Kadına ‘yeni hayat’ nafakası

Boşanma aşamasında olan, boşanan, nafaka ödeyen ve nafaka alan okurlarımdan yeni nafaka düzenlemesinin ne şekilde olduğu ve Meclis kapanmadan çıkarılıp çıkarılamayacağı konusunda çok sayıda soru geliyor. Bu soruyu yanıtlamadan önce mevcut nafaka sistemini özetlemekte yarar var. Bakın şöyle:

Yoksulluk nafakasının bir yıl süreyle verileceğine yönelik düzenleme 1988’deki değişiklikle süresiz hale getirildi. Türk Medeni Kanunu’nun (TMK) 175. maddesinde “Boşanma yüzünden yoksulluğa düşecek taraf, kusuru daha ağır olmamak koşuluyla geçimi için diğer taraftan mali gücü oranında süresiz olarak nafaka isteyebilir. Nafaka yükümlüsünün kusuru aranmaz” düzenlemesi yer alıyor.

MAHKEME SÜRESİZ NAFAKAYI KALDIRABİLİYOR

TMK’ya göre yoksulluk nafakası, alacaklı eşin yeniden evlenmesi veya taraflardan birinin ölümü halinde kendiliğinden ortadan kalkıyor. Alacaklı eşin evlenme olmaksızın fiilen evliymiş gibi yaşaması, yoksulluğunun ortadan kalkması veya haysiyetsiz hayat sürmesi halinde ise yükümlünün talebiyle mahkeme kararıyla ortadan kaldırılabiliyor. Tarafların mali durumlarının değişmesi veya hakkaniyetin gerektirdiği hallerde de aylık nafaka ödemesinin artırılması veya azaltılmasına yine mahkemece karar verilebiliyor. Somut olaya ve dosyaya göre hâkim yoksulluk nafakasını kaldırabiliyor, azaltıp, artırabiliyor.

NAFAKA DÜZENLEMESİ 5. PAKETE KALDI

Hükümet ise boşanma sonrası her iki tarafı da mağdur etmeyecek, uygulamadaki aksaklıkları giderecek şekilde “Nafaka ödeme sisteminin adil bir hale getirilmesi” için üç yıldır çalışma yürütüyor. Taslak çalışmada, kadının yaşı da dikkate alınarak; nafakada üst sınır belirlenmesi ya da evlilik süresinin esas alınması üzerinde duruluyor. Bu çalışma TBMM’ye sunulan dördüncü pakete yetişmedi. 15 Temmuz’a kadar çalışması planan TBMM kapanmadan yeni bir nafaka düzenlemesinin getirilmesi de beklenmiyor.

MAHKEMEDEN İLGİNÇ NAFAKA KARARI

Yeni nafaka düzenlemesi beşinci yargı paketine bırakılıp yeni yasama yılına ertelenirken, mahkemeden ilginç bir örnek karar çıktı. Ankara Çubuk Asliye Hukuk Mahkemesi, aile mahkemesi sıfatıyla baktığı bir boşanma davasında, 25 yıllık ev kadını F.G.’ye, aylık değil bir defaya mahsus ve toptan 30 bin lira yoksulluk nafakası ödenmesine hükmetti. Davacı koca E.T.’nin avukatı Tülay Bekar’la konuştum. Avukat Bekar, kararın toptan yoksulluk nafakası konusunda çiftlerin yeni hayatlarına adım atmalarını kolaylaştıran önemli bir örnek karar olduğunu vurguladı.

KOCA BOŞANMA DAVASI AÇTI

Bu örnek kararı, “Mahkeme toptan nafaka kararı verebiliyor mu?” diye soran okurlarım için özetlemek istiyorum. Bakın şöyle:

Çubuk’ta yaşayan F.G. ile E.T., 25 yıl önce evlendi. Ortak çocukları olmayan çiftin arasında anlaşmazlık çıktı. Koca E.T., karısına boşanma davası açtı. Davacı koca dava dilekçesinde, 1995’te birbirlerini severek evlendiklerini, çocukları olmadığını, iyi bir aile hayatı için elinden geleni yaptığını, ancak karısının kendisine düşen görevleri yerine getirmediği gibi kendisine, annesine ve ailesine hakaret edip, aşağılayıcı tavırlarda bulunduğunu, aşırı kıskanç olduğunu ve tüm bunların kendisini yıprattığını savunarak boşanmak istediğini belirtti.

2 BİN TL NAFAKA VE 200 BİN TL TAZMİNAT İSTEDİ

Davalı kadın ise cevap dilekçesinde, kaynanasının bu evliliği istemediğini, kocası ve ailesine her zaman iyi davrandığı, tüm ev işlerini eksiksiz yaptığı, kıskanç olmadığı, eşinin güven sarsıcı hareketlerine şahit olduğu, çocuklarının olmamasını da “kaderim” diye kabullendiği ve hiç sebep yokken evliliğinin bitmemesi için çaba gösterdiği şeklinde savunma yaptı. Davalı kadın, aylık iki bin lira nafaka, 100 bin TL maddi, 100 bin TL manevi tazminat talep etti.

KADIN KUSURLU TAZMİNAT TALEBİNE RET

Davanın hâkimi, 22 Nisan’da, ortak çocukları bulunmayan çiftin evlilik birliğinin temelinden sarsılması nedeniyle boşanmasına hükmetti. Mahkeme, davalı kadın F.G.’yi kıskançlık yapması, davacı kocası, annesi ve ailesine hakaret etmesi ve aşağılayıcı tavır takındığı gerekçeleriyle davacı kocası E.T.’ye göre daha ağır kusurlu buldu ve maddi-manevi tazminat taleplerini reddetti. Dört sayfalık kararda, boşanma ile kadının yoksulluğa düşeceği anlaşıldığı ve nafaka talebinin kabulü gerektiği vurgulandı. Toptan nafaka gerekçesi şöyle açıklandı:

TARAFLAR BİR AN ÖNCE HAYATLARINA DÖNMELİ

“Biten evlilik sonrası davalının kendine yeni bir hayat kurmasını sağlayacak ancak boşanma sonrası taraflar arasındaki ilişkiyi bir an önce keserek, müşterek çocuklarının olmayışı da dikkate alınarak, mümkün olduğunca tarafların kendi hayatlarına bir an önce dönmesini sağlamak adına irat şeklinde değil toptan nafakaya hükmedilmiştir.”