Yağ ve kolesterolü sınırlayın

DAMAR sisteminiz bir otoyol ağı gibi vücudunuzun altyapılarını oluşturur. Hücrelerinizin besin ve oksijen ihtiyacı dokularınıza ve organlarınıza bu sistemle taşınır. Hücrelerinizde oluşan atıklar ve karbondioksit yine damar ağınızla vücudunuzdan uzaklaştırılır. Eğer damarlarınızı erkenden yaşlandırır ve damarsal ulaşımı aksatırsanız hücreleriniz ne yeterli düzeyde beslenebilir ne de zararlı atıklardan temizlenebilir.

YAVAŞ YAŞLANIN

Damarsal yaşlanmanızı yavaşlatmak istiyorsanız, kolesterol savaşını ciddiye almalı, LDL (zararlı) kolestrolünüzü ideal sınırlara indirmeli, HDL (faydalı) kolesterolünüzü ise artırmalısınız. Son çeyrek asırda elde edilen yaşam süresi artışında kolesterol yüksekliği ile bilinçli mücadelenin olağanüstü etkisi vardır. Yaşlılığınızı koroner kalp hastalığıyla, felçle, bellek bozukluğu-bunama ve Alzheimer hastalığı ile, görme ve böbrek yetmezlikleri ile geçirmek istemiyorsanız, kolesterol seviyenizin kontrolünü önemsemelisiniz.

Kolesterol yüksekliği sorunundan korunmak için öncelikle besinlerle fazla miktarda kolesterol ve yağ tüketmemeye özen göstermelisiniz. Kolesterol ve yağ beslenmenizin temel unsurlarındandır ve her ikisi de kalp ve damar hastalığı riskinizi artırır. Yiyeceklerdeki kolesterol fazla miktarda ise kan kolesterol düzeyinizi yükseltir. Doymuş yağ, kan kolestrol düzeylerini artıran diğer bir etkendir. Dolayısıyla öncelikle kolesterol ve yağ alımınızı, özellikle ‘‘doymuş yağ’’ alımınızı azaltmalısınız. Doymuş yağlar hayvansal kaynaklı yağlardır: Tereyağı, içyağı, kuyruk yağı, kaymak, süt ve süt ürünlerinde bulunan yağlar bu gruptandır.

HAYVANSAL BESİNLER

Kolesterol, yalnızca hayvan kaynaklı besinlerde, örneğin kırmızı et, yumurta, süt ve süt ürünleri, balık, tavuk ve tavuk ürünleri ve tereyağı gibi hayvansal yağlarda bulunur. Diyetinizdeki total kolesterol miktarını kısmanın en iyi yolu hayvansal gıdaları azaltmanız, daha çok tahıl, sebze ve meyve tüketmenizdir. Bitkisel besinler ve bitkisel yağlarda kolestrol bulunmaz. Tükettiğiniz her türlü besin, kan kolesterolüne farklı etkileri olan üç ayrı tipte yağ ihtiva eder.

DOYMUŞ YAĞLAR: Kan kolestrol düzeyini artırırlar.

TEKLİ DOYMAMIŞ YAĞLAR: Total kan kolestrolünü artırmaksızın, iyi kolestrolü (HDL) artırırlar. Zeytinyağı tekli doymamış yağın en iyi kaynağıdır.

ÇOKLU DOYMAMIŞ YAĞLAR: Total kolestrolü düşürürken HDL kolestrolü de azaltırlar. Ayçiçeği yağı, mısır özü ve pamuk yağı gibi bazı bitkisel yağlar bu grupta yer alır.

Beslenmenizde kullandığınız yağlar, doymuş, tekli doymamış ve çoklu doymamış yağların karışımından oluşur. En önemli uyarı, diyetinizdeki yağları tümüyle azaltmanızdır. Yağ seçiminde bitkisel yağlara, özellikle de zeytin yağına öncelik vermenin doğru olacağını yeniden hatırlayınız. Zeytinyağını da asla sorumsuzca ve fazla miktarda tüketmeyin. ‘‘Ölçülü ve az yağ tüketme’’ kuralınızı zeytinyağı kullanırken de bozmayın.


BİR UYARI


Statinleri kullanırken hangi ilaç alınmaz

Statin grubu kolestrol düşürücü ilaçların yaptığı kas hasarından korunmada diğer ilaçlarla etkileşme çok önemlidir.

Fibratlar (özellikle gemfibrosin içeren yağ düşürücü fibratlar)

Nikotinik asit ihtiva eden lipid düşürücü ilaçlar

Verapamil ihtiva eden kalp ve tansiyon ilaçları

Erittromisin ve klaritromisin ihtiva eden antibiyotikler

Ketakonazol ve hidrakonazol içeren mantar tedavi edici ilaçlar

İçeriğinde amiadoran bulunan idrar söktürücüler.

Nefazodon aktif maddesi bulunduran antidepresanlar


BİR ÖNERİ


Kolesterol düşürücü yiyecekler


Kalp damar sağlığı için kolesterol düşürücü besinlerden yararlanabilirsiniz. Her gün bir elma yemenin doktoru bir gün evden uzak tuttuğu, eski ama doğru bir halk deyimidir. Elma, mercimek, fasulye, bezelye, havuç, turunçgiller, buğday, yulaf, yağlı tohumlar, (ceviz, fındık, badem) gibi eriyebilir lifler (souble fiber) açısından zengin besinlerin kolestrolü düşürdüğü bilinmektedir.

Yulaf veya yulaf kepeği ihtiva eden pek çok ürünü kolesterol düşürücü olarak kullanabilirsiniz. Yulafın kolesterol düşürücü etkisinden faydalanabilmek için her gün bir fincana yakın miktarda doğal işlenmemiş yulaf yemelisiniz.

Ceviz ve fındıktan da kolestrolünüzü düşürmek amacıyla faydalanabilirsiniz.

Soyanın kolesterol düşürücü etkisinden yararlanabilmek için günde ortalama 25 gr kadar soya proteini tüketmelisiniz.

Haftada 2-3 kez ortalama 150 gr civarında balık tüketimi kolesterol seviyesini düşürmede yararlı olabilir. Balık, ihtiva ettiği omega-3 poliunsature yağ asitleri ile değerli bir kolesterol savaşçısıdır. Omega-3 yağ asitleri sadece kan yağlarınızı düşürmez, ayrıca kanınızı inceltir, kayganlaştırır, pıhtı oluşumunu belirli ölçüde azaltır.

Keten tohumu ve semizotu, Omega-3 yağ asitlerinin bitkisel kaynaklarıdır.

Psyllum bitkisinin tohumundan elde edilen eriyebilir lifleriyle özellikle kabızlık sorunu çekenlerde kolesterol seviyelerini de azaltmak amacıyla kullanılabileceğini hatırlatalım.

Sarmısak, sadece kolesterolünüzü azaltmaz, kan basıncınızı düşürmenize de yardım eder.

Kolesterol yüksekliği sorununuzun çözümünde size önerilen reçeteli ilaçları mutlaka kullanmalısınız. Bitkisel kaynaklı besin desteklerinin hiçbiri kolesterol kontrolünde reçeteli ilaçlar kadar etkili olamazlar.