Sağlık problemlerinin pek çoğu sağlıksız beslenme alışkanlıklarınızdan kaynaklanır.
Beslenme konusunda dikkatli mi yoksa ihmalkar mısınız? Bilgili ve ilgili biri misiniz? Testi dikkatle uygulayıp cevabı kendiniz verebilirsiniz. Bu test ile alacağınız puan size yol gösterici olabilir. Toplam puanınız 40 ve altında ise hemen bir diyetisyen randevusu planlayın!
1- Günde kaç öğün yiyorsunuz?
İki: 1 puan
Üç: 3 puan
Daha fazla: 5 puan
2- Kahvaltıda ne yersiniz?
Yulaf ezmesi, sosis, yumurta: 3 puan
Tereyağ veya kahvaltılık margarin sürülmüş buğday ekmeği: 5 puan
Kahvaltı yapmıyorum: 1 puan
3- Ana yemeğiniz hangisidir?
Balık, hindi ya da tavuk, şinitzel (sığır, dana eti): 4 puan
Patates, sebze, mısır, salata: 5 puan
Sakatat, kızarmış et, sucuk, salam, sosis: 0 puan
4- Ana yemeğinizde en fazla porsiyonu hangisi alıyor?
Et veya balık: 1 puan
İştah açıcılar (Patates, pirinç, sebze, salata): 5 puan
Dengeli bir biçimde ikisinin karışımı: 3 puan
5- Yemeklerinizde hangi çeşit yağ kullanıyorsunuz?
Margarin, tereyağ: 1 puan
Ayçiçek yağı, mısırözü yağı: 3 puan
Zeytinyağı: 5 puan
6- Hangi sıklıkta balık yiyorsunuz?
Yılda iki: 1 puan
Ayda iki: 3 puan
Haftada iki: 5 puan
7- Hangi sıklıkla taze meyve yiyorsunuz?
Günde bir: 3 puan
Günde birkaç kere: 5 puan
Her gün değil: 1 puan
8- Günde ne kadar sıvı alıyorsunuz?
Üç bardak: 1 puan
6 bardak: 3 puan
Daha fazla: 5 puan
9- Susadığınızda hangi içecekleri tercih ediyorsunuz?
Meyve suyu, limonata: 3 puan
Çay, su, konsantre meyve suyu: 5 puan
Kahve, bira, kola: 1 puan
10- Hangi sıklıkta yemeğinize tuz ekersiniz?
Seyrek: 4 puan
Sıklıkla: 1 puan
Hiç: 4 puan
11- Sigara içiyor musunuz?
Hayır: 5 puan
Evet günde 5 taneden fazla değil: 3 puan
Evet, günde 5 taneden fazla: 1 puan
12- Hangi sıklıkla egzersiz ya da spor yapıyorsunuz?
Düzenli (Haftada en az iki): 5 puan
Düzenli değil ama merdiven çıkma, yürüyüş: 3 puan
Çok nadir: 1 puan
13- Hangi sıklıkta alkollü içecek alıyorsunuz?
Her gün: 1 puan
Haftada 3-5 kez: 3 puan
Özel durumlar hariç, asla: 5 puan
14- Genellikle nasıl yemek yersiniz?
Koşuşturma içinde: 1 puan
Vakit ayırarak: 6 puan
TV seyrederek: 1 puan
15- Ne zaman yemek yersiniz?
Arkadaşlarımla birlikte (aç olmasam bile): 1 puan
Sadece aç olduğumda öğün saatlerinde: 5 puan
TV seyrederken, okurken ve kızgın olduğumda: 0 puan
DEĞERLENDİRME:
* 65-80 puan: Tebrikler. Ne yediğinizin farkındasınız. Damar sertliği, kalp rahatsızlıkları ve diyabet için uygun bir diyet, pozitif etkide bulunabilir. Böyle devam edin ve sağlıklı diyetlere açık olun.
* 40-65 puan: Beslenmeniz hayatınızın önemli bir bölümü. Gelişmesi sizin elinizde. Daha fazla meyve, sebze ve buğday ürünleri yemeye çalışın. Yağ konusundaki seçimleriniz kolesterol seviyenizi yükseltecektir. Ana yemeğe gelince, et yerine sebzeyi tercih edin.
