Güvercin pazarı mı kuş işkencehanesi mi

Ancak bu değerli güvercinler pazarlarda adeta işkence yaşıyor. Küçücük tel kafeslerde tıka basa sergileniyor. Karton kutuların içinde, birbirlerinin üstünde sabahtan akşama kadar güneşin altında bekletiliyor. Ayaklarına bağlanan iplerse sadece 3-5 metre havalanmasına izin veriyor. Pazarın yanındaki ayrı bir bölüm dövüş horozları ve tavuklara ayrılmış. Gerilmiş bir ipte tek ayaklarından bağlanarak sıralanmışlar. Avlanması ve satılması yasak olan sakalar da kuytu bir köşede alıcı bekliyor
Cahit AKYOL

Edirnekapı’daki kuş pazarı her cumartesi ve pazar Tekfur Sarayı’nın kalıntılarının dibinde kuruluyor. Cumartesi pazar kadar renkli ve kalabalık olmuyor ama meraklıları her ikisine de geliyor. Havalar biraz serinlediğinde günde 1000- 1500 kişinin pazarı ziyaret ettiği söyleniyor.
Pazarda renk renk, cins cins güvercinler satılıyor. En fazla ilgiyi havada attığı taklalarla meşhur Mardin cinsi güvercinler görüyor. Paçalı, beyaz, siyah tüylü ve çizgili yüzlerce güvercini bir arada görmek ve seyretmek insana huzur veriyor.

KADIN YOK HEPSİ ERKEK
Pazarda tek bir kadına bile rastlamak olası değil. Tüm kuş meraklıları erkek. Yaşları 7’den 70’e değişiyor. Aralarında çocuklar da var, dedeler de. Mesleklerini sorduğunuzda genellikle garson, çırak, berber kalfası, tezgâhtar ve işçi emeklisi olduğunu öğreniyorsunuz. İşsizlerin sayısı da az değil. Pazara İstanbul’un her semtinden gelen meraklılar geliyor. Ama ağırlık Esenler, Güneşli, Şirinevler, Kocamustafapaşa, Bağcılar ve Kasımpaşa gibi semtlerde.
Güvercinlerini ‘Zamanı geldiğinde bir kat daha çıkarız’ umuduyla çatısını yapmadıkları evlerinin teraslarında beslediklerini söylüyorlar. Kuşbazların bazıları biraz ‘delikanlı’ bir hava yaratmak istedikleri için fotoğraflarının çekilmesinden pek hoşlanmıyorlar: ‘Bizi çekeceğinize kuşları çekin’ diye sertçe uyarıyorlar.
Fotoğrafı güvercin dışındaki kanatlıların satıldığı yan bölümde çekmek istersiniz uyarılar daha da sertleşiyor. Çünkü burada yakalanması ve satışı yasak saka kuşlarının kafesleri olduğu için deşifre olmak istemiyorlar.

YİYİP İÇMEYİZ, KUŞA YATIRIRIZ
Edirnekapı Pazarı’nın ziyaretçileri genellikle tüm pazarların müdavimi. Satıcılar ve alıcılar birbirlerini tanıyor. Ve alışveriş yapmasalar bile, her haftasonu tüm işi gücü bırakıp buraya geldiklerini gururla anlatıyorlar. Çoğunun maksadı ticaret değil. Ortak paydaları güvercinler uğruna her haftasonu buluşuyorlar. Gelir düzeyleri çok yüksek gibi görünmese de önlerindeki tezgâhlardaki kutuların içindeki güvercinlerin binlerce lira ettiğini öğreniyorsunuz: ‘Güvercin bizim için bir yaşam tarzı. Yemeyiz içmeyiz ama güvercin alırız. Çünkü onunla huzur buluruz. Güvercin bir tutkudur. Paramızı kuşa yatırırız’ diyorlar. Bazıları evlerindeki kuşların maddi değerlerini binlerce lira olduğunu hatta otomobil fiyatına yakın değerde kuşları olduğunu ileri sürüyor.

DURUŞUNDAN KANADINDAN GÖZÜNDEN ANLIYORLAR
Kuş pazarının meraklıları Türkiye’deki diğer kuşbazlarla genellikle internet üzerinden yazışarak haberleşiyor. Türkiye Güvercin Forumu’nun 8 bin üyesinin olduğu iddia ediliyor. Meraklıların çoğu konularında uzman. Kuşları duruşundan, kanadından veya tüylerinden bir bakışta değerlendirdiklerini söylüyorlar. Sıradan bir güvercini ‘cinsmiş’ gibi satmak isteyen açıkgözlere de rastlamak mümkün ama onların hedefi yolu bir şekilde bu pazara düşmüşler.
Pazarda yem, kafes, suluk gibi malzemeler satan esnafın yanı sıra; su satıcıları başta olmak üzere tatlıcı, çiğ köfteci, simitçi yeme-içme esnafı da hizmeti veriyor.

SAKALAR DA ÜRKÜYOR SAHİPLERİ DE
Bu pazarda sadece güvercin satılmıyor. Diğer kanatlılar da var. Onlar pazarın dışında bağımsız gibi görünen ayrı bir bölümde bulunuyor. Girişte daha kuytu bir bölümde de saka satıcıları kümelenmiş. Yakaladıkları yavru sakaları kafeslerin içine koymuşlar. Tanesini 10 liradan satıyorlar. Fotoğraf makinesiyle yaklaştığımızı görünce tedirgin olup sertçe uyarıyorlar. Renkleri ağırlıklı olarak kızıl ve kanatlarının üstünde sarı, mor, gri lekeler olan saka yavruları da en az onları yakalayan sahipleri kadar tedirgin. Kafese bir insanın yaklaşması onları ürkütüyor.
Sakaların yanında kanaryalar var. Fiyatları 50 lira civarında. Onların ilersindeyse tavuklar bulunuyor. Tavuklar 20, ördekler 30 lira. Kaçamayıp bir arada dursunlar diye tek ayaklarından bir ipe dizilerek bağlanmış. Bir ipte yaklaşık 7-8 tavuk var ve bunun adı resmen ‘işkence’.

FİYATLAR 15 LİRADAN BAŞLIYOR

Pazarın gözde kuşları güvercinlerin başlıca cinsleri Mardin, Kanırık, Posta Güvercini, Yan Dönek, Kelebek, Bursa Güvercini, Mantolu, Pirinç Gagalı, Taklanbaç, Muro, Sabuni, Sıvama, Bozdak, Mermeri, Mavi, Kuveyt, Devetüyü, Askılı Mantolu, Malatya Paçalısı ve Buhara. Fiyatları kuşun durumuna ve sahibinin pazarlama yeteneğine göre değişiyor. Genellikle 15 liradan başlayan fiyatlarla satılıyor.

PAKO PANO

*Bu dünyalar güzelini otoyol kenarında bulduk. Oyuna aşık, aşıları tam, kuru mama seven tam bir prenses. Tuvalet alışkanlığı da olan bu yavruya sıcak bir yuva arıyoruz. (555) 986 97 30