Okan Aybar

Dün ne Avrupa’dan ne de ABD’den ekonomik veri açıklaması yoktu. Ancak emtia fiyatlarındaki gerilemelerin genele yayılmış olması, yani sadece petrol ve altın değil aynı zamanda pamuk, kahve, mısır gibi bir çok emtia fiyatlarındaki gerileme ister istemez Dolara bir miktar güç verdi.

Dün Bernanke’den gelen açıklamalar son derece Dolar olumsuzdu. Sadece Dolar olumsuz değil aynı zamanda borsalar için de çok olumsuz konuştu. Yaptığı açıklamada ekonomik büyümenin yavaşlayacağını ancak enflasyon risklerinin ve baskısının var olmaya devam edeceğini söylemiş olması önceki günlerde belirttiğim stagnasyon riskini ortaya çıkartıyor. Bu da elbette hem Dolar olumsuz hem de borsalar için olumsuz.

Kendime soruyorum... Dolar bu kadar mı istenmeyen bir para birimi oldu yoksa bazı hareketler artık spekülasyonun ötesinde ve aşırı mı oluyor?

Aslında hem öyle hem de değil. Yani kısa vadede bu hareketin aşırı olduğunu bu hafta değil ama önümüzdeki haftalarda Euro / Dolar paritesinden gelen sert düzeltmeyle birlikte göreceğiz. Orta ve uzun vadedeyse Doların düşüşü bir çok şeyle açıklanıyor. Doların gittiççe daha az rezerv para olması ve açıklarının var olmaya devam etmesi Doların uzun vadeli düşüşünün şu anda garantisidir diyebiliriz.

Dün Avrupa’dan açıklanan veriler olumluydu. Özellikle Almanya’dan açıklanmış sanayi üretimi verilerinin yükselen faizler ve artmış Euro’ya rağmen devam etmesi oldukça Euro olumluydu. Diğer yandan ABD’den açıklanan konut kredileri başvururlarındaki azalış, ABD’de emlak fiyatlarının düşmeye devam edebileceğini gösterdiği için bu durum emlak kredisi risklerini artırdığından Dolar olumsuzdu ve nitekim dün Dolar bir dip daha yaptı.

Bugün ABD’den açıklanacak istihdam verileri piyasayı hareketlendirecek ama hareketin genli daha çok teknik olacağı için gün içinde 1.4570’lere doğu bir gerileme yaşanabilir ama gün sonun da piyasanın 1.4640 civarında kapanacağını tahmin ediyorum.

Konsolidasyon başlayacak

Dün altın fiyatları nihayet hedef belirlediği 850 Dolar sınırına kadar geldikten sonra gün içinde bu seviyeyle yakın seviyelerden gelen agresif satış sonrasında geriledi. Dolardaki zayıflığın neticesinde bu kadar yükselen altın fiyatları, bundan sonraki günlerde borsaların hareketlerine bağlı olarak hareket edecek. Öyle görünüyor ki borsalardaki düşüş hareketi bu yakında durabilir. Altın fiyatlarının çok düşmeyecek olsa da en azından konsolidasyon süreci içerisinde kalacağını düşünüyorum. Bu dönem içinde petrol fiyatları düşecek olursa belki bir miktar gerileme olur ama asıl gerilemenin gelmesi için fiyatların 816’nın altını kırması gerekiyor. Bu olmadıkça altın fiyatları yatay gidecek.

Değerinin üzerinde

Dün ABD’nin açıklanan petrol stoklarının beklentilerden daha az gerilemiş olmasına bağlı olarak yaptığı zirve seviyelerindeki, 95.75’ten başlayan düşüş bugün içinde de devam edebilir. Petrol fiyatlarındaki oluşmuş momentum teknik olarak 100 Dolar’daki psikolojik seviyeye yükselmesine olanak verebilir ama bu  durum petrol fiyatlarının gerçek değeri kesinlikle değil. Bir çok geçmiş nedene bağlı olarak petrol fiyatları olması gereken değerinin 25-30 Dolar kadar üzerinde ve bu bir şekilde düzelecek.

Avrupa’dan açıklanan veriler de, ABD’den açıklanan veriler de gösteriyor ki ekonomik faaliyetlerde özellikle perakende seköründe bir miktar yavaşlama varken, aynı zamanda sanayi alanında da önceki yıllardan gelen faiz baