. 40 miligram/100ml üstü ise çok ciddi bozukluklara neden olmaktadır. Daha anlaşılır olması bakımından ifade edersek, 4-15 ml metil alkol körlük, 15-100 ml dozda ölüm meydana gelebilmektedir.
*
Metil ve Etil Alkolün ayırt edilmesi kolay mıdır?
Teknik analizler ile laboratuvar ortamında ayırt etmek kolay lakin kişilerin görsel olarak ayırt etmeleri çok zor. Zira renk ve koku açısından herhangi bir fark bulunmamaktadır ve her ikisi de suya her oranda karıştırılabilir.
Bunun yanında ticari olarak elde edilebilecek test kitleri ile de bir ayırım yapmak mümkün olabilir. Test, metil alkolün toksik parçalanma ürünü olan formaldehidin, kullanılan bir kimyasal sonrası mor renk vermesi esasına dayanmaktadır. Bu test alkollü tüm içkiler için uygulanabilmektedir.
*
Tedavi imkânı var mı, nasıldır?
Tedavide ana prensip bu toksik parçalanma ürünlerinin oluşumunu önlemek ve vücuttan atılmasını sağlamak üzerine kurulur.
Destekleyici önlemler yanında, toksik parçalanma ürününün oluşumunu önlemek için fomepizol ya da etanol verilmesi önemlidir.
Ayrıca metil alkolü kandan uzaklaştırmak için diyaliz, eğer alımdan hemen sonra hasta yakalandı ise mide yıkama ve aktif kömür yararlı sonuçlar doğurabilir.
Tabii aslında en etkin yol bu zehirlenme tablosunun oluşmasını engelleyecek sistemin kurulması olacaktır. Zira gördüğümüz gibi, kişiler zehirlendiklerini anladıklarında veya bulgular ortaya çıktığında tedavi için çok geç kalmış olabiliyoruz.
O yüzden etkin denetim mekanizmalarının ve düzenlemelerin sağlanması en güvenli yol olacaktır.