Prof.Dr. Mikdat Kadıoğlu
Prof.Dr. Mikdat Kadıoğlu
Prof.Dr. Mikdat KadıoğluYazarın Tüm Yazıları

Hava tahminleri alışverişi nasıl artırır

Perakende gıda sektöründe bir işle mi meşgulsünüz? Hadi iyisiniz! Artık değişen hava şartları ve hatta tutmayan hava tahminleriyle kárınızı artırıyoruz.Hava durumunu doğru dürüst takip edemiyorsunuz diye de üzülmeyin. Örneğin ABD’de yüzlerce özel meteoroloji bürosundan biri olan Weather Assurance (İtimat Hava!) adlı şirket ‘Siz işinize bakın biz havayı sizin için takip ediyoruz’ diyerek market sahiplerine de artık yardımcı oluyor.İtimat Hava adlı firma, ABD’de Pennsylvania Devlet Üniversitesi’nin Meteoroloji Bölümü’nde kurulmuş. Hava tahmininde 10 yıllık tecrübeleri var ve pazarlama stratejileri üzerine de eğitim almışlar. Bu özel meteoroloji bürosunda birkaç tane sayısal hava tahmin modeli en yeni bilgisayarlarla çalıştırılıyor. (Türkiye’de henüz sonuçları halka sunulan başarılı bir model olmadığı dikkate alınırsa, bunun çok önemli bir şey olduğu daha iyi anlaşılır.) Uzun yıllar sayısal hava tahminindeki tecrübelerinden hangi modelin hangi şartlarda nasıl hata yaptığını da çok iyi biliyorlar. Bu uzmanlıklarını kullanarak yerel hava şartlarını ayrıntılı olarak belirleyebiliyorlar. Böylece, mağaza yönetiminin stok, dağıtım, alışveriş saatlerini ve personelini ayarlamaya yönelik kararlarına yardımcı olacak bilgiler sunuyorlar. Tahminler garantili; sürprize yer yok!Yer yer, zaman zaman gibi muğlak bilgiler vermek yerine, abonesi olan marketin müşterilerinin bulunduğu yere özel tahminler sunuyorlar. Fırtına durumu, hava sıcaklığı, rüzgar soğuğu, nem tahminlerde öne çıkan bilgiler. Mağaza yöneticilerine fırtınanın yeri, nerenin en şiddetli yağışa maruz kalacağıyla ilgili bilgileri saat başı veriyorlar. Fırtınanın yeri ve doğru hava sıcaklığı tahmini, kışın yağışın tipini de belirler. Yağmur ile kar arasındaki basit fark, satışları büyük ölçüde etkileyebilmekte. Hava sıcaklığını ve rüzgar hızını tespit edip rüzgar soğuğunu da bildiriyorlar. Rüzgar soğuğu insanları, dondurucu soğuktan ve hipodermiden korunmak için, erkenden alışverişe yönlendirir. Nem, özellikle yazın hava sıcaklığının daha fazla hissedilmesine neden olur. Böyle günler, özellikle büyük alışveriş merkezlerine ulaşamayan yaşlılara, marketlerden yapılan, küçük vantilatör, dondurma ve soğuk meşrubatın satışında artışa neden olur. Sonuçta bütün bu bilgiler, zamanında ve marketlerin satışını artırıcı ve kayıplarını azaltıcı bir şekilde kullanılabilir.FIRTINALI HAVADA YÜZDE 30 ARTIŞBir de fırtına cuma, cumartesi veya pazar gününe rastlarsa satışlarda çok büyük artışlar oluyormuş. Bu günlerde işle meşgul olmayan insanların alışverişe daha fazla vakti olur. Yanlarında bir de çocukları varsa çocukları tahrik eden şeyleri satın almak için de vakit harcıyorlarmış. Böylece, satışların çoğu, sabah fırtınaları için fırtınadan önceki akşam; ikindi vaktindeki bir fırtına için sabah 8-10 saatleri arasında; akşamki bir fırtına için 16-18 saatleri arasında olmakta. Fırtına gününde satışlar yüzde 30 kadar yükselebilmekte. Ayrıca dağıtım yapılan yerlerdeki hava şartları da takip edilerek dağıtım elemanlarının ve yükün güvenliği sağlanıyor.Aslında küçük fırtınalar etkisizdir ya da çok küçük bir artışa neden olabilir. Genellikle insanlar dışarıda sıkıntı yaratan fırtına anında alışverişe gitmekten kaçınır. Bu durumda hemen fırtınadan sonra kumanyası bitmekte olanların marketlere küçük bir hücumu olur. Büyük ya da abartılan fırtınalarda medyanın dikkat çekici haberleri insanları paniğe ve marketlere sevk eder. Fırtına yaklaştıkça panik ve satışlar katlanarak artar ve büyük satışlar fırtına geldiği ana kadar devam eder. Bu durumda gerekli maddeleri bulundurma, personeli artırma ve marketi kapatma zamanı doğru bir şekilde belirlenirse, marketlerin kazancı en yüksek değere çıkarmış. İtimat Hava, işte bu noktada müşterilerine yardımcı oluyor!Esasen marketler en büyük kara, çok abartıldıktan sonra beklenen fırtına gelmezse geçiyormuş! Çünkü kimse temel ihtiyaç maddelerine sahip olmadan büyük bir fırtınaya yakalanmak istemez; insanlar güvende olmak için fırtına öncesi alışveriş yapar. Bu günlerde marketler daha fazla ekmek, yumurta, süt vb. temel gıda maddesi satarlar. Yine böyle günlerde reçeteye tabi olmayan ilaçlarda yapılacak olan bir indirim satışlarını artırır. Fakat beklenen fırtınanın gelmediği, yani hava şartlarının şiddetlenip insanları evlerine hapsetmediği ve tahmini değişmediği sürece insanlar büyük miktarlarda alışveriş yapmaya devam ederlermiş. Böylece insanlar dışarıda kalabildiği için satışlar sürermiş.TAHMİN TUTMAZSA PARANIN YARISI İADESonuç olarak normal günlerde müşterilerle dolup taşan marketlerdeki yöneticilerin, hem rutin işleri, hem de genel hava durumu bilgilerini takip edip yerelleştirmesi zordur. Bu durumda marketin mal temini, alışveriş saatleri ve personel azaltmayla ilgili kararları yeterli bilgi olmadan verilmektedir. Bu nedenle, market yöneticilerinin özel meteorolojik desteğe ihtiyacı var. Bu destekle rakiplerine karşı büyük avantaj sağlayabilirler. Böylece İtimat Hava, müşterilerine Assurance (İyi), Bold (Daha İyi) ve Comfort (En İyi!) şeklinde üç farklı plan sunmakta. Bir mevsimlik fiyatları sırasıyla 600, 800 ve 1000 dolar. Bold ve Comfort poliçelerini alanlara tahminler tutmazsa verdikleri ücretin yarısını iade etme garantisi de veriyorlar. Comfort Plan alırsanız havayı dakika dakika takip edebilmeniz için gelip marketinizin yanına otomatik meteoroloji istasyonu bile kuruyorlar! Yani İtimat Hava’da sürpriz yok! Sonuç olarak, market sahiplerinin tahmin tutmadı diye de şikayet etmeye hakkı yok. Bu durumda sazan gibi marketlere saldıran bizim gibi müşteriler için ‘Öz İtimat Hava, Hakiki İtimat Hava’ vb. gibi başka firmalara ihtiyaç var...
Yazarın Tüm Yazıları