Çocukların aileden öğrendiği gizli tutumlar nelerdir?

Baba kitap okumuyor ama çocuğunun okumasını istiyor. Ya da anne gazlı içecek içiyor ama çocuğunun içmesini istemiyor.

Her iki durumda da aile başarısız olacaktır.

Çünkü çocuk gördüğü davranışı kopyalar.

Bunun yanı sıra çocuk bir de ailedeki ‘tutumları’ kopyalar.

Ama ‘tutumlar’ gözle görünmediği için aileler çoğu zaman bunun farkında olmaz.

Farkında olmadığı için de çocukta istemediği bir davranış gözlemlediğinde, kendisini değil, çocuğu suçlar. Nasıl mı?

YEMEK YEME
Baba işten eve geliyor. Anne de “Hoş geldin, yemek hazır,” diyor. Baba da “Canım istemiyor, siz yiyin,” diyor.

Anne babayı zorlamıyor ve çocuğuyla yemek yiyor.

Bu olayda çocuk bir tutum gözlemliyor: Aç değilsen, yemek yememe hakkın vardır.

Ama iki gün sonra, bu kez çocuk yemek yemek istemiyor ama anne babaya verdiği yemek yememe hakkını çocuğa vermiyor. Zorla yemek yediriyor. Çocuğa haksızlık ediyor.

Aslında çocuk sadece gözlemlediği tutumu sergiliyor.

SEBZE YEME
Anne çocuğunun sebze yemesini istiyor ama çocuk yemek istemiyor. Anne çocuğu zorluyor.

Aslında çocuk ailesinde gördüğü bir tutumu sergiliyor. Aile dışarıya çıktığında hiçbir zaman sadece sebze yemeği ya da salata yemiyor. Her zaman et, kebap, balık v.s. yiyor.

Çocuk da “Sebze (yemeği) tek başına değerli değildir,” mesajını alıyor ve evde de yemek istemiyor. Çocuk aslında sadece gözlemlediğini yapıyor.

BAHANE ÜRETME
Annenin arkadaşları, aileyi hafta sonu için pikniğe davet ediyor ama baba gitmek istemiyor. “İşi varmış dersin,” diyor. Çocuk da bu diyalogu duyuyor.

Bu olayda çocuk bir tutum gözlemliyor: Bir şey yapmak istemezsen, gerçek duygunu ve düşünceni söyleme. Bahana üret.

İki gün sonra çocuk ödevini yapmak istemiyor ve bir bahane üretiyor. Ama anne çocuğa kızıyor.

Aslında çocuk sadece gözlemlediği tutumu sergiliyor.

ETKİNLİĞİ BÖLME
Baba odada çalışıyor. Çocuk da babasıyla konuşmak için odaya girmek istiyor. Annesi de “Baban meşgul. Rahatsız etme,” diyor.

Bu olayda çocuk bir tutum gözlemliyor: İnsanlar meşgulken, rahatsız edilmez.

İki gün sonra çocuk oyuncaklarıyla oyun oynuyor. Anne yemek hazır, diyor. Çocuk oyuncaklarla meşgul olduğu için annesi onu rahatsız etmez, diye düşünüyor ama anne çocuğun oyununu bozup, masaya oturtuyor.

Çocuğa haksızlık ediyor. Aslında çocuk sadece gözlemlediği tutumu sergiliyor.

TUTUMLAR DA GÖZLEMLENİR
Kısacası, çocuklar sadece davranışları değil, tutumları da gözlemler. Çocuk bir şey yapmak istemiyorsa, bu davranışı ya da o davranışı engelleyen tutumu ailede gözlemlemiş olma ihtimali çok yüksektir.

Onun için çocuğa kızmadan önce, ilk önce kendi tutumunuzu gözlemlemeniz ve kendinizi değiştirmeniz gerekir. O zaman başka sebep yoksa, her şey kendiliğinden düzelecektir.

https://www.instagram.com/dr.ozgurbolat