Serbest radikalleri hem vücudumuz üretiyor, hem dışarıdan alıyoruz.
Vücudumuz oksijeni enerji üretme faaliyetlerinde kullandıkça serbest radikallerin üretimini de artırıyor. Daha sık nefes almak, biraz hızlı yürümek, ateşli bir hastalık bile vücudun serbest radikal üretimini çoğaltıyor. Bazılarının "filler, kaplumbağalar az hareket ettikleri için çok yaşıyor, az hareket ettikleri için daha az serbest radikal üretiyor, o halde biz de hareket etmeyelim" diye düşünmesi de bundandır. Bu yaklaşımın yanlış olduğundan hiç kuşkunuz olmasın. Bir fil ya da kaplumbağa kadar uzun yaşamak için adımlarınızı seyreltip hayatınızı hareketsiz hale getirseniz bile düşünmenin, aklınızdan yeni fikirler geçirmenin bile serbest radikal üretimini artırabildiğini unutmayın .
* Serbest radikaller nedir?
Serbest radikalleri sadece bedensel faaliyetlerle üretemiyoruz. Nefes aldıkça, kalbiniz çarptıkça, mideniz bağırsağınız yiyecekleri öğütüp hazmettikçe de serbest radikal üretirsiniz. Bütün bunların çaresi ise yine vücudunuzdadır. Vücudunuz bu paslandırıcı, yaşlandırıcı oksidan hasarlara karşı doğal pas önleyici zırhlar yani antioksidanlarla donatılmıştır. Peroksidaz, katalaz içeren enzimler bunlardandır. Normal şartlarda serbest radikal üretimini zorlamazsanız (aşırı gıda tüketmezseniz, sizi tık nefes bırakacak düzeyde aerobik egzersizler yapmazsanız) doğal antioksidanlarınız ürettiğiniz serbest radikalleri anında yok eder.
* İçeride de, dışarıda da var!
Serbest radikalleri sadece vücudunuz üretmez. Onları dikkat etmezseniz vücudunuza dışarıdan da bol bol katarsınız. Ateşte yanmış ya da tütsülenmiş besinleri yediğinizde, egzoz gazları, kömür dumanı, endüstriyel kimyasallarla kirlenmiş havayı soluduğunuzda, böcek öldürücüler, hormonlar, antibiyotikler, renklendirici, kıvam verici, kimyasallarla yüklü yiyecekleri, cep telefonlarınızı diğer elektromanyetik kaynakları aşırı kullandığınızda, güneşte fazla kaldığınız, sigara içtiğiniz, alkolü abarttığınızda da vücudunuza serbest radikal oranını yükseltirsiniz.
* Fazlası tehlikeli
Eğer vücudunuzda üretilenlerle ve dışarıdan aldığınız toplam serbest radikal yükü bedeninizin karşılayabileceğinizden fazlaysa işiniz zordur. Bu durağan olmayan, çiftleşmek için eşler arayan kararsız moleküller hücrelerinizin duvarına, iç yapılarına çekirdek ve mitokondriyal DNA’larına zarar verir. Zarar gören hücrelerse erkenden yaşlanır, beklenenden önce ölür. Kısacası, serbest radikal hasarı sizi paslandırır, hızla yaşlandırır, yaşam sürenizi kısaltır.
Vücudunuzun doğal antioksidan sistemini eğer besinlerde bulunan doğal antioksidanlarla ya da hazır antioksidan besin destekleriyle desteklemezseniz, yaşlanma süreçlerini engelleyemezsiniz.
Kaliteli ve uzun bir yaşamın önemli sırlarından biri besinlerle daha çok antioksidan almak veya antioksidan desteklerden bol bol yararlanmaktır. Aşağıda uzun yaşam diyetinin 2. gün örneğini bulacaksınız.
BİR ÖNERİ
Dörtlü bir takım kurun
Tam ve eksiksiz bir sağlıklı yaşam biçimi için dört temel dayanağı doğru oluşturmak gerekiyor: Doğru beslenme, düzenli egzersiz, uyku, stres düzeyi düşük bir ruhsal yaşam. Modern batı tıbbının, geleneksel tamamlayıcı tıp programlarıyla (meditasyon, masaj, yoga, akupunktur, aroma terapi, homeopatik destekler, osteopatik uygulamalar...) birlikte uygulandığı, beden, ruh ve aklın işbirliğini sağlayan ve güçlendiren çağdaş bir tıp konseptidir.
NOT ALIN
Wellness: İyi bir hayat
Wellness (sürekli sağlıklılık, iyilik hali) bir yaşam biçimidir. İdeal bir sağlığa kavuşmak ve bunu devam ettirmek, stresinizi kontrol altında tutmak, rahatlamak ve iyi uyumak wellness yaşam biçimi için gerekli olan bileşenlerdir. Uzun vadeli bir kazanç elde etmek istiyorsanız bu aktiviteleri ve felsefesini yaşam tarzınız ve alışkanlıklarınızla birleştirmelisiniz. Hayat dediğiniz iyi olmalıdır. Dengeli iyilik hali, zihnin ve vücudun doğal durumudur. Dengeli bir vücut enerji dolu ve sağlıklı, dengeli bir zihin açık ve yeni deneyimlere hazırdır. Hayat dans gibi eğlenceli ve keyif verici olmalıdır.
2. Gün
Diyetisyen Tuğçe Altan Uzun yaşam diyeti örneği
Kahvaltı: Bir dilim kepekli ekmek, az yağlı lor peyniri ve 1 tatlı kaşığı reçel ya da bal. 1/2 bardak çilek veya 3-4 adet kuru kayısı, 2-3 adet ceviz, açık çay, vitamin takviyesi (Başrolde tam-tahıllar var)
Ara Öğün: Kereviz, kırmızı dolmalık biber, domates gibi çiğ sebzeler, 1 küçük boy yağsız meyveli yoğurt.
Öğle: Bir dilim ekmek üzerine 100 gr. ton balığı, yeşil salata ve domates eklenmiş sandviç. Taze elma. Limonlu maden suyu
Ara Öğün: 3-4 adet fındık veya badem, ya da 1 orta boy portakal. Limonlu maden suyu
Ara öğün: Donmuş meyve suyundan yapılmış ev dondurması veya 1 orta boy meyve
(Dr. H. Benson’dan değiştirilerek hazırlanmıştır)
BESLENME OKULU
Diyetisyen Oya Yüksek Sağlıklı beslenme nedir?
Sağlıklı beslenme, yeterli ve dengeli beslenmenin bir bileşimidir. Dengesiz bir diyet, bedeninizi, dolayısıyla hayatınızı kötü yönde etkiler.
Farklı besinleri yeterli ve dengeli bir şekilde tüketmek, sağlıklı kalmanızı sağlar. Hiçbir yiyecek maddesi tek başına vücudun gereksinim duyduğu bütün maddeleri sağlayamaz. Sebzeler, meyveler, tahıllar ve protein kaynağı balık, az yağlı kümes etleri ve yağsız etler, hem damak tadınızı tatmin eder hem de kilonuzu sağlıklı bir çerçevede tutar.
Vücudunuzun, çeşitli yiyeceklerde bulunan besinleri nasıl kullandığını bilmek, doğru beslenme alışkanlığının sağlığınızı nasıl etkilediğini anlamanıza yardım eder. Vücudunuz, her gün düzgün bir şekilde çalışmak için, karbonhidrat, protein ve yağlardan elde edilen, enerjiyi kullanmak zorundadır.
DİYET GÜNLÜĞÜ
Sorularınız için:
manager@yasasinhayat.org
Tel: (0212) 236 73 00
BİR SORU
İki ay önce doğum yaptım. Hamilelik döneminde yaklaşık 15 kilo aldım, emzirirken diyet yapabilir miyim?
Diyetisyen Nilüfer Bayram
Emzirirken kilo vermek
Süt verme dönemi annenin hamilelikte aldığı kiloları atması için iyi bir fırsattır. Anne süt üretirken enerji harcadığı için eski kilolarına daha kolay dönebilecektir. O nedenle tam kapasite ile emzirebilmek sağlıklı kiloya dönmeyi destekler. Süt vererek günde 250 kal enerji harcanırsa 7 günde sadece emzirerek vücut yağ deposundan 250 gram kayıp olur. Bu da 4 haftada 1 kilogram kadar yağ kaybı demektir. Gebelik döneminde önerilenden fazla kilo alınmışsa her ay iki kilo kaybı normaldir. Normal ölçüde ağırlık kazanmış bir anne için ayda 2 kilodan fazla ağırlık kaybı doğru değildir.
BİR SORU
Gazetelerdeki diyet listeleriyle yaklaşık 3-4 kilo verdim, ama çok daha fazlasını, 10 kiloya yakın geri aldım. Bu tarz listeler sağlıklı mı?
Diyetisyen Güneş AYIR
Moda diyetlere dikkat
Kesinlikle hayır. Neye ve kime göre hazırlandığı belli olmayan, metabolizmayı alt-üst eden bu tarz listelere kesinlikle itibar edilmemelidir. Düzenlenmesi gereken beslenme programı kişiye özgü olmalı ve beraberinde mutlaka beslenme eğitimi içermelidir. İnsanın ömrü boyunca, lahana çorbası içemeyeceği, bunun sağlıklı olmadığı aşikardır. Birey yaşadığı süre içerisinde ömrü boyunca beslenmek zorundadır. Sağlıklı olanı seçip, uygun tekniklerle pişirmesi, uygun miktarlarda tüketebilmesi için bunun eğitimini almalı, bunun için bir diyetisyene başvurmalıdır.