Yargıtay’dan ikinci dul içtihadı

İ.S Trabzon’da yaşıyordu. 1965’te evlendiği Emekli Sandığı’ndan emekli 30 yıllık karısı O.S 1995’te ölünce, İ.S’ye dul maaşı bağlandı. İ.S, iki yıl sonra 1997’de Y.S adlı başka bir kadınla yeniden evlendi. Ancak evlendiğini Sosyal Güvenlik Kurumu’na (SGK) bildirmedi. Başı bu yüzden önce SGK’yla sonra da yargı ile derde girdi.
İ.S’nin, ölen karısından dul maaşı alırken, başka bir kadınla yeniden evlendiği 9 yıl sonra ortaya çıkınca SGK hakkında yasal işlem yaptı. Dul maaşı kesildi. Evlendiği tarih olan 1997 ile olayın ortaya çıktığı tarih olan 2006 yılları arasında tam 9 yıl SGK’dan haksız yere 23 bin 299 lira dul maaşı aldığı için hakkında ağır ceza mahkemesinde dava açıldı.

NİTELİKLİ DOLANDIRICILIKTAN YARGILANDI

Trabzon Cumhuriyet Başsavcılığı iddianamesinde, İ.S’nin “Nitelikli dolandırıcılıktan” 1-3 yılla yargılanmasını talep etti. Trabzon 1. Ağır Ceza Mahkemesi’nde yargılanan İ.S mahkemede kendini, “Evlenince dul aylığının kesilmesi gerektiğini bilmiyordum” diye savundu. Ancak mahkeme bu savunmayı da kabul etmedi. Trabzon Ağır Ceza, 18 Aralık 2008’de İ.S’yi zincirleme şekilde nitelikli dolandırıcılıktan 3 yıl 1 ay 15 gün hapis ve 24 taksitte ödenmek üzere 50 bin lira para cezasına mahkum etti.

YARGITAY BOZDU: DOLANDIRICILIK OLMAZ

İ.S kararı Yargıtay 15. Ceza Dairesi’nde temyiz etti. Daire, İ.S’nin mahkumiyet kararını 4 Nisan 2013’te bozdu. Bozma kararında, 5510 sayılı Sosyal Sigortalar Kanunu’na göre, SGK’nın ölüm aylığı alan dul eşin evlenip evlenmediğini yoklama işlemi ile tespit edebileceğine dikkat çekildi. SGK’nın gerekli gördüğü zaman ve hallerde bu yoklamayı yaptırıp dul maaşını kesebileceği, haksız ödenen aylıkları kanuni faiziyle alabileceği de vurgulandı. 4 Nisan 2013 tarih ve 22043 karar ve 6214 esas sayılı bozma kararı da bakın şöyle:
“5510 sayılı yasanın 96. maddesine göre sanığın eşi O.S’nin vefat etmesi nedeniyle kendisine bağlanan dul aylığını 31.10.1997 tarihinde yeniden evlendiği halde kuruma bildirmeyip 1 Kasım 1997-31 Mart 2006 tarihleri arasında almaya devam ederek kamu kurumu zararına dolandırıcılık suçunu işlediği iddia edildiği olayda, sanığın nüfus kaydı incelendiğinde evlendiğinin kolaylıkla tespit edilebileceği anlaşılmakla suçun yasal unsurlarının bulunmadığı gözetilmeden yazılı şekilde hüküm kurulması isabetsizliğinden bozulmasına karar verilmiştir”

BAŞSAVCILIK: SUÇ NİTELİKLİ DOLANDIRICILIK

Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı ise 1 Mayıs 2013’te “Nitelikli dolandırıcılık suçu oluşmuştur” diye bozma kararına YCGK’da itiraz etti. Kurul, 3 Aralık Salı günü dosyayı görüştü. Daire’nin, “nitelikli dolandırıcılık suçunun yasal unsurları yok” kararını haklı bulup onarken, Başsavcılığın itirazını da reddetti.

KARAR NE ANLAMA GELİYOR

Yeniden evlendiğini SGK’ya bildirmeyen 9 yıl haksız dul maaşı alan İ.S, 3 yıl 1 ay hapis ve 50 bin lira adli para cezasından bu kararla kurtuldu. Yine karar ışığında haksız ödenen dul maaşı SGK’ca geri alınacak.
Yargıtay Ceza Genel Kurulu’nun 2013/510 esas numaralı son kararı İ.S gibi evlendiğini SGK’ya bildirmeyen kadın-erkek dullar için lehe örnek niteliği taşıyor. Artık, “nitelikli dolandırıcılıktan” 1-3 yıl hapisle cezalandırılamayacaklar. Ancak, dul maaşları kanun gereği kesilip haksız ödenenler kanun çerçevesinde geri alınacak.
Son bir not. YCGK’nın örnek kararı SGK’yı üzen ikinci dul içtihadı. YCGK geçtiğimiz günlerde de ölen babadan yetim maaşı alabilmek için kocasından anlaşmalı boşanıp aynı evde birlikte yaşamayı niteliklik dolandırıcılık saymamıştı.