Folik asit sadece bebeğe değil anneye de gerekli

Yeteri kadar folik asidin vücutta bulunması şart! Folik asit B vitamini ailesinin bir üyesi. Bize göre folik asit desteği yalnızca anne adayları için değil herkese gerekiyor.

Folik asit B vitaminleri arasında, arka sıralarda yer alsa da birçok açıdan önemli bir vitamindir. Folik asit, hamilelikte ve bebeklikte özellikle beyin gelişimi ve işlevi için gereken yeni hücrelerin oluşumu için çok önemlidir. DNA’nın hasar görmesini önlemede yardımcıdır. Bazı kanserlere karşı koruyucu olduğuna dair veriler vardır. Kırmızı kan hücrelerinde demir içeren protein olan "hem" in oluşumuna yardımcı olduğu gibi, homosistein metabolizmasında ve parçalanmasında gereken enzimlerin performansında da yardımcı olmaktadır.

DESTEK OLARAK KULLANMAK ŞART MI

Folik asit turunçgillerde, domateste, yeşil yapraklı sebzelerde, kuşkonmaz, brokoli, mercimek, fasulye, yumurta ve tam tahıllarda bulunur. Fakat besinlerde doğal olarak bulunan folik asit bireylerin büyük bir çoğunluğu için yeterli değildir. Destekler için kullanılan sentetik folik asit de doğal olarak bulunan "folat" kadar etkindir. Daha basit bir kimyasal yapıya sahiptir, daha kolay emilir. Diğer bir deyişle vücudun folik asit düzeylerini iki kat yükseltebilir.

BİR KADIN NE ZAMAN VE NE KADAR FOLİK ASİT ALMALIDIR

Bazı uzmanlar sadece ileride doğacak olan bebeğin sağlığı için değil, anne adayı ve annelerin sağlığı için de üreme yaşından başlayarak folik asit desteği alması gerektiğini belirtmektedir. JAMA’da yayınlanan bir araştırmada iki grup kadın 8 yıldan fazla takip edilmiştir. Besinler ve tabletlerle 1000 mcg folik asit alanlarda, her gün 200 mcg folik asit tüketen gruba göre hipertansiyon gelişme riski yüzde 46 oranında azalmıştır. Ayrıca kilo, fiziksel aktivite oranı, kolesterol ve yağ alımı gibi diğer risk faktörleri tarafından da değişmemiştir. Yaşlı grupta ise 1000 mcg folik asit alımı hipertansiyon riskini yüzde 18 oranında azaltmıştır.

Folik asit felçten ve kalp hastalıklarından korunmada da yardımcı

Hipertansiyon riskini azaltan faktörler kalp krizi ve inme-felç riskini de azaltmaktadır. Folik asidin başka bir kalp dostu etkisi de kalbe zarar veren bir amino-asit olan homosistein düzeyini azaltmasıdır. Bu çok önemli bir yarardır. Yüksek miktarda homosistein düzeyi kan damarlarınızın iç yüzeyini döşeyen hücreler için zararlıdır. Ayrıca, fazla miktarda homosistein kan damarlarının genişleme yeteneğini azaltır.

Kalsiyum, kolesterol ve kollajen homosisteinin zarar verdiği bölgelere yapışarak plak oluşumuna neden olur. Bu da sonuç olarak kalp ve beyin damarlarını tıkar. Bu nedenle homosisteini yükselmiş bireyler risk altındadır.

Homosistein düzeylerinin kontrolü için kan testleri yapılabilir. Eğer yüksek ise doktorunuz tedaviye folik asit ile başlayacak ve muhtemelen B12 vitaminini de ekleyecektir. 6 ile 8 hafta sonra homosistein düzeylerini tekrar kontrol ettirecektir. Eğer homosistein düzeyi azalmaz ise folik asidin dozunu 10-15 mg kadar yavaş yavaş artıracaktır.

Hamilelere ne kadar folik asit gerekli

Folik asidin nöral tüp defektinden korunmada yardımcı olması için hamile kalmadan önce ve bebek gelişiminin ilk dört haftasında alınmalıdır. Bazı araştırmalar, diyetin tek başına nöral tüp defektini önlemek için kandaki folat düzeylerini etkili olarak artıramadığını göstermiştir. Bu nedenle hamileliklerin yarısı daha önceden planlamadan gerçekleştiği düşünülürse hamile kalma durumu olan kadınların 400 mcg folik asit almaları önerilmektedir. Öyle görünüyor ki üreme yaşında olan kadınların 400 mcg folik asit almaları doğum defektlerini azaltabilecektir.

Ne kadar folik asit alınmalı

Kadınlar cinsel olarak aktif olmaya başladıklarında multivitamin destekleri kullanmaya başlamalıdırlar. En azından 400 mcg eklenmesini önermekteyim. Eğer gebe kalmaya çalışıyorsa o kişinin 4000 mcg kadar olan dozları kullanabilmesi için doktoru ile konuşması gerekir. Eğer hamile kalma gibi bir durum söz konusu değil ise toplam 1000 mcg folik asit alımını sağlaması gerekir. Menopoz sonrası doktorun homosistein düzeylerini kontrol etmesi iyi olur. Eğer yüksek ise B12 değerleri de kontrol edilmeli, gerekirse B12 desteği yapılmalıdır. Folik asidin artırılmış dozları kişinin homosistein düzeylerini normal seviyelere getirilmesi için reçete edilmelidir.

Kronik stres depresyona yol açar mı

Depresyonun neden oluştuğu henüz kesin olarak bilinmemektedir. Ancak, kalıtımsal ve çevresel etmenlerin rolü olduğu düşünülmektedir. Bazı kişilerin, mizaçları gereği strese karşı daha duyarlı olduğu bir gerçektir. Kronik stres, duyarlı insanları, depresyon, anksiyete (kaygı) ve diğer bazı duygusal zorluklar açısından risk altına sokmaktadır.

Bilimadamları, beyin işlevlerindeki değişimlerin stres kaynaklı duygusal sorunların oluşumunda önemli bir rol oynayabileceğini belirtmişlerdir.

Sağlığın tanımında, fiziksel olduğu kadar ruhsal, zihinsel ve sosyal anlamda iyilik hali de yer almaktadır. İyi bir zihinsel sağlığa sahip olmak için, yeterli uyku, dengeli beslenme, düzenli fizik aktivite, zararlı alışkanlıklardan (alkol, sigara vb.) kaçınma ve stresle etkin bir biçimde baş edebilme koşullarını yerine getirmek gerekir.

Eğer, sürekli stres altında yaşayan biriyseniz hemen bir doktora ve gerekirse stres yönetimi konusunda uzmanlaşmış bir terapiste başvurmalısınız. Amacınız, bir an önce stresin fiziksel ve ruhsal yüklerinden kurtulmak, sağlığınız üzerindeki olumsuz etkilerini en aza indirmek olmalıdır.



Seks gençleştiriyor

Farklı ülkelerde farklı sayıda gruplar üzerinde yapılan çalışmalar daha iyi bir cinsel yaşamın daha sağlıklı genç ve iyi yaşam anlamına geldiğini gösteriyor. Cinsel ilişki sayısı arttıkça bedensel ve ruhsal sağlık da güçleniyor. Seksin sadece bedensel değil ruhsal ve duygusal yönden de tatmin olmayı sağlaması gençleştirici etkisinin başlıca nedenidir.

Seks stresi azaltıyor, uykuyu iyileştiriyor, cinsel partnerle olan ilişkiyi daha yakın ve sağlıklı hale getiriyor. Burada en önemli nokta mümkün olduğu kadar birden fazla partnerle birlikte olmayan bir seks yaşamı oluşturmaktır. Güvenli seks yalnız cinsel hastalıklardan korunmayı değil bedensel ve ruhsal bazı diğer travmalardan korunmayı da garanti altına alıyor.

DİYET GÜNLÜĞÜ

Hindi etinin diğer etlere göre daha yağsız olduğunu biliyorum. Diyetimde hindi etine nasıl yer verebilirim? Önerdiğiniz bir tarif var mı? Bu arada lezzetli olmasını tercih ederim.

Maydanoz tarlasındaki hindi

(4 kişilik 1 porsiyon 200 kalori)



800 gr hindi bonfile (çiğ)

2 demet maydanoz

3 diş sarmısak

60 ml limon suyu

1 tatlı kaşığı hardal

3 tatlı kaşığı zeytinyağı



4 dilim hindi bonfileyi fırında pişirin. 2 demet maydanozu ayıklayıp, yıkayıp süzün. 3 diş sarmısağı soyun. Mutfak robotunda maydanoz yapraklarını, sarmısak, limon suyu, hardal ve zeytinyağını ekleyip karıştırın. Tuz ve karabiber ekleyip püre haline getirin. Sıcak hindi dilimlerini maydanoz püresi ile servis edin. Bu öğünde karbonhidrat kaynağı olarak bir dilim kepekli ekmek değişiminiz yerine iki yemek kaşığı patates püresi tüketebilirsiniz.

Su diyeti olur mu

25 yaşındayım. 160 cm boyunda ve 60 kg ağırlığındayım. 10 kg vermek istiyorum. İnternetten bulduğum birkaç diyet arasında "su diyeti" diye bir diyet var. 1 hafta boyunca sadece su, aralarda sadece biraz meyve yemenin serbest olduğu yazıyor. Bunu uygulamam sağlığımı etkiler mi?

Artık sağlığınızla oynamaktan vazgeçin! Boyunuza ve yaşınıza göre ciddi sayılabilecek bir kilo fazlalığınız yok. 53-56 kg civarı sizin için daha ideal olabilir. Vücut şeklinize göre bu rakamlar değişebilir. Ama sağlıklı bir beslenme programı ve yürüyüşlerle bu kiloyu vermeniz daha kolay ve kalıcı olacaktır. Çok düşük kalorili diyetlerin sağlığımızı üzerindeki sakıncalarından sürekli bahsederken "su diyeti" hakkında yorum yapmama bile gerek kalmıyor.

Vücudun ihtiyacı olan karbonhidrat, protein, yağ, vitamin ve mineralleri besinlerle vücudunuza vermeden ondan sağlıklı bir şey isteyemezsiniz. İstediğiniz takdirde (şu anda yapacağınızı ya da yapmak istediğiniz gibi) ciddi sağlık problemleriyle karşılaşabilirisiniz. Lütfen unutmayın! Ne kadar hızlı kilo verirseniz, verdiğiniz kiloları geri almanız da o kadar hızlı olacak ve siz her seferinde daha da zorlanacaksınız demektir. Sağlıklı ve yeterli bir beslenme programıyla ayda 2, 3 ayda 6 kg vermeyi hedefleyin ve 55 kg üzerine çıkamamaya özen gösterin.