GeleceÄŸin liderliÄŸi

Mükemmel bir organizasyon ile Alphan MANAS (Brightwell Holding Kurucusu), Can KIRAÇ  (Koç Holding Eski CEO’su), Ataman ÖZBAY ( Ataman Kimya-Kozmetik Kurucusu), Mitsuru Horiguchi (Japonya İstanbul Konsolosu), Prof. Dr. Ahmet İNAM  (ODTÜ Felsefe Bölümü Başkanı)ve Özden Aslan gibi çok değerli konuşmacılar bir araya geldi.

 

Ben de geleceğin liderliği konusunda bir konuşma yaptım. Liderlik konusunda tezler sundum. Bugün ve perşembe günü iş dünyasında başarılı olmak için çok önemli olan bu tezlerden bahsedeceğim.

 

DENÄ°ZYILDIZI MODELÄ°

 

1990’lı yıllarda Güney Afrika sahilleri denizyıldızı istilasına uÄŸruyor.ÂMercanlara zarar veren bu denizyıldızlarından kurtulmak için, dalgıçlar dalıp denizyıldızlarını ikiye keserek öldürüyor.

 

Daha doğrusu öldürdüklerini zannediyor. Çünkü denizyıldızı ikiye kesilince ölmüyor. Her parçadan yeni bir denizyıldızı oluşuyor. Böylece denizyıldızlarının sayısı artıyor.

 

Bir de örümcek var. Örümcek denizyıldızından daha güçlü ve daha tehlikeli ama örümceÄŸin denizyıldızı gibi bir özelliÄŸi yok.ÂKafasını kopardığınız zaman ölüyor.

 

KIZILDERÄ°LÄ°LER

 

1500’lü yıllarda İspanyol kumandan Cortes askerleriyle Amerika’ya gittiği zaman, orada çok büyük bir uygarlıkla olan Aztek’ler ile karşılaşıyor. Cortes, bu uygarlığı fethetmenin yolunu hemen keşfediyor. Kral Montezuma’yı öldürüyor ve şehir otomatikman Cortes’in eline geçiyor.

 

Aynı yolu İspanyol Francisco Pizarro, İnka Krallığını ele geçirmek için kullanıyor. Kral Atahuallpa’yı ele geçiriyor, şehir düşüyor.

 

Ama Amerika’da bir de Kızılderililer var. Cortes ve Pizarro bir türlü Kızılderililer’i

ele geçiremiyor. Neden?

 

Çünkü İnka ve Aztek’ler bir örümcek gibi örgütlenmiş durumda. Başı koptuğu zaman ölüyor. Kızılderililer denizyıldızı gibi çalışıyor. Baş yok. Bir saldırı geldiğinde bölünüyorlar ve küçük gruplar tekrar hemen örgütlenip saldırıya geçebiliyor.

 

NAPSTER VE KAZAA

 

Aynı mantık teknoloji dünyasında da var. Eskiden Napster diye bir program vardı. Büyük bir sunucuya şarkılar yüklenirdi ve kullanıcılar oradan istedikleri şarkıları indirirdi. Ama bir süre sonra sunucular yoğunluğu kaldıramadı ve sistem çöktü.

 

Bir örgütte bütün yoğunluk, yük ve sorumluluk tepedeki kişiye binince başın etkili çalışması mümkün değil.

 

Sonra Kazaa bulundu. Kazaa’da bir sunucu yok. Bir bilgisayar sunucuya değil, diğer bilgisayarlara bağlı. Kullanıcılar şarkıları sunucudan değil, diğer kişilerin bilgisayarından indiriyor. Yani herkese sunucu. Herkes lider. Bilgi herkeste. Herkes, herkesin bilgisine ulaşıyor. Denizyıldızı modeli. Kaza ayakta, Napster öldü. Örümcek öldü. Denizyıldızı yaşıyor.

 

Kazaa’nın kurucusu sonra Skype’ı kurdu.

 

Jimmy Wales Wikipedia’dan önce Nupedia’yı kurdu. O da bir ansiklopedi.  Ama o zaman sistem örümcek gibi çalıştığı için yükü kaldıramadı ve yok oldu. Ama Wikipedia denizyıldızı gibi çalışıyor. Güç kullanıcılarda. Bir baş yok. Yük ve sorumluluk herkeste.

 

GELECEĞİN ÖRGÜTLERİ

 

Artık cağımız bilgi çağı ve bilgi sadece bir kişide değil. Herkeste. Örümcek gibi çalışan örgütler bu bilgiye ulaşamıyor. Yenilik, risk alma ve gelişim bu tür örgütlerde çok az. Çünkü her şey bir kişiye, yani başa bağlı.

 

Ama denizyıldızı gibi çalışan örgütler de herkes lider. Bilgi paylaşılıyor.

Herkes katkıda bulunuyor. Bu tür şirketler başarıya ulaşıyor. Yaratıcılık, yenilik, işe bağlılık çok yüksek.

 

Gelecekte sadece bir şekilde denizyıldızı gibi örgütlenen kurumlar ayakta kalacak.

 

Perşembe devam edeceğim. Kızılderililerin daha sonra nasıl yenildiklerini bu açıdan anlatacağım.