Paylaş
Sene artık 1980 değil, 2016. Teknoloji yaşama şekillerimizi kökünden değiştirdi. ‘Gerçek’lere ek olarak çevrimiçi hayatlarımız da var artık. Sıradan bir vatandaş olarak endişelerimizi bu dijital evrenden bağımsız düşünemiyoruz. Bir yönüyle Freddy Krueger’lı rüyalara benzetebiliriz bugünkü online dünyayı; görünüm olarak sanal, sonuçları itibariyle fazlasıyla gerçek.
Bu olağanüstü günlerde çevrimiçi hayatlarda dikkat etmek gereken (bazılarımızın bilmediği, bazılarımızınsa bilip de uygulamaya üşendiği) birkaç noktaya bu vesileyle göz atalım...
DİJİTAL NÜFUS KÂĞIDI
Sokağa çıkarken unutulmaması gerekenler: Telefon, anahtar, çocuk... Ve OHAL’de daha da önem kazanan kimlik. Peki üstünde kimlik numarası yazan kâğıt sizin kim olduğunuzu tam olarak anlatıyor mu? Hayır. Bir de dijital kimliğiniz ve online geçmişiniz var. Bunu koruma altında tutmak da hayati önemde. Hesabınız başkasının eline geçtiğinde veya profiliniz klonlandığında sizin de hukuki sorumluluğunuz olacak. Mesela son günlerde ‘Hesabınız kilitlendi’ uyarısıyla Twitter’dan gelmiş gibi görünen linke tıklamayın, şüpheli hiçbir durumda kullanıcı adı ve şifre girişinde bulunmayın. Facebook’tan tanımadığınız kişilerin arkadaşlık isteklerini kabul etmeyin (Fotoğrafı ne kadar çekici olursa olsun!).
İNTERNETİNİZ SİZİN KUTSALINIZ
Gerçek hayatta otomobil satarken ne yapıyoruz? Parayı almış olsak bile noterden işlemi tamamlamadan anahtarı teslim etmiyoruz. Çünkü satış işlemi resmi olmadan o araçla işlenecek her suçtan sorumluyuz. İnternet de farklı değil. Mesela WiFi şifrenizi kimseye söylemeyin. Ödev yapacağını beyan eden -ama asla yapmayacak olan- ergen komşuya bile. Sizin bağlantınızla işlenecek siber suçları omuzlamak istemiyorsanız tabii. ‘Who Uses My WiFi? (WUMW)’ isimli mobil uygulamayla kimlerin internetinizi kullandığını görebilirsiniz.
ŞİFRE HATIRLAMA SORUNUNA ÇARE
İnsanların sırf şifre bulamadığı için çocuk yaptığını düşündürecek kadar çok kişi, yavrusunun doğum tarihinden ve isminden şifreler üretiyor. Bu kamuya açık bilgilerle şifrenizi tahmin etmek fazla kolay. Tek bir (ve bu 123456 olmasın) şifreyi aklınızda tutmanızın yeterli olduğu şifre üreten uygulamalar kullanmanızı öneririm. Benim favorim ‘LastPass’ ve ‘Plase Dashlane’.
KENDİNİZİ DE TAKİP EDİN!
Kendi isminize bir Google alarmı kurun. Hakkınızda internete düşmüş tüm sonuçları Google size e-posta atacak. Böylece olası bir sıkıntıyı önceden görüp çözme fırsatınız olabilir. Ayrıca Türkiye’de de dijital itibar danışmanlığı veren ajanslar var artık.
Paylaş