Bacaklarınız sizi uykusuz bırakabilir

Eğer gecede birkaç kez ayaklarınızda yanma, uyuşma, karıncalanma, ağrı, kramp, kasılma veya atma ile uyanıyorsanız iyi ve kaliteli bir uyku uyumanız mümkün değildir. Bu belirtiler huzursuz bacak sendromunun işaretleridir. Bu sendroma yakalananların sayısında hızlı bir artış var. Anlaşılan iyi bir uyku için sadece beyninize değil, bacaklarınıza da huzur gerekiyor.

Huzursuz bacak sendromu, özellikle orta yaş ve sonrasını yaşayanlarda uyku kalitesini bozan şeylerin başında geliyor. Uykunuza daha yeni dalmışken kendinizi ayağa kalkıp geziyormuş ya da ayaklarınızı sizin değilmiş gibi hissediyorsanız, gece boyunca bacaklarınızda atmalar, kramplar veya tiklerle uyanıyorsanız, onları yerinden kaldırması güç birer ağırlık gibi algılıyorsanız bu sendroma yakalanmış olabilirsiniz.

RİSK ALTINDA OLANLAR

Huzursuz bacak sendromlu hasta sayısındaki artma nedeniyle bu konu tıbbın yeni ilgi duyduğu sağlık sorunlarından biri haline gelmiştir. Sendrom çocuk, yetişkin, yaşlı herkeste ve her cinste görülebiliyor.

Yoğun iş yaşamı olanlarda, iş stresi ve gerginliğini akşam evine de taşıyanlarda bu sendroma daha sık rastlanıyor. Aslında sendromu meydana getiren belirli bir neden yok.

Araştırmalar demir eksikliği kansızlığı yaşayan, hatta demir düzeyi hafifçe azalanlarda bile sendromun ortaya çıkabileceğini gösteriyor. Böbrek yetmezliği, huzursuz bacak sendromunun diğer bir nedeni. Sendrom bazen ilerlemiş bir böbrek yetmezliğinin ilk belirtisi de olabiliyor. Fazla miktarda alkol kullananlarda özellikle akşam yemeğini ve alkolünü fazla kaçıranlarda sendroma yakalanma şanssızlığı artıyor.

Şeker hastalarında, dikkat eksikliği-hiperaktivite rahatsızlığı olan çocuklarda, ayak sinirlerinde harabiyete bağlı nöropati problemi yaşayanlarda da sendromun görülme olasılığı yükseliyor.

NELER YAPILABİLİR?

Huzursuz bacak sendromunuz olduğunu düşünüyorsanız, doktorunuzla görüştüğünüzde ondan yardım istemenizde fayda var. Rahatsız bacakların uykunuzu bölmesini ve belki de gecelerinizi bir cehenneme çevirmesini istemiyorsanız, sorunu mümkün olduğu kadar erken dönemde çözmenizde yarar var.

Çözümü erken arayan hastalarda başarı şansı artıyor. Basit gibi görünen ama uyku kalitesini bozarak yaşam kalitesini düşürebilen bu sorunu ciddiye almak gerekiyor. Bu arada aşağıdaki önerilerden de yararlanabilirsiniz:

İYİBİR UYKU ORTAMI HAZIRLAYIN

Uykunuzu hiçbir şeyin bölmesine müsaade etmeyin. Serin, sessiz, rahat bir uyku ortamı oluşturmaya özen gösterin. Yatağınızı veya yatak örtülerinizi değiştirmeyi ve yeni, farklı pozisyonlarda uyumayı deneyin.

BESLENMENİZİ GÖZDEN GEÇİRİN

Demir, potasyum, kalsiyum ve magnezyumdan zengin bir beslenme planı uygulamaya çalışın. Gerekiyorsa bu ürünleri içeren desteklerden faydalanın. B grubu vitaminlerini özellikle B12 vitaminini daha çok kazanmaya çalışın. Akşam yemeklerini hafifletin. Erken saatlerde yemeye, alkol kullanmamaya özen gösterin. Yatmadan önce herhangi bir şey yemeyin. Kafeinli içecek ve yiyeceklerden uzak durun. Kafein içeren ilaçlarınızı değiştirin.

SİGARAYI TERK EDİN

Sigara içenlerde huzursuz bacak sendromuna yakalanma olasılığı artıyor. Özellikle akşam saatlerinde tüketilen sigaralar sorunları ağırlaştırıyor.

SICAK VEYA SOĞUK KOMPRESLER UYGULAYIN

Huzursuz bacak sendromu belirtilerini azaltmanın en kolay yolu bacaklara tatbik edilen sıcak veya soğuk kompreslerdir. Sıcak-soğuk uygulamasını arka arkaya da yapabilirsiniz. Soğuk kompreslerden yararlananların sayısı daha fazladır.

STRESİNİZİ KONTROL EDİN

Stres düzeyinin azaltılması huzursuz bacak belirtilerini de azaltıyor. Özellikle hafif egzersizler veya akşam yürüyüşleri yapanlarda, stresle birlikte huzursuz bacak sorunları da geriliyor. Akşam saatlerinde yapılan yoğun egzersiz çalışmaları ve zorlu yürüyüşlerin zarar verebileceğini hatırlatalım.

BACAKLARINIZI HAREKETLENDİRİN

Bacakları germek, hareketlendirmek ve bacaklara masaj yapmak geçici bir rahatlama sağlayabiliyor.

DOKTORUNUZDAN YARDIM İSTEYİN

Sorununuzun devam ettiğini düşünüyorsanız doktorunuzdan yardım isteyin. Doktorunuz reçeteli bazı ilaçlarla (beta blokerler, kalsiyum kanal blokerleri, karbamazepin, baklofen) size yardımcı olabilir.

NASIL YAŞIYORLAR?

MAHSUN KIRMIZIGÜL

36 yaşındayım. Boyum 1.86 m, kilom 82. Alkol ve sigara kullanmıyorum. Yemeklerime hep dikkat ediyorum. Vitamin türü ilaçlar kullanmıyorum. Uyku düzenim normal. Sürekli olarak spor yapıyorum. Mesleğim zaman zaman stresli. Ailemde ırsi bir hastalık bulunmuyor. Düzenli olarak aldığım bir ilaç yok.

PROF. MÜFTÜOĞLU’NUN YORUMU

Mahsun Kırmızıgül’ün yaşam tarzına dair verdiği ipuçları doğru yorum yapabilmek için yeterli değil. Bununla birlikte söylenebilecek bazı şeyler var. Mahsun Bey oldukça genç. Kilo sorunu yok. Alkol ve sigara kullanmıyor. Yiyip içtiklerine dikkat eden biri olduğu anlaşılıyor. Uyku düzenim normal diyor ama bunu söyleyebilmek biraz zor. Bildiğim kadarıyla yaz boyunca hayranlarıyla Bodrum’da buluştu, bir gece kulübünde sanatını icra etti. Geç saatlerde sahneye çıkıyordu ve neredeyse sabahın dördüne kadar sahnedeydi. Böyle bir yaşam tarzında uykunun düzenli olduğunu söylemek pek mümkün olmasa gerek. Sahne sanatçılarını bekleyen başlıca tehlike sadece uyku sorunu değildir. Yüksek performansla şarkı söylerken soludukları kirli hava ve sigara dumanı onlar için önemli sağlık dezavantajlarıdır. Stres, sahne sanatlarını icra edenlerin zorunlu olarak yaşadıkları bir sorundur. Ve biraz da onları motive eden, daha iyiyi yapmaya yönlendiren, yarışmacı isteklerini güçlendiren bir ilaç gibidir. Eğer dozunda yutulup iyi yönetilmezse, fazla miktarda ve sık sık kullanılırsa bu ilaç bir süre sonra zararlı hale gelir. Yeni ve farklı ürünler üretme isteği, ürettiği şeylerin beğenilip beğenilmeyeceği endişesi sanatçılardaki stresin en önemli nedenidir. Mahsun Bey’in herhangi bir vitamin-mineral desteği kullanmasına gerek yok. Mevcut yaşam tarzı stres ve uyku ile ilgili ufak tefek sorunlar giderildiği takdirde oldukça iyi. Üç-beş yıllık aralıklarla periyodik incelemelerini yaptırması yeterli. Kendisine sağlıklı ve mutlu bir yaşam diliyorum.