Neden vitaminsiz olmuyor

Şimdilerde neredeyse 20’ye yakın vitamin sadece modern tıbbın değil, çoluk çocuk (!) hepimizin gündeminde. Özellikle yetişkinler ve yaşlılık yolculuğuna çıkanlar -haklı olarak- yiyip içtikleri gıdaların içinde ne kadar vitamin olduğunu ya da hangi vitaminlerin bulunduğunu merak ediyor. Bitmedi, dahası var. Son 50-100 yılda “vitamin” sözcüğü anlamını ve gücünü daha da büyüttü. Zira bilimsel araştırmalarla gösterildi ki pek çok hastalıktan sadece “korunma”nın değil, “tedavi”nin de başarısı “vitaminler olmadan” mümkün olmuyor. Kısacası sağlığımızı koruyup kollamak için de bazı sağlık sorunlarımızı iyileştirmek için de bu hayat veren “amin”lere yani vitaminlere ihtiyacımız var. İsterseniz gelin sözü daha fazla uzatmadan bugün kısa bir vitamin turu yapalım. Ve o tura hepimizin gözdeleri “C” ve “B12” vitaminlerinden başlayalım.

ÖNEMLİ NEDEN ‘C’SİZ OLMUYOR

SANIYORUM bu satırların okurları arasında C vitamini ile tanışmamış olan tek bir kişi bile bulmak mümkün değildir. Neredeyse gözümüzü açtığımız andan itibaren C vitamini “aile ve okul gündemi”mizin ilk sıralarına çoktan girmiştir. Ama bilelim ki C vitamini sadece “bağışıklık güçlendirici” sıradan bir vitamin de değildir. Onun daha pek çok marifeti var. İşte o marifetlerden bazı örnekler...

1- Kolajen üretimini destekliyor. Bu nedenle “cilt dostu vitaminler” listesinde ilk üç arasında (diğerleri hiyalüronik asit ve kolajen tip1 ve tip3) yer alıyor.

2- Glutatyonu şarj ediyor. Bunun bir diğer anlamı da çok güçlü bir antioksidan, antikanser güç olması.

3- Cildi güneşin zararlı etkilerinden koruyor.

4- Kemik sağlığından saç ve tırnak sağlığına kadar pek çok dokunun bütünlüğü için C vitaminine ihtiyaç var.

5- Damar sağlığını desteklediği de biliniyor.

BİR UYARI B12’YE DİKKAT

B12 vitamini de en az C vitamini kadar önemli ve ayrıcalıklı bir doğal molekül. Benim “beynin sütü” olarak da tanımladığım bu önemli vitamin, sadece beynimizin değil, sinir sistemimizin tamamının doğru çalışabilmesi ve kemik iliğimizde kan üretiminin düzenli yapılabilmesi için vazgeçilmez bir tabii mucize. Eksikliği bellek zayıflığından kansızlığa, nöropatiden farklı sinir sistemi hastalıklarına pek çok soruna yol açabiliyor. Bu nedenle de hepimizin bedenimizde biriktirdiğimiz -karaciğerimizde depoladığımız- B12 vitamini rezervimizi dikkatle izlememiz gerekiyor. Peki, ideal B12 rakamları kaç olmalı? İşte bu nokta son derece önemli. Rakamları ve nedenini merak ediyorsanız bir sonraki kutuya geçebilirsiniz...

KESİP SAKLAYIN B12 SEVİYENİZİ DİKKATLE İZLEYİN

B12 seviyelerinin doğru rakamları üzerinde ciddi bir bilgi kirliliği var. Ölçümleri yapan laboratuvarlar alt sınır olarak 200 pg/ml değerini kabul ediyorlar.

Bu değerleri dikkate alan hekimler de B12 rakamları 200-300 civarında olanlara “B12 takviyesi kullanmanız gerekmez” önerisinde bulunuyorlar.

Peki doğrusu ne? “Optimal” yani “güvenli” alt sınır 500 olmalı. B12’nin mitokondrilerde ve hücre sinyalizasyon sistemlerinde yapması gereken işi yapabilmeleri, “metilasyon” gibi çok ama çok önemli bir görevi hakkıyla başarabilmeleri, bedenin hiçbir hücresinin B12 eksikliği sorunu yaşamaması için, B12 seviyeleri 500-700 pg/ml aralığında tutulmalı.

700-800 rakamları tercih edilmelidir. Bu değerler özellikle homosistein yükselmesine engel olarak metilasyon döngüsünün doğru dürüst çalışabilmesine destek olmak için de vazgeçilmez bir zorunluluktur.

Hedefiniz B12’nizi 700’den, homosisteininizi 10’dan düşük tutmak olsun.

KISA BİLGİ B12 MAĞDURU OLMAMAK İÇİN…

B12 eksikliği yaygın ve sık görülen vitamin noksanlıklarından biri. Bunun pek çok nedeni var. Eğer siz de bir “B12 vitamini eksikliği mağduru” olmak istemiyorsanız aşağıdaki kısa yol haritası işinize yarayacaktır.

1- Daha sık ve çok hayvansal ürün, özellikle yumurta ve yoğurt yiyin.

2- Daha az mide hapı, mümkünse asit pompasını felç eden ilaçlardan uzak bir yaşam sürün.

3- Kaliteli B12 desteği (metil siyano kobalamin hapları) günde 800 mcg-1200 mcg kullanın.

4- Mümkünse burna sıkılan “nasal B12” destekleri ve/veya ağızdan emilen B12 oral spreylerden faydalanmaya çalışın.

5- B12’nin kas içi ve damar içi uygulanan iğnelerinden istifade etmeyi düşünün (doktor tavsiyesi ile).

6- B12 azaltan ilaçları (metformin) kontrolsüz kullanmayın.