Obezitede çözüm okullardan geçiyor

‘Şişmanlık bir hastalıktır’ başlıklı yazımı 2004’te kaleme almıştım. Daha o zaman, problemin ülke çapında bir tehdit haline dönüşmeye başladığı belliydi, işaretler o zaman da vardı. Geçtiğimiz beş yılda obeziteye yakalananların sayısı en az yüzde 20 arttı. Şehirlerde yaşayan her dört vatandaştan biri obez, her üç vatandaştan biri fazla kilolu.
Son yıllarda yaÅŸanan diyabet, hipertansiyon ve kalp damar hastalıklarındaki patlama da bunun kanıtı. Çünkü bu hastalıklar obeziteyle yakından iliÅŸkili.Â
Sorunun büyüklüğü çok yönlü bir bakışı, ulusal bir planlamayı, özenli bir çalışmayı gerektiriyor. Çözüm salgının önce çocuk ve gençlerde yayılmasını önlemekten geçiyor. Bunun için de okulları ve aileleri içine alan ‘ulusal bir planlama’ lazım.
Okullarda yapılacak çalışmalar çok ama çok önemli. Her çocuk günün neredeyse dörtte birini (hatta bazen yarısını) okulda geçiriyor. En az bir öğünü okulda yiyor, en az iki ara öğünü okulda tüketiyor.
Kolalı içecekler, meşrubatlar, fastfood besinler ve benzeri kötü, kalitesiz, kalori zengini yiyeceklerle çoğu zaman ilk kez okulda tanışıyor. Okulda beslenme konusu işte bu yüzden atılacak ilk adım olmalı. Okullarda bir an önce beslenme derslerine başlamak, okul kantinlerinde satılan zararlı yiyecek ve içecekleri sağlıklı besinlerle değiştirmek çok önemli.
Obezite-okul ilişkisinde önemli bir nokta da aktivite azlığı problemi. Çocukları egzersize yönlendirmek, okullarda egzersiz yapabilecekleri oyun sahaları oluşturmak, eğlenceli sportif aktiviteler düzenlemek, jimnastik saatlerini çoğaltmak tez elden artırılması gereken çabalar.
Çocuklar ve gençler arasında yürüyüş grupları oluşturmak, ‘Her Gün 10 Bin Adım’ veya ‘Türkiye Yürüyor’ gibi teşvik edici, eğlendirici, keyifli kampanyalar düzenlemek şart!

BÄ°R DUYURU
Biz hazırız!
Obezite probleminin çözümünde değişmez altın anahtarlar olan beslenme ve aktivite konuları en iyi eğitimle çözümlenebiliyor. Eğitim için de en uygun ortam, okullar. Benzer çalışmaları tabii ki evde de yapmak, aileleri de bu yönde eğitip motive etmek lazım ama bu alanda özellikle okul aile birliği toplantılarında yapılabilecek çok şey var. Yani okullar ailelerin eğitimi ve teşviki için de önemli bir nokta. Biz şu sözü buradan veriyoruz: Yaşasın Hayat ekibi olarak okullarda bu tür bir projenin yürütülmesi konusunda önümüze getirilecek önerilere destek olmaya hazırız. Obeziteyle savaşın, öncelikle koruyucu önlemlerden ve yeni obezlerin oluşmasını engellemekten geçtiğine inanıyoruz. Beslenme ve aktivite konusunda bildiklerimizi, deneyimlerimizi akıllı projeler yapan okullar ile paylaşmak istiyoruz. Arzu eden okul yönetimleri, resmi yetkililer ve ilgililer bizimle temasa geçebilirler.

BÄ°R UYARI
Enerji içeceklerine dikkat
Son yıllarda okul kantinlerinde bile satılmaya başlanan enerji içeceklerinin çoğu, içindeki yüksek kafein miktarı ve diğer uyarıcılar nedeniyle özellikle çocuk ve gençler için ciddi birer sağlık sorunu haline geldi. Birçok aile bilhassa alkolle birlikte tüketilen bu tür içeceklerin kontrolsüz ve dikkatsiz bir şekilde pazarlanmasından rahatsız. Ben de bu tür içeceklerin alkolle birlikte alındıklarında sağlık için daha ciddi tehdit oluşturdukları kanısındayım. Amerika’da yapılan yeni bir çalışma (Miami Üniversitesi’nden araştırmacı Dr. Steven Lipshultz) enerji içeceği üreticilerinin ürünlerini pazarlarken özellikle çocuk ve gençlere etki ettiğini gösterdi. Aynı çalışmanın sonucunda bu içeceklerin çocuk ve gençler üzerinde kalp sorunları, ruhsal problemler, davranış değişiklikleri, şeker hastalığına yatkınlık gibi sonuçlara yol açabildiği anlaşıldı. Araştırmayı yapanlar enerji içecekleriyle ilgili sorunların yalnız kafeinden değil bu ürünlerin içindeki diğer maddelerle de ilişkili olabileceği yönünde endişeleri olduğunu belirttiler.