Senin bedenin senin mahremiyetin

Çocuklarınıza kendi bedenlerine sahip çıkmaları gerektiğini öğretin. Çocuğa doğru bir şekilde verilecek mahremiyet eğitimi, hem cinsel tacizlerin ve bedensel ihlallerin önüne geçecek, hem de bir çocuğun kendi bedenini tanımasını ve korumasını sağlayacak. Bu konu, toplumsal düzlemde tartışılan kadın ve çocuk haklarının da temel taşlarından birini oluşturuyor. Teşhirci çıplaklık hak değildir. Önce bu anlaşılmalıdır. Bedene saygı, kendine saygıyı getirir. Çocuklarınıza kendi bedenlerini sevmeleri gerektiğini ve bedenlerinin başkalarına değil, kendisine ait olduğunu öğretin. Konuyu, Uzman Psikolog Ramazan Şimşek ile konuştuk.

Ergenler neden cinsellikle bu kadar haşır neşir?

Ergenlik, yetişkinliğe ilk adım evresidir. Haliyle bu dönemde hatırı sayılır bir hormon seli vardır. Östrojen veya androjenlerin üretimi bu dönemde zirve yaptığından insanın cinsellikle en meşgul olduğu dönemdir.

‘Cinsel eğitim’ mi, ‘mahremiyet eğitimi’ mi?

Ergenlerde ‘mahremiyet eğitimi’ yerine daha çok ‘cinsel eğitim’ kavramı kullanılıyor. Cinsel eğitim, ‘cinsellikle ilgili gerekli bilgileri öğrenme, olumlu duygu ve davranışları kazanma çabasının bütünüdür. Mahremiyet eğitimi ise kişinin kendi bedenini tanıması ve koruması ile ilgili. Çünkü mahremiyet, cinselliğin kişilik haline gelmiş şeklidir. Ergenin ‘ben sınırlarını’ bilmesi ve korumasıdır. Cinsellikle ilgili bilgiler çocuğa ‘mahremiyet’ kavramıyla verilmediği takdirde olumsuz sonuçlar veya farklı meraklar doğurur.

Peki, aileler mahremiyet ve cinsellik eğitimi için neler yapmalı?

- Anne ve babalar çocuklarının da bir birey olduğunu onlara hissettirmeli. Odalarına girerken, bedenlerine dokunurken veya öperken, ara ara da olsa izin almanız “Başkası izinsiz bedenime dokunamaz” düşüncesini oluşturur.

- “Bedenin sadece sana aittir ve senin izin vermediğin hiç kimse dokunamaz. Eğer birileri senin iznin olmadan sana dokunmaya çalışırsa mutlaka bize haber vermelisin” mesajını net bir şekilde verin.

- Beş yaşından sonra çocuklara, banyoda kendi mahrem alanlarını kendi başlarına temizlemeleri için fırsat tanınmalıdır. Bu mahremiyet duygusunu geliştirir.

- Ergenlik dönemde cinsel gelişimin en kritik dönemi olan 11-12 yaşlarında, kardeşler bir arada yatırılmamalı, birlikte banyo yaptırılmamalı. Çocuğun tamamen meraktan küçük kardeşiyle yaşayacağı sakıncalı yakınlaşmalar ileride çözmenin çok zor olacağı tatsız sorunlara neden olabilir.

- Kız ve erkek kardeşlerin ilkokul dönemiyle birlikte odaları ayrılmalıdır. Çünkü beraber bulundukları odada, giyinip soyunurken, yatarken, temizlenirken birbirlerinin özel alanını ihlal edebilirler. Ayrıca okulla birlikte çocuklara vücudunun dışında iç çamaşırlarının belki de özel eşyalarının (günlük vb.) bulunduğu bir özel alan da gerekebilir. Bu alanın farklı odalarda olması daha doğru olacaktır.

- Anne ve babalar 4-5 yaşından itibaren kendileri de giyinip soyunurken, uygun bir şekilde, çocuğun artık görmemesi gerektiğini iletin.

- Çocuğunuzdaki tüm değişimleri, özellikle internet kullanımını, arkadaş çevresini yakından takip edin.

- Çocuğunuzla olabildiğince açık ve güvenli bir iletişim kurun ki çocuk, hayatında olan tüm olumlu ve olumsuz değişimlerle ilgili bilgiyi ilk önce sizinle paylaşsın.