* 40’tan az: Beslenmenizi gerçekten hiç düşünmüyorsunuz. Bir sürü durum yanlış beslenmeden kaynaklanır. Fakat şu anda harekete geçebilirsiniz. Yeme alışkanlıklarınızı, bu kitapta tavsiye edilenlere göre değiştirin.
NOT: Beslenme uzmanı Profesör Kurt Widholm ve Diyetisyen Monika Kach’dan yararlanılmıştır. (YAŞASIN HAYAT)
Mutluluk besinleri (III)
BADEM VE CEVİZ: Bademde yüksek miktarda magnezyum var. Bu madde adrenalinizin yükselmesini ve stresi yenmenizi sağlıyor. Badem, zihin yorgunluğuna iyi gelen gıdaların başında yer alıyor. Özellikle zihinsel olarak yorucu işlerde çalışan kişilerin badem tüketmesi gerekiyor. Ayrıca badem doğal bir ağrı kesici olduğundan, baş ağrısı çekenlerin de tüketebileceği bir besin. Ceviz de bir magnezyum ve B vitamini deposudur.
ŞARAP: Şarap, zengin bir resveratrol ve antosiyanin kaynağıdır. Bu güçlü antioksidanlar Alzheimer ve Parkinson gibi önemli hastalıkların önlenmesine yardımcı oluyor, damarları genç ve sağlıklı tutuyor. Ama ölçüyü kaçırmazsanız! Hiçbir zaman bir-iki bardağı geçmemeye bakın. Mümkünse çok seyrek kullanın.
PORTAKAL: Folik asit, potasyum ve B vitamini açısından zengin olan portakal, yorgunluk hissini yok ediyor. Ayrıca portakalın içindeki C vitamini ve flavonoidler, ince ve kalın damarların yumuşak kalmasını sağlıyor. Bacaklardaki varisleri azaltırken, vücuttaki direnci artırıyor. Grip ve nezleye de iyi gelen portakal, kanın durulmasına ve temizlenmesine de yardımcı oluyor.
Dr. Ece HATTAT
Tuz: Ne kadar sağlıklı?
Sodyum, günde 2-3 gr’dan fazla alınmamalıdır. Besinlerde zaten sodyum vardır. Vücuttaki su dengesini sağlayabilmek için, besinlerdekinin dışında sadece az miktarda sodyuma ihtiyaç duyarız. Fazla sodyum tansiyon yükselmesine neden olabilir, bu da kalp krizi ve felç ihtimalini artırır.
Konserveler gibi işlenmiş gıda tüketimini azaltarak, sodyum alımınızı önemli ölçüde kısıtlayabilirsiniz. Ayrıca yemek pişirirken ve sofrada tuz kullanımını kısabilirsiniz. Tuz kullanımını azalttıkça, tuz isteğiniz de azalacak ve yemeklerin kendi lezzetini alacaksınız. Aldığınız sodyum (tuz) miktarının günlük bir çay kaşığından biraz fazla olacak şekilde kısıtlayın. Pişirme sırasında tuz kullanımını kısıtlayın ve sofrada yemeklere eklemekten kaçının.
Tuzlu yiyecekler (fazla işlenmiş besinler, salamura yiyecekler) nadiren tüketiliyorsa bazen yenebilir. Konserveler, şişelenmiş meşrubatlar ve kutulardaki donmuş besinler sodyum bakımından zengindir. Hardal ve ketçap da bu şekildedir. Bazı insanlarda yüksek miktarda tuz tüketimi kalp hastalığı için yüksek bir risk oluşturan kan basıncını körükler. Tuz tüketiminizi iyi izleyin. Vücudunuza aşırı tuz yüklemeyin.
YAŞASIN HAYAT BESİN DESTEKLERİ KILAVUZU
Vitamin K
YARARLARI
4 Kan pıhtılaşması için gereklidir
4 Kemiklerin oluşumunu sağlar, osteoporozu önler
4 Bazı kanserlere karşı koruyucudur
4 Bağırsaklar ve karaciğerde önemli fonksiyonları vardır
EKSİKLİĞİ
4 Anormal kanamalar
KAYNAKLAR
4 Yeşil yapraklı sebzeler
4 Karnabahar
4 Karaciğer
4 Yumurta sarısı
4 Yulaf, çavdar, buğday
Dr. Evren ALTINEL
DİYET GÜNLÜĞÜ
Sorularınız için:
manager@yasasinhayat.org
Tel: (0212) 236 73 00
Karbonhidrat ve proteinleri bir arada tüketmeden yapılan diyetler, daha mı kolay zayıflatır?
Porsiyonlara dikkat
Bir beslenme planı içinde tüketilen yiyecek grupları, süt-yoğurt, et, ekmek ve tahıl grubu, sebze ve meyve şeklinde sınıflandırılır. Yiyecekleri, besin bileşimlerine göre sadece karbonhidratlı veya proteinli diye ayırmamız mümkün değildir. Örneğin, protein kaynağı besin olarak bilinen süt, proteinin yanı sıra belli miktarlarda karbonhidrat ve yağ da içermektedir.
Zayıflamanın temelinde, yiyeceklerle alınan kalori ile günlük aktiviteyle harcanan enerji arasındaki denge yatmaktadır. Harcanan kalori alınan kaloriye göre daha az ise kilo alınır, fazla ise kilo verilir. Bu nedenle "et yanında pilav veya makarna yenmez" yargısı ile lezzetten vazgeçmenize gerek yoktur. Önemli olan porsiyon kontrolüdür ve alınan enerjinin karbonhidrat, protein ve yağ oranıdır.
Aldığınız enerjinin tümünü karbonhidrat olarak tükettiğinizde, örneğin sadece meyve yediğinizde kilo almanız bile olasıdır. Veya tümünü protein grubu yiyeceklerden tükettiğinizde vücut su ve kas dengesinde istenmeyen değişikliklere neden olabilirsiniz. Ayrıca bir öğünde tüketilen karbonhidratlı yiyeceğin sizi daha uzun süre tok tutmasını istiyorsanız, onu mutlaka proteinli bir besin ile tüketmeye çalışın. Karbonhidrat ve proteini ayırmakla zaman harcamayın, egzersize vakit ayırın.
Diyetisyen Nilüfer BAYRAM
Diyet depresyona sokar mı?
Artık yediklerimden keyif alamıyorum. Diyet yapmaktan çok sıkıldım. Çok mutsuzum ama bırakırsam kilo alacağım. Ne yapmalıyım?
Sizi sadece "diyet yapmak" mutsuz ediyorsa, tabii ki yaptığınız diyetten vazgeçin. Çünkü size uygun olmayan, sizi bu kadar mutsuz eden bir program, bizim sürekli söylediğimiz "Diyet değil; bunlar sizin yeni yaşam tarzınız" cümlemize yakışmıyor.
Eğer ciddi bir kilo probleminiz varsa veya sağlık yönünden risk altında olduğunuz için zayıflamanız gerekiyorsa, zayıflamaktan vazgeçmeyin! Ama sizin yaşam tarzınıza ve ağız tadınıza uygun çeşitlilikler sağlamaya çalışın. Aralarda kilo almadan yani kaloriyi çok hızlı yükseltmeden molalar vermek de size iyi gelecektir. Şimdi biraz dinlenin ve sevdiğiniz lezzetleri kalorilerini nasıl düşürerek tüketebileceğinizi düşünün. Ve bu dönemde mutlaka diyetisyeninizden ve psikologdan yardım isteyin.
Spor yapmıyorsanız, bu dönemde sporu mutlaka hayatınıza sokun. Yemekten zevk alarak kilo kaybını sağlayabilirseniz, mutluluk ve sağlıklı bir yaşam için önemli bir adım atmış olacaksınız. Unutmayın ki kilo kontrolünü sağlamak, hastalıklardan uzakta, sevdiklerinizle daha uzun yaşamak için gereklidir ve bu bilinç sizi mutsuz edebilecek etkenlerin büyük kısmını ortadan kaldırabilir.