Önce kendiniz olmalı sonra kendiniz kalmalısınız (*)

Şeker, hipertansiyon veya kalp damar hastalarının hepsinin beklenenden daha az yaşadığını düşünüyorsanız yanılıyorsunuz. Bu hastalar da sağlıklarına özen gösterirlerse çok uzun bir yaşam süresi yakalayabilirler. Şeker hastası olmasına rağmen 90’lı yaşları yakalayan rahmetli cumhurbaşkanı İsmet İnönü’yü hatırlayın! İsmet Paşa’nın son derece uyumlu ve dikkatli bir hasta olduğunu özel doktoru hocam Prof. Dr. Zafer Paykoç sık sık anlatırdı.

Yaşlanmayı hızlandırdığını bildiğimiz sağlık sorunlarını yönetme ustalarından biri de 9. Cumhurbaşkanımız Süleyman Demirel’dir. Demirel şeker hastalığı, hipertansiyon ve kolesterol yüksekliği gibi sağlık problemlerini usta bir orkestra şefi gibi yönetiyor. İyi bir yaşam ustasıysanız, yaşama sanatı dersinizi iyi çalışmışsanız, genetik mirasınızdan da mevcut hastalıklarınızdan da çok korkmayın. Her karnede genetik miras notuna mutlaka yer vermemin nedeni onun yönetilebilir bir şey olduğunu anlatma isteğimdir.

Akın Öngör’ün anne ve babasının kalp ve hipertansiyon problemlerine rağmen 90’lı yaşları yakalayabilmesinde yukarıdaki faktörlerin etki etmiş olması mümkündür. Akın Bey’in genetik mirası görünüşte kötü de olsa "uzun yaşam şansı olan bir aileden gelmesi" bu olumsuzlukları önemli ölçüde azaltmaktadır. Akın Bey’in genetik miras notu: 8

O MUTLU BİR EMEKLİ!

Emekli olmak, mutlu ve keyifli bir emeklilik sürmek herkese nasip olmaz. Eğer "masadan zamanında kalkmayı" becerebilirseniz, yerinize yeni ve yetenekli gençler yetiştirmişseniz, sizi mutlu edebilecek yeni alışkanlıklar ve hobiler edinmişseniz emekliliğiniz sağlığı güçlendiren ufak tefek sorunları toparlamak için zaman kazandıran bir dönem haline gelir. İyi bir emeklilik bir mutluluk yolculuğu gibidir. Eğer mutluluğu "varılması gereken bir hedef noktası, ulaşılması gereken bir istasyon değil bir seyahat biçimi" gibi algılanmışsanız emekliliğiniz tam bir mutluluk zamanı olur. "Aynı şeyleri yaptıkça aynı sonuçları alacağınızı" ve bir süre sonra sıkılacağınızı unutmayın.

Emeklilik, bakış açınızı değiştirebileceğiniz, mükemmel olmanızı sağlayacak yeni özellikler geliştirebileceğiniz bulunmaz bir olanaktır. Emekli olurken de hálá "heveslere sahip biri" iseniz korkmayın. "Heves pildeki elektrik enerjisi gibidir, yaşayan her şeydeki nefestir. İtici güçtür, yaşama sevincidir, istektir. Her başarı için gerekli olan, yanan bir yüreğin hikayesi, o yüreği yakan ateştir." Bu cümleleri kulağınıza küpe yapın!

TAM ZAMANINDA KALKTI

Akın Bey, "masadan zamanında kalkmayı becerebilen" az sayıda insandan biridir. Emekliliğini ateşleyecek, ona yeni ufuklar verecek elektrikleri emekli olmadan çok önce beden ve ruhuna yüklemiştir. Ve belki de sadece bu nedenle emekliliğini, sağlığını güçlendirdiği, ruhunu iyileştirdiği, toplumsal sorunlara yön verdiği, problemlere çözümler ürettiği bir dönem haline getirmiştir. Beden-ruh organizasyonu, sosyal ilişkileri ve emeklilik sonrası geliştirdiği alışkanlıklar nedeniyle ona şimdiye kadar verdiğim notlardan en yükseklerinden birini veriyorum: 9

Akın Bey aktif bir yaşam tarzını ısrarla sürdürüyor. Egzersiz programı, aktivite planı, kilo kontrolü mükemmelle yakın. Akın beyin aktivite notu da bir hayli yüksek: 8

KOYU BİR EGELİ

Akın Öngör tam bir Egeli gibi besleniyor. Akdeniz mutfağının hücrelerine kadar işlediği anlaşılıyor. Balık, baklagiller, zeytinyağı mükemmel bir sağlıklı beslenme üçgenidir. Eğer bu üçgenin içine tam tahılları (bulgur, kuskus, kepekli makarna, köy ekmeği), sebze ve meyveleri de yerleştirebilirseniz şansınız daha da yükselecektir. Sağlıklı bir yaşam için alkol, sigara tüketiminizin, tuza şekere bağlılık düzeyinizin, kahve çay gibi içecek seçimlerinizin de önemini biliyorsunuz. Akın Öngör bu ve benzeri seçimlerinde de son derece dikkatli görünüyor. Akın Bey’e beslenme alışkanlıkları için de yüksek bir not veriyorum: 8

KOLESTEROL İLACI ALIYORSANIZ...

Akın Öngör’ün kolesterol yüksekliği sorunu olduğu anlaşılıyor. Kolesterolünü düşürmek için düzenli ilaç kullanması gerekiyor. Araştırmalar kolesterol ilaçlarının önemli bir doğal antioksidan olan Koenzim Q10 miktarını azalttığını gösteriyor. Bu doğal antioksidan özellikle kanserden korunmada işe yarıyor. Yaşam süresini uzattığı belirtilen bu maddenin kan basıncını dengelemede, kalp ve damar sistemini korumada, kalp kaslarını güçlendirmede ve hatta kolesterolü dengelemede yararlarının bulunduğu belirtiliyor. Statin grubu ilaçları düzenli ve sürekli kullananlara bazı hekimler -ben de aynı görüşteyim- günde 30-100 mg civarında Koenzim Q10 desteği öneriyor. Akın Bey’in korunma programında yer alan Omega-3, C vitamini, Aspirin de doğru seçimler. Tebrikler! Akın Öngör’ün tıbbi önerilere uyum ve destek programı yönünden de iyi bir notu var: 8

TİPİK BİR TEFLON STRATEJİSTİ

Akın Öngör, bankacılık döneminde yaşadığı stresleri emeklilik döneminde unutmuş görünüyor. Anlaşılan yönetmesi gereken ciddi bir stres sorunu bile kalmamış. Kendine iyi bakmanın, huzurun önemini erken kavramış. Mutluluğun ve huzurun doğada, iyimserlikte, dost çevrelerinde, olumlu bir bakış tarzı geliştirmede yattığının farkına varmış . Akın Bey, çok önem verdiğimiz "Önce kendiniz olmalı, sonra kendiniz kalmalı" kuralına inanmış biri. Mutlu ve iyi yaşlanmanın anahtarlarını cebine çoktan yerleştirmiş. Ve sık sık tekrarladığımız "Ellili yaşlara kadar sahip olmak, ellisinden sonra da kendin olmak" yaklaşımını en güzel uygulayanlardan biri haline gelmiş. Akın Öngör’ün stres yönetimi notu da yüksek: 8

NE ZAMAN YAŞLISINIZ?

Unutmayın. Beden ve ruhunuz ayrılmaz bir bütündür. Yaşlanma bedensel sorunları olduğu kadar ruhsal sorunlar da oluşturur. Mutlu ve formda bir emekli olmak istiyorsanız Akın Öngör’ün yaptıklarını siz de araştırın. Alexsis Carel’e ait "Amacınız hayatınıza yeni yıllar katmak değil, yıllarınıza yeni, farklı ve daha güzel hayatlar ilave etmekse doğru yoldasınız" ve Ephraim Kishon’a ait "Geride bıraktığınız yıllara bakınca değil, sizi bekleyen yıllara bakınca kendinizi yaşlı hissediyorsanız siz artık yaşlısınız" cümlelerini buzdolabınızın veya çalışma masanızın üzerine mutlaka asın. Sevgili Akın Öngör’e keyifli, kahkahası bol sağlığı çok huzuru sınırsız bir yaşam diliyorum.

HATIRLATMA

Sağlıklı ve kaliteli bir hayatın ipuçlarını anlattığımız YAŞASIN HAYAT PROGRAMI’nı bugün Kanal D’de saat 13.00’te izleyebilirsiniz. Bellek sorunlarını tartışacağımız programın konuğu aktör Erol Günaydın.

Akın Öngör’ün not ortalaması: 8

(*) MUTLU OLMA SANATI, Doğan Kitap, Şubat 2007, Prof. Dr. Osman Müftüoğlu

NASIL YAŞIYORSUNUZ?

Akın Öngör (61)

Eski Garanti Bankası Genel Müdürü

Ailemden iyi bir miras aldım. Annemde hipertansiyon vardı ancak 87 yaşında öldü. Babam ise kalp krizi geçirmişti ancak 95 yaşına kadar yaşadı. Bende ise bu yaşa kadar ciddi denebilecek en ufak bir rahatsızlık olmadı. Ayrıca, emeklilik sonrası yaşam tarzımın etkisiyle olsa gerek yorgunluk veya unutkanlık gibi sorunların da yanından geçmiyorum.

Sağlıklı bir yaşam için egzersizin ne kadar gerekli olduğunu biliyorum. Düzenli olarak stretching, jimnastik ve adale kuvvetlendirme yapıyorum. Bunun dışında üç ay boyunca yürüme bandında üç derece eğimde yürüyorum. Diğer dokuz ay ise, her gün aralıksız iki kilometre yüzüyorum. Tabii beslenme de önemli. Örneğin ağır, doymuş yağlı kebaplardan, sucuk ve pastırmadan uzak duruyorum. Hamur işlerini ve tatlılarını seyrek yiyorum. En sevdiğim üç yiyecek balık, baklagiller ve zeytinyağlı sebzeler. Geçmişte kilo sorunu yaşadım ama şimdi kilom hep sabit. Büyük ölçüde düzenli öğünlerle yetiniyorum, öğün aralarında atıştırmıyorum. Günde iki-üç çay, iki kahve; akşamları ise bitki çayı içiyorum. Yemeklere çok az tuz koyuyorum. Sigara içmiyorum. Haftada dört kadeh şarap içiyorum.

Aldığım tek ilaç günde 10 mg lipitor. Besin katkıları ise Q10, babyprin, C vitamini, balık yağı, onccor ve günlük kompleks vitamin. Emeklilik sonrası dönemde stresi yenmeyi başardım. Stres kaynaklı bir sağlık sorunum yok. Bir kere kendime değer veriyorum. Huzurlu bir yaşam sürüp, yaptıklarımdan keyif almayı öğrendim.