Terörü din ile beraber anmayın
Öyle bir çağda yaşıyoruz ki, her gün bir terör olayı yaşanıyor. Akşam haberleri, okulda veya evde konuşulanlar, gördükleri, duydukları çocukları çok kötü etkiliyor.
Peki, onları terörden nasıl koruyacağız? Psikolog Serap Duygulu ile konuştuk.
- Psikolog Serap Duygulu
Terör tüm dünyada tırmanıyor. Bundan en çok etkilenenler ise çocuklar…
Son yıllarda ve giderek gerginleşen Ortadoğu coğrafyasında sıklıkla tanık olduğumuz terör ve şiddet olayları artık sadece bölge ile sınırlı kalmadığını ve kalmayacağını geçtiğimiz günlerdeki Paris olayları ile bize gösterdi. Evet, bu çok korkutucu; ama bu olayların önümüzdeki günlerde de yaşanacağının bir kanıtı aynı zamanda. Bu düşünce herkeste bir tramvaya sebep oluyor. İşin en zor kısmı ise çocuklara anlatmak…
Ne demek gerekiyor peki?
Aslında çocuklar terörün ne olduğunu biliyor. Zor olan, çocukları karmaşa dolu bir geleceğe hazırlamak zorunda olmak! Çocuklar bu görüntülere eskisi gibi yabancı değiller. Şiddeti, terörü, savaşı veya ölümleri hem duyarak, kimileri de hem görerek hem de yaşayarak öğrendi. Aslında çocuklara terörün ve şiddetin ne olduğunu anlatmaktan çok neden bu eylemlerin olduğunu ve neden başka insanlara zarar verildiğini anlatmak gerek.
Bunu anlatmanın bir yolu var mı?
Tam olarak var sayılmaz. Zaten durumu normalleştirmek gibi bir durum da söz konusu olamaz. Çünkü terör ya da şiddet normal görülecek, alışılacak bir durum değil. Ancak yazılı ve görsel medya bizim istemediklerimizi de çoğu zaman çok yanlış anlatımlarla karşımıza getirip, koyuyor. Üstelik bizler de bu olumsuzluğu kanıksamaya başladık. Yani olaylara değil ama olayları görmeye alıştık. Bunu çocuklar da izliyor.
Terör olayları din söylemleri üzerinden gerçekleştiriliyor…
Son yaşanan terör olaylarının iki tarafı var: Bunlardan ilki, terör ve şiddet boyutu, diğeri ise terörün din söylemi üzerinden konuşulması. Hiçbir din, şiddeti veya terörü savunmaz. Çocuklara bu mutlaka açıklanmalıdır. Terör ve şiddet ise çocuklara yaşa göre anlatılmalıdır. Okul öncesi çocuklara çok ayrıntıya girmeden, zaman zaman bazı kazalar, hastalıklar ve olaylar sonucu insanların zarar görebileceği söylenebilir. Burada, bazı insanların başkalarına bilinçli olarak zarar verdiği ve onları öldürdüğü şeklinde bir açıklama yapılmamalıdır. Bu tür bir açıklama çocuklarda çevreye ve diğer insanlara karşı ciddi bir güvensizlik geliştirmelerine sebep olur. Okul çağı çocuklarına ise durum çok ayrıntıya girilmeden ve görüntüleri izlemesinin de önüne geçilerek açıklanabilir. Çocuklara güven aşılamak çok önemlidir.
Çocuklara nasıl anlatılmalı peki bu?
Çocuklara olayları din üzerinden anlatmaktan kaçınmalıyız. Sadece şiddet yönüne vurgu yapmak ve bu olayların yanlış yönlerini anlatmak yeterlidir. Çocuklar, terörün neden din ile ilişkilendirdiğini sorduğunda ise zaman zaman bu tür şiddet ve terör sorumlularının her dönem farklı konuları öne çıkararak, o gruba dahil insanları olumsuz bir şekilde etkilemek istediklerini ve amaçlarının korku yaratmak olduğunu anlatabiliriz. Her şeyin ötesinde terör, dünyanın gündeminde hep vardı ve anlaşılan o ki daha uzun süre de olmaya devam edecek. Ama öte yandan yaşam ve umut da hep var olmaya devam edecek. Biz ise yaşanan olumsuzluğa rağmen terörün istediğini değil, hayatın istediğini yapmak üzere yaşamaya, gelişmeye, düşünmeye, umut etmeye, sevmeye ve güvenmeye devam edeceğiz.
