Sınıfı zor geçti

Bazı ailelerde uzun ömürlülük doğal bir hak ve bazen de bir efsane gibidir. Yaşam biçimlerine pek dikkat etmeseler de bu aileleri iyi genleri korumakta, kollamaktadır. Çevrenize bir bakarsanız böyle ailelerin varlığını siz de görürsünüz. Sevgili Ahmet Hakan’ın da böyle bir "iyi şansı" olmalı. Aile mirası gerçekten mükemmel ve genetik miras notu bir hayli iyi: 10

STRES YÖNETİMİ ÇOK BOZUK

Ama ne var ki, sevgili Ahmet Hakan bu mirası hovardaca harcayıp (!) har vurup harman savurmuyorsa da, iyi kullandığı da söylenemez. Ahmet Bey’in aile büyüklerinde ne stres vardı, ne telaş. Muhtemelen polemiklerini sadece sıcak akşam sohbetlerinde ya da düğünlerde, derneklerde yapıyorlardı. Bunu yaparken de hiçbir zaman işi öyle pek ciddiye almıyor, dalgalarını geçiyorlardı. Ahmet Bey’in ciddi bir stres sorunu olduğunu düşünüyorum. Gastrit, hazımsızlık, uyku düzensizlikleri, yorgunluk ve dikkat eksikliğinin stres yönetimi bozukluğundan kaynaklanabileceğinden kuşku duymuyorum. Yoğun stres iyi yönetilemediğinde en çok sindirim sistemini etkiler. Mide asidini artırır, reflüyü tetikler. Mutsuz veya hassas bağırsak sendromu olarak bilinen sağlık sorununun stres yönetimi bozukluğu ile yakın ilişkisi vardır. Stres yönetimi notu çok düşük: 4

ANTİDEPRESANLA YETİNMEMESİ İYİ OLUR

Ahmet Bey’in oldukça canını sıkan baş ağrıları ve sabah yorgunluklarının da, konsantrasyon eksikliği gibi yakınmalarının da oluşumunda iç dünyasında esen ama pek de iyi yönetemediğini düşündüğüm fırtınaların, gelgitlerin ve çatışmaların önemli etkisi var. Bu çatışmaların bir süre sonra duygu-durum bozukluğuyla neticelenmesi pek sürpriz değil. Antidepresan kullanmadan bu sorunları çözebilir miydi bilmiyorum ama daha yoğun bir egzersiz programının ve sık tekrarlanan şehirden kaçışların, doğaya, dostlara, arkadaşlara, köklere, akrabalara yakınlaşmaların yararlı olabileceğini düşünüyorum. Antioksidan destek kullanması şart değil ama depresyon tedavisine katkısı olduğu bilinen B kompleks vitaminlerinden, Omega-3 yağlarını içeren softgel kapsüllerden yararlanabilir. Ahmet Hakan’ın besin desteği ve ilaçlardan yararlanma notu: 7

SİGARAYI HEMEN BIRAKMALI

Ahmet Hakan’ın beslenmesine gösterdiği dikkati iyi biliyorum. Besin seçimleri genelde sağlıklı ve doğru. Beslenmesine gösterdiği özeni soluduğu havaya göstermemesini ise bir türlü anlayamıyorum. Günde bir paket sigara içmesi (içilen sigara sayısının aslında pek önemi yok. Önemli olan o zehri doğrudan veya dolaylı olarak solumaktır) nedeniyle beslenme notunu yarı yarıya düşürüyorum: 5

AKTİVİTESİNİ ARTIRMASI GEREKİYOR

Ahmet Hakan’ın egzersiz konusunu Nişantaşı’nda kısa, sokak yürüyüşleriyle geçiştirmediğini umuyorum. Düzenli egzersiz alışkanlığının depresyonla mücadele ve tedavide önemli bir yararı olduğu bilinmektedir. Her gün yapılan düzenli ve sıkı yürüyüşlerin sadece bedene değil ruha da iyi geldiğini, stres yönetimini kolaylaştırıp depresyonu hafiflettiğini veya önlediğini, beynin mutluluk hormonları endorfin ve serotonin üretimini tetiklediğini gösteren çok sayıda gözlem var. Ahmet Hakan’ın bedensel aktivite notu da oldukça düşük: 5

Ahmet Bey’in sağlık kontrollerini düzenli yaptırmadığını sanıyorum. Bilgi notunda bu yöndeki sorulara cevap bile vermemiş. Öyle anlaşılıyor ki, sağlığını izleme ve kontrol etmede de pek dikkatli değil. Ahmet Hakan’ın bu bölümdeki notu doğal olarak düşük: 5

Sevgili Ahmet Hakan’a neredeyse "Sıfırcı Hoca" gibi davrandığımı biliyorum! Bu biraz da sağlığına daha bir özen göstermesini istememdendir. Sağlığı, huzuru, keyfi, umudu bol, güzel bir hayatı olsun.

YORGUNLUK SORUNUNUN ÇÖZÜMÜNDE DOĞAL DESTEKLER

Eğer kendinizi uzun süredir yorgun hissediyorsanız, yorgunluğunuzun giderek arttığını düşünüyorsanız, mutlaka tıbbi yardım almalısınız. Yorgunluk kanser, enfeksiyon, hormonal yetersizlik, organ yetmezliği gibi ciddi sağlık sorunlarının bir belirtisi olabilir. Eğer oldukça sağlıklı biriyseniz ve tekrarlayan geçici yorgunluk ataklarından şikayetçiyseniz, bazı doğal desteklerden yararlanabilirsiniz. Ginseng (kaliteli ve güvenli olması koşuluyla) mükemmel bir yorgunluk desteği olabilir. Kan basıncı yüksekliği sorununuz, uyku probleminiz yoksa, kanı sulandırıcı bir ilaç kullanmıyorsanız, deneyebilirsiniz. Koenzim Q10 özellikle yüksek dozlarda yorgunluğu gidermede iyi bir etkiye sahiptir. NADH içeren ürünlerin de yararlı olabileceğini düşünenler var. NADH, hücrelerde daha çok enerji üretilmesini sağlar. B grubu vitaminlerin, özellikle B12 vitamini desteğinin yorgunluğu gidermede etkisi olabilir. Gingko Biloba özütlerinin de yorgunluğun giderilmesinde kullanılması tavsiye edilmektedir. Gingko özütlerinin sadece ilaç firmaları tarafından üretilen, içeriği standart Gingko özütü ihtiva eden ve reçeteli satılanlarını kullanmalısınız.

KESİP SAKLAYIN

AKUT STRES DURUMUNDA NE YAPMALI?

1- Derin derin nefes alın.

2- Duruşunuzu rahatlatın.

3- O sırada moralinizi bozan durumdan zihinsel olarak uzaklaşın.

4- Ayağa kalkıp odayı terk edin veya en azından taze hava girmesi için pencereyi açın.

5- Aklınızdan bazı şeyleri atabilmek için konuşmaya dahil olun.

6- "Anahtarı kapatarak" veya rahatlayarak meditasyon yapın.

NOT ALIN

Herkesin stresi farklıdır, ama bazı ortak işaretler söz konusudur:

Kalp çarpıntısı, ağız kuruluğu ve terleme.

Çabuk sinirlenme ya da parlama.

Kaçma ya da saklanma dürtüsü.

Titreme.

Uykusuzluk ya da çok uyuma.

Küçük çıtırtılardan şiddetle irkilme.

Sürekli üretken olma baskısını hissetme.

Kontrolünü kaybettiğini hissetme.

NASIL YAŞIYORSUNUZ?

AHMET HAKAN (39) Gazeteci

Ailemde kimse ciddi bir hastalık geçirmedi, 80 yaşın üzerinde sağlıklı yaşayan aile bireyleri de var. Ben de bugüne kadar herhangi bir kalp-damar rahatsızlığı geçirmedim. Yüksek ve düşük tansiyondan mustarip değilim. Yalnız midem biraz hassas. Gastritim var. Hazımsızlık çekiyorum. Bir de uykularım düzensiz. Ayrıca zaman zaman yorgunluk ve dikkat eksikliği sorunu yaşıyorum. Günlük yaşamım orta derecede hareketli. Bunu daha hareketli hale getirmek için her gün bir saat yürüyüş yapmaya çalışıyorum. Haftada üç gün yarımşar saat yüzüyorum.

Beslenme düzenime özen gösteriyorum. Öğün saatlerim düzenli. Özellikle sabah kahvaltısını hiç aksatmam. Belki bunun da etkisiyle sık sık kilo alıp veren birisi değilim. Öğünler arası arada atıştırıyorum. Ama gece atıştırma alışkanlığım yok. Yalnız hızlı yemek yerim. Besin çeşitleri arasında süt ve yoğurdu, meyveyi ve sebzeyi soframdan eksik etmiyorum. Kırmızı et yerine balık ve tavuk yemeyi tercih ediyorum. Hamur işlerini biraz sık tüketiyorum. En sevdiğim üç yiyecek patates, patlıcan ve domates. Kiviye karşı alerjim var. Çok fazla çay-kahve içerim. Tuz kullanmam. Günde bir paket sigara içiyorum. Başka bir besin desteği ya da antioksidan kullanmıyorum.

Hem gazetede hem televizyonda çalışmanın getirdiği doğal bir stres yaşıyorum. Bu yüzden zaman zaman baş ağrılarım oluyor. Sabah yorgun oluyorum ve konsantrasyon eksikliği hissediyorum. Bunları telafi etmek için antidepresan kullanıyorum.

STRESİN İYİSİ, KÖTÜSÜNÜ KOVAR

Motive eden, harekete geçiren ama bunu yaparken korku, endişe, huzursuzluk gibi enerji azaltıcı, yorucu duygulara sebep olmayan stres iyi strestir. Yoğun ruhsal uyarımlar nedeniyle yorulmaya yol açan kötü stresler yaşlanmaya sebep olur ve insan ömrünü kısaltır. Kötü stres bağışıklık cevaplarını da olumsuz etkiler. Yaratıcılığa, üretime, umuda, mutluluk çağrışımlarına, sevgiye, yardıma, merhamet hissine, işbirliğine, uzlaşmaya yönelten streslerin yaşamı uzatıcı, bağışıklık cevabını güçlendirici olduğu kabul edilir.

Ahmet Hakan’ın Not Ortalaması: 6