Çocuklarda obezite veya fazla kilolu olma sorunu müthiş bir hızla yayılıyor.
Bu ciddi beslenme bozukluğu zengin-fakir tüm ülkelerde çocuk sağlığını tehdit eden en önemli problemlerden biri haline geliyor. Fazla kilolu veya şişman çocukların çoğalmasının muhtelif nedenleri var. Aşırı kalori tüketimi ilk ve en önemli nedendir. Özellikle fast food yiyecekler, bol yağlı-şekerli atıştırmalar, kola, gazoz ve meyve suyu konsantreleri çocuklar için birer kalori bombaları gibidir. Hareketsiz bir yaşam tarzının da etkili olduğu bilinmektedir.
Hareketsiz büyüyorlar
Televizyon ve bilgisayar başında geçirilen saatlerin artması, okullarda beden eğitimi derslerinin neredeyse unutulması, çocukların okul dışı saatlerde koşup oynayacakları park, bahçe ve oyun alanlarının hızla ortadan kalkması, ailelerin çocuklarıyla birlikte geçirdikleri zamanların azalması ve aile yemeklerinin neredeyse anılarda kalması, ’hareketsiz çocuk sendromu’nun en önemli nedenleridir.
Bugünün fazla kilolu çocuklarının yarının obezleri olabileceklerini unutmayın. Kilo fazlalığı olan çocukların şeker hastalığına, eklem sorunlarına aday olduklarını aklınızdan çıkarmayın. Fazla kiloların onların hormonal gelişmelerini aksatacağından, bağışıklık sistemlerini zayıflatacağından ve ruh sağlıklarını şu veya bu şekilde bozabileceğinden kuşku duymayın.
Herkes önlem alıyor
American College of Sports Medicine ACSM- (Amerikan Spor Sağlığı Koleji) 2007 yılının en önemli sağlık sorunlarının en başına çocuk obezitesi problemini yerleştirdi. Kuruluş, sorunu yaygınlaşmasında fast food tüketiminin okullara girmesini ilk ve en önemli sorunu olarak belirledi. Amerika’da pek çok eyalet okullarda fast food yiyeceklerin ve şekerli, gazlı, kolalı içeceklerin satışını yasakladı. Amerikan sağlık otoriterleri gelişen tehlikeyle mücadelede aktivite eksikliğinin önemini geçte olsa kavradı. Şimdi okullarda beden eğitimi dersleri yeniden zorunlu hale getiriliyor. Çocukların beslenme planları yeni baştan gözden geçiriliyor.
Biz hálá bekliyoruz
Fazla kilolu ve şişman çocuklar bizim ülkemizde de çoğalıyor. Milli Eğitim ve Sağlık bakanlıklarının ailelerle birlikte ulusal bir program yapması ve uygulaması gerekiyor. Bunun için çocuk sağlığı uzmanlık derneklerinin, Beden Terbiyesi Genel Müdürlüğü’nün, gazete, radyo ve TV’lerin de desteği şart. Fazla kilolu ve şişman olmanın hipertansiyon, şeker, kalp-damar hastalığı, eklem problemleri, kanserler ve hormonal metabolik bozukluklarla yakın bağlantısı dikkate alınırsa bu konuda biraz daha hızlı hareket etmekte yarar var.
Biz, çocuklarda fazla kiloların ve şişmanlık sorununun nedenleri ve çözüm önerilerine sık sık değinmeye devam edeceğiz.
Hazır yiyecekler ve kimyasal koruyucular
Bir doktor arkadaşımdan duyduğum şu cümleden çok etkilenmiştim: "Yiyeceklerin raf ömrü uzadıkça, bizim ömrümüz kısalıyor." Gerçekten de yiyeceklerin daha uzun süre saklanabilmesi, daha gösterişli, parlak, göz alıcı hale getirilebilmesi veya lezzetlerinin vazgeçilmez hale ulaştırılabilmesi amacıyla kullanılan kimyasallara dikkat etmekte yarar var. Özellikle kontrolsüz kullanılan ve etikette açıklanmayan kimyasallar birer sağlık tehtidi haline gelebiliyor.
Eğer kimyasalların kullanım oranları artırılırsa tehlike daha da büyüyor. Kullanımına izin verilen besin koruyucularının da tavsiye edilen miktarların üzerinde eklenmemeleri gerekiyor. Bazı incelemelerde zeytinyağı, peynir ve et ürünlerinde plastik yapımında kullanılan FİTALAT grubu maddelere, ORFANOKLORIN yapısındaki böcek öldürücülere bile rastlanabiliyor. Bu kimyasalların özellikle hemen ortaya çıkmayan uzun dönemli zararlarına dikkat çekiliyor, hamile kadınlar ve çocuklar üzerindeki sağlık zararlarının altı çiziliyor. Besinleri üretenlerin de, tüketenlerin de aşırı kimyasal kirlenme konusunda uyanık olmaları gerekiyor. Bir elma veya portakalın üzerine sadece "Elma" veya "Portakal" yazabilirsiniz. Lütfen bir bisküvi paketi alın ve içerdiği maddeleri alt alta yazın. Sayısını ve karmaşıklığını görünce siz de şaşıracak ve ne demek istediğimizi kolayca anlayacaksınız!
Diyetisyen Müge ARSLAN
YAŞASIN HAYAT BESİN DESTEKLERİ KILAVUZU
VİTAMİN B12 (SİYANOKOBALAMİN)
FAYDALARI
* Kansızlığı önler.
* Sindirim ve besinlerin emilimi için gereklidir.
* Protein, karbonhidrat ve yağ metabolizmasında etkilidir.
* Sinir hasarını önler.
* Hücre bölünmesi için zorunludur.
* Bellek fonksiyonlarını destekler.
EKSİKLİĞİ
* Kronik yorgunluk, depresyon
* Kabızlık, sindirim problemleri
* Baş ağrısı
* Dilde iltihaplanma, tat duyusu bozukluğu
* Pernisiyöz anemi
* Sinirlilik, karamsarlık
KAYNAKLAR
* Karaciğer, böbrek
* Kırmızı et
* Yumurta
* Deniz ürünleri
* Süt ve süt ürünleri
Dr. Evren ALTINEL
Romatizmal ağrılarınızın nedeni tiroit bezi tembelliği olabilir
Tiroit bezi tembelliği özellikle hafif düzeyde ise çoğu kez gözden kaçar. Sınırda tiroit hormonu yetersizliği yaşayanların bazılarında SUB KLİNİK HİPOTİROİDİ, eklem ve kas ağrıları ilk ve tek belirti olabilmektedir. Uzun süredir gezici kas ağrıları, sertliği, hassasiyeti gibi sorunları olanların, bu sorunu özellikle omuz ve kalça kaslarında yaşayanların, gezici eklem ağrıları ve sertliğinden yakınanların, hipotiroidi yönünden de değerlendirilmelerinde yarar vardır. Yapılacak şey ucuz ve kolay bir laboratuvar testi olan TSH düzeyini araştırmaktır.
Dr. Ece HATTAT
DİYET GÜNLÜĞÜ
Sorularınız için:
manager@yasasinhayat.org
Tel: (0212) 236 73 00
Daha da zayıf olmak kolay mı?
Her gün bir saat kondisyon bisikleti, 15 dakika bacak hareketi yaparak kilomu 55 olarak sabitledim. Boyum 1.57 yaşım 28. Masa başında hareketsiz çalışıyorum. En ufak kaçamakta bile hemen kilomun arttığını fark ediyorum. Peki ben nasıl zayıflayabilirim?
Yaşınız, kilonuz, boyunuz ve cinsiyetinizi göz önüne alarak yaptığım hesaba göre beden kitle indeksiniz (BKI) 22. Sizin yaş grubunuzda olması gereken BKI aralığı 22-25’dir. Bu durumda olması gereken aralığın alt sınırındasınız. Bunun yanı sıra sahip olduğunuz vücut yağ miktarınız da bizim açımızdan önemlidir. Yaş grubunuzda olması gereken yağ aralığı yüzde 15-25’tir. Düzenli fiziksel aktivite alışkanlığı kazanmış olmanız bu sistemi bir yaşam tarzı olarak benimsediğinizi göstermektedir. Unutmayın! Yiyeceklerin çeşitliliğini sağlamak kilo aldırmaz. Yaptığınız kaçamak eğer günlük almanız gereken kalorinin üzerine çıkıyorsa ve daha çok karbonhidrat ağırlıklıysa bisiklet ile yaptığınız egzersiz süresini 20 dakika daha uzatmak ana öğünlerinizde yediklerinizi azaltmaktan daha iyi bir fikir. Sahip olduğunuz bu ideal BKI aralığında kaçamaklarınızın bedelini yediklerinizi sınırlandırarak değil egzersizi arttırarak daha kolay ödeyebilirsiniz. Vermek istediğiniz beş kiloyu daha az yiyerek veremeyeceğinizi bilmeniz çok güzel.
Diyetisyen Nilüfer BAYRAM
Endişeli değil merakla gelin
Zayıflama programlarına katıldım ve 15 kg verdim. Kilomu 6 aydır korumaya çalışıyorum fakat kontrole gitmediğimde kilo alıyor, gitmeye başladığımda tekrar kilo veriyorum. Sürekli bir yere bağlı kalmak zorunda mıyım?
Öncelikle bu başarınız için ve hedefinize ulaştıktan sonra da koruma programıyla devam ettiğiniz için sizi tebrik ediyorum. Çünkü kilo denetimi için bir klinikte kontrol altına alınan kişilerinin büyük kısmı hedefledikleri kiloya ulaştıktan sonra koruma kısmını yani en önemli bölümü yeterince önemsemezler. Bu durum verilen kiloları geri çağırabilmek için iyi bir bahanedir. Altı ay önce hedeflediğiniz kiloya ulaştıysanız ve altı ayda bu vücut ağırlığının 1-1.5 kg altı veya üstünde oyalanıyorsanız büyük ve başarılı bir adım atmışsınız demektir. 1.5 kg’dan daha fazla artışlarınız olduysa; hálá düzeltemediğiniz yanlış yeme davranışlarına sahipsiniz veya kaloriyi çok hızlı yükseltiyorsunuz demektir. Kendinizi tekrar değerlendirin ve yanlışı bulmak için diyetisyeninizden yardım isteyin. Emin olun kontrollü ve düzenli ilerlediğiniz takdirde aylar sonra bağlılık hissettiğiniz için değil, "Sadece aylık kontrole geldim" diyerek huzurla kliniğin kapısını çalacaksınız.