70 metrelik uydu anteni polemiği
Hafta sonu gündemde Refik Anadol vardı.
Ama sanatçı bu kez önünde uzun kuyruklar oluşan Pilevneli Galeri’deki “Makine Hatıraları: Uzay” sergisiyle değil, Instagram profilinin hikâye bölümünden paylaştığı, bol göndermeli bir yazıyla gündeme geldi.
Arkasında büyük bir uydu anteni fotoğrafının olduğu yazıda şöyle diyordu Anadol:
“Sevgili dostlar, yine aynı elitist sanat akademisyenleri maalesef sergimizin başarısını hazmedemiyorlarmış. Normaldir.
Yokluktan, hiçlikten ve negatiflikten beslenirler.
Yeni hiçbir şey söylemezler. Sanat halka inince hep böyle yaparlar. Onlara buradan 70 metrelik DNS anteni hediyem olsun”.
SANAT ELEŞTİRMENİ SÖNMEZ’DEN YANIT GELDİ
Ben de dahil herkes bu uydu antenli, dozu fena halde “toksik eril” bu cinsiyetçi göndermeye doğal olarak şaşırdı, anlam veremedi ve tepki gösterdi.
Bir yandan da Anadol’un bu yazıyı kime yönelik yazdığı merak edildi.
Çok geçmeden Sanatatak sitesinin sahibi, sanat eleştirmeni Ayşegül Sönmez bir açıklama yaptı.
Anadol’un yazdığı bu yazının, sergi hakkında dört bölümden oluşan eleştiri yazısına bir yanıt olduğunu söyledi ve ünlü sanatçıyı şu sözlerle kınadı:
“Bir eleştirmen için haklı ya da haksız olmak değil, tartışmak esastır. Belirli estetik, siyasi ve toplumsal kavramları tartışmaya açmak. Bir sergi kamuya biraz da bu yüzden açılır.
Fiziksel kuyruklar kadar düşünsel kuyruklar da oluşturmak için...
Bu sanatçı açıklaması ibretliktir.
Büyük harflerle bir eleştirmen, bir yayıncı olarak kınıyorum”.
“BU DİLE ALERJİM VAR”
Bunun üzerine Refik Anadol uydu antenli paylaşımını kaldırıp yeni bir açıklama yaptı.
O açıklama ise şöyleydi:
“Görüyorum ki anten şakam farklı yerlere çekilmiş.
Derdim pek tabii ki eleştirilerle değil. Derdim, sanatımı kimin nasıl deneyimleyeceğine dair ahkâm kesen ve karar veren üslupla. Halka üstten bakan ve sanatın nasıl anlaşılması gerektiğini dikte eden bu dile alerjim var.
Üslubumdan rahatsız olanlar olmuş, onlardan da ayrıca özür dilerim.
Niyetim kimseyi kırmak değildi”.
“TAMAMEN ÜSTÜNE ALINMIŞ”
Bu açıklamadan sonra Refik Anadol’a mesaj attım.
“Yani o uydu antenli paylaşım Ayşegül Sönmez’e yönelik değil miydi?” diye.
“Hayır” dedi Anadol ve şöyle devam etti:
“Tamamen üstüne alınmış. Asla hiçbir eleştiriye lafım yok. Derdim, hakikaten üstten bakan dille. Klasik linç kültürüyle...”
“Bunu biraz açabilir misiniz?” diye sordum Anadol’a, “Kastettiğiniz tam olarak nedir?”
Bunun üzerine Refik Anadol, yine sosyal medyada yayınlanmış, aynı zamanda akademisyen olan bir sanatçının kendisi hakkında “şarlatanlar” diyen yazısını gönderdi.
Ardından da “Sergi için sırada bekleyenlerin videolarını çekip dalga geçenler de olmuş. Tüm bunlara nasıl susabilirim?” dedi.
“ALT TARAFI BİR ŞAKA”
“Elbette yazılanlara yanıt verin, ama 70 metrelik uydu anteni hoş olmadı” dedim Anadol’a.
O konuyu da şöyle açıkladı:
“Sergideki verilerin toplandığı uyduyu hediye etme şakasıydı.
Alt tarafı bir şaka.
Ülke çok ciddi.
Üsluptan rahatsız olanlardan da özür diledim.
Bundan sonrası algıda seçicilik”.
KEŞKE
Bu uydu antenli polemiğin sonunda geriye şu kalıyor aslında:
Keşke Refik Anadol, sergisi ve kendisi hakkında yazılanlara karşı böyle bir dille yanıt vermeyi tercih etmeseydi. Fevri hareket etmeseydi...
