Sonradan asansör yapılabilir mi?

İstanbul ve Ankara başta, 4-5 katlı eski binalarda asansör olmaması büyük sıkıntı yaratıyor. Birçok okurum binaya sonradan nasıl asansör yaptırılacağını öğrenmek istiyor. Zemin katta oturanlar ise asansör için diğer komşuları ile aynı miktarda para ödemek zorunda olup olmadıklarını soruyorlar. Okurum S.İ.’nin örnek sorusu şöyle:

“Ben 2 daire üzeri 5 katlı toplamda 10 dairesi olan, 20 yıllık eski bir binada ev sahibiyim. Benim dairem dükkân üstüdür. Binanın asansörü hiç yapılmamış. Ama yeri var. Asansör taktırmak için toplantı yapılacak. Bildiğim kadarıyla herkes asansöre yapılan harcamalardan mesul. Zemin kat (dükkân üstü) asansör taktırmak için herkesle aynı parayı vermek zorunda mı? Belli bir oran var mı? Zemindekiler 4/1 oranında öder diye duydum. Bunun gerçekliği ve buna benzer aynı parayı vermemek için kanuni olarak yollar var mı?”

Okurum S.İ.’nin sorusuyla benzer soruları Ankara Barosu Mülkiyet Hukuku Kurulu Başkanı avukat Murat Tezcan, Kat Mülkiyeti Kanunu (KMK) hükümlerine göre bakın şöyle yanıtladı.

ZEMİN KAT  İÇİN ÖZEL BİR DÜZENLEME YOK

“KMK’nın 20. maddesine göre kat maliklerinden her biri aralarında başka türlü anlaşma olmadıkça bütün ortak yerlerin bakım, koruma, güçlendirme ve onarım giderleri ile yönetici aylığı gibi diğer giderlere ve ortak tesislerin işletme giderlerine ve giderler için toplanacak avansa kendi arsa payı oranında katılmakla yükümlüdür. Zemin katta yer alan bağımsız bölümlerin malikleri için KMK’da özel bir düzenleme yer almamaktadır.

BAŞKA BİR ANLAŞMA VAR MI BAKIN

Maliklerin burada sayılan giderlere eşit oranda katılmayacakları, arsa payları oranında katılacakları unutulmamalıdır. Diğer bir husus da kat maliklerinin aralarında başkaca bir anlaşma yapmamaları halinde, burada yazılı kuralın uygulanacağıdır. Bir kat maliki burada yazılı giderlere katılmadan önce arsa payına bakmalı ve kat malikleri arasında kanun hükmünün aksi yönünde bir anlaşma yapılıp yapılmadığını tespit etmelidir.

‘KULLANMIYORUM’ DİYE GİDERDEN KAÇINMAK MÜMKÜN DEĞİL

Kat maliklerinin ortak yer veya tesisler üzerindeki kullanma hakkından vazgeçmek veya kendi bağımsız bölümünün durumu dolayısıyla bunlardan faydalanmaya lüzum ve ihtiyaç bulunmadığını ileri sürmek suretiyle bu gider ve avans payını ödemekten kaçınamayacağı da kanunda düzenlenmiştir. Özetle, zemin kattaki kat maliki ‘kullanmayacağı’ gerekçesiyle asansör giderinden kaçınamaz. Aslolan kaçıncı katta oturduğunuz değil, maliklerin binaya ait ortak giderlerin arsa payı oranında mı, yoksa eşit mi ödeneceği yönünde aldıkları kararın tespit edilmesidir.”

NASIL KARAR ALINABİLİR?

Asansörün nasıl yaptırılabileceğini soran okurlarımın sorusunu ise KMK’nın 42. maddesine göre yanıtlamak mümkün. Apartman sakinleri kat malikleri kurulunda sayı ve arsa payı çoğunluğu ile alacakları kararla, mimari proje de uygunsa binaya sonradan asansör yaptırabilir.

ÇEK MAĞDURUYUM DİYE AĞLAYANLAR

KARŞILIKSIZ çekle ilgili yazımın ardından alacaklı okurlarımdan aksi yönde çok sayıda mesaj geldi. Bu tepkileri özetleyen iki örnek e-postayı yayınlıyorum. Bakın şöyle:

“V.T.: Bu çek mağduruyum diye ağlayanların çoğu yavuz hırsız. Ev sahibini bastırmaya çalışıyorlar. Bu şahıs beni beş senedir oyalıyor. Mahkeme tam 20 taksit yaptı, hem de 3 yıl içinde ödemek şartıyla. Bu çekleri bile bile verdiler. Nasıl olsa Türkiye’de adalet ağır işliyor diye. Taksitle bile ödemeyen adam borcu nasıl ödeyecek? Bir-iki yıl daha ek süre kazanarak, zaman aşımını bekliyorlar. Kendisi fırıncılık yapıyor, kazancı da gayet iyi. Gerçek mağdurlara lafım yok ama inanın çoğu piyasayı dolandırıp şimdi ağlayanlar.

H.O.: Maliye’den emekli bir müdür yardımcısıyım. Emekli ikramiyemle 1+1 daire almak için eve girdim. Müteahhite 50 bin lira ödedim. O da bana çek verdi. Daire hiç yapılmadı. İş sahibi o değil eşiymiş. Ama çeki kocası imzaladı. Günü geçti, çek karşılıksız çıktı. Dava açtım, kazandım. Paramı alamadım. Bu adam çocuklarını kolejde okutuyor. İzmir’de lüks sitede oturuyor. Şimdi alacağım ödenmezse karısı içeri girecek. Bu yazınızdaki erteleme önerisi uygulanırsa, emeğimin karşılığı heba mı olacak?”