Oya Berberoğlu: Şenver’den ‘Kulağınıza küpe olsun’

Oya BERBEROĞLU

Bülent Şenver eski bankacılardan. ‘Yılın Bankacısı’, ‘Yılın Adamı’ gibi ekonomi dünyasında önemli ödüllerin sahibi. Türk-Amerikan İşadamları Derneği (TABA) Yönetim Kurulu Başkanı. Yaklaşık 14 yıldır Boğaziçi Üniversitesi'nde yöneticilik dersi de veriyor. Kitapları var. 1.5 yıldır da yeni bir kitap üzerine çalışıyor. Kısmetse önümüzdeki yıl başında kitabı yayınlamayı planlıyor.

‘‘Kulağınıza Küpe Olsun.’’

Kitabın adı bu.

Bülent Şenver, bir Türk insanını yazdığı, derlediği bir yöneticilik kitabı olsun, gelecek nesiller faydalansın diye düşünmüş. Çünkü iş ve yöneticilik anlamında yabancı kitap çok. Ama bizden yok. Şenver, metodik bir çalışma yapmış. Hemen hemen her dalda yöneticilere üç adet soru formu göndermiş. Birinci soru ‘‘şunları yapın, şunları yapmayın’’ önerilerini içeriyor. İkincisi beğendikleri atasözü veya güzel sözleri. Üçüncüsü de anı veya fıkrayı. Kitapta yöneticilerin bu sorulara verdikleri yanıtların yanısıra özgeçmişleri de yer alacak. Şimdiye kadar 110 kişiden yanıt almış. Cevap verenler arasında Genelkurmay Başkanı Orgeneral Hüseyin Kıvrıkoğlu, Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel, işadamlarından Rahmi Koç, Mustafa Koç, Üzeyir Garih, Feyyaz Berker, Bülent Eczacıbaşı, Fuat Miras, Zafer Çağlayan, Hüsamettin Kavi de var.

Kıvrıkoğlu ve Demirel'in hayat önerilerini, Demirel'in fıkrasını aktarıyorum.

Kıvrıkoğlu: Tepkici

değil etkici olun

GENELKURMAY Başkanı Orgeneral Hüseyin Kıvrıkoğlu'nun hayata dönük önerileri:

1- Sadece kuralları uygulamak yerine ilkeyi takip edin.

2- Tasarruf edilerek saklanamayacak ve daha sonra ya da başka bir yerde kullanılamayacak tek tasarruf konusunun zaman olduğunu hiçbir zaman unutmayın.

3- Kendinizi sürekli yenileyin, değişimlere açık olun, mesleğinizle ilgili gelişmeleri yakından takip edin.

4- Etkileyici yöneticinin çağdaş erdemleri olan tutarlı , kararlı, dürüs olma, iletişim kurabilme, iyi bir dinleyici olma, etkileyici olma, tarafsız ve destekçi olma, fikirlere açık olma, mizah duygusuna sahip olma özelliklerinizi geliştirin.

5- Yanılma korkusu sizi girişimcilikten alı koymasın.

6- Tasarruf bir kurumu zenginleştirir, lüks ise yıkar. O nedenle birinciye tutunun, ikinciden sakının. Her konunun tasarrufu olur. Bu nedenle her konuya tasarruf zihniyetiyle yaklaşın.

7- Bir satranç oyuncusu gibi birkaç hamle ilerisini görmelisiniz. Yani tepkici değil etkici olmalısınız.

Kıvrıkoğlu'nun sevdiği atasözleri:

- Eğer bir kimse hangi limana erişmek istediğini bilmiyorsa her rüzgár onun için uygundur.

- Öğrenmek akıntıya karşı yüzmeye benzer. İlerlemediğiniz takdirde gerilersiniz.

- Binlerce millik bir seyahat bir adımla başlar.

- Bugünün yaşam koşulları içinde bir birey için olduğu gibi bir ulus için de gücünü ve yeteneğini eylemle gösterip kanıtlamadıkça, kendisine önem verilmesi ve saygı gösterilmesini beklemek boşunadır.

Demirel'den zalim padişah fıkrası

ÜLKENİN birinde zalim bir padişah varmış. Halk illallah etmiş... Bir gün padişaha Hint elinden muhteşem bir ipek kumaş hediye gelmiş. Padişah çok beğenmiş. Terzibaşını huzura çağırmış ve elbise dikmesini emretmiş.

‘‘Emriniz başım üzerine’’ diyen terzibaşı bu çok kıymetli kumaşa ancak altın düğmenin yakışacağını söylemiş. Padişah da ‘‘Al şu 12 altını bunları erit çivi düğme yap, bugün çarşamba, elbiseyi de cuma gününe hazırla’’ diye buyurmuş. Terzibaşı iki günde ancak çivi düğmeleri dahi yapamayacağını söylemiş ama nafile. Padişah ‘‘Cumaya hazır olmazsa kellen gider’’ demiş. Terzibaşı huzurdan korkarak ayrılmış. Evine gitmiş. Karısına durumu anlatmış, ‘‘Ne yapacağımı bilemiyorum, helalleşelim’’ demiş. Karısı da ‘‘Telaşlanma, işe başla. Cumaya kadar Allah kerim’’ diyerek kocasını teşvik etmiş. Terzibaşı o şevkle altınları eritmiş, çivi düğmeleri ikinci gün tamamlayabilmiş. Kapı güm güm çalmış. Terzibaşı, ‘‘Hanım hakkını helal et beni almaya geldiler herhalde’’ derken kadın kapıyı açmış. Bir yığın asker. Kadın, ürkek ürkek, ‘‘Hayrola yiğitler, buyrun’’ diyebilmiş. Askerler, ‘‘Terzibaşı evde mi hemen çağır’’ demişler. Terzibaşı kapıya gelmiş. Asker bağırmış; ‘‘Düğmeleri çabuk getir’’ Terzibaşı telaşla, ‘‘Elbiseyi yapamadım’’ diye gevelerken asker devam etmiş:

‘‘Elbiseye gerek kalmadı. Padişah efendimiz öldü. Çivi düğmeleri getir tabutunu çakacağız...’’

Terzibaşı ve karısı sevinçle kucaklaşmışlar. Kadının ağzından şu laflar dökülmüş:

Ben sana Allah büyük dememiş miydim...

Taç giyen baş akıllanır

CUMHURBAŞKANI Süleyman Demirel'in hayata dönük önerileri...

1- Dürüst, vicdan sahibi olun. Temiz hayat yaşayın.

2- Sağlığınızı size emanet edilmiş önemli bir değer olarak görün ve koruyun.

3- Herşeyi düşünerek, taşınarak yapın. Mutlaka doğruyu yapmaya gayret edin.

4- Vaktinizi boşa geçirmeyin, öğrenin, öğrenerek ileri gidin.

5- Evvela kendinizi, sonra yaptığınız işi önemseyin.

6- Sabırlı, kararlı olun, zorluklar karşısında yılmayın, bezmeyin, geri dönmeyin.

7- Yapıcı olun, herşeyi müsbetinden alın.

8- Haklı olun, haklı kalın, hakkı ararken haksız duruma düşmeyin...

Demirel'in sevdiği atasözleri:

- Taç giyen baş akıllanır.

- Güvenlik için hürriyetlerinden vazgeçenler, kısa zamanda ikisinden de olurlar.

- Geçme namert köprüsünden, ko aparsın su seni.

- Bir karar vermeden önce istişare ediniz. Korkakla, cimri ile münafık ile istişare etmeyiniz. Onlar sizi yanıltırlar.

Oyun, şah ve piyon

İŞADAMI Bülent Eczacıbaşı'nın yapılması ve yapılmaması gerekenlere düştüğü notlar şöyle:

1- Kuracağınız sistemde başarısızlığa verilen cezanın hiçbir şey yapmayana verilen cezadan daha hafif olmasına dikkat edin.

2- Birçok insan gibi kendinizi insan sarrafı zannetmek hatasına düşmeyin. (İnsan sarrafı yoktur) Bir insanı tanımak değerlendirmek için çok vakit ve çaba harcamak gerektiğini bilenler vardır.

3- İş hayatında madem ki vakit nakittir. İnsanların gereksiz yere vaktini almakta bir tür hırsızlıktır. Dakik olun.

4- İnsanlarda üç özellik ararım. Dürüstlük, zeka, enerji. Bunlardan birincisi yoksa öbür ikisi size mahveder.

Bülent Bey'in sevdiği sözler de şöyle:

- Oyun bitince şahla piyon aynı kutunun içine girirler.

- Mutlaka evlenin. Eşiniz iyi çıkarsa mutlu, kötü çıkarsa filozof olursunuz.

- Sorunlarınızdan şikáyet etmeyin, insanların yüzde 80'i ilgilenmez, geri kalan da bunları hakettiğinizi düşünür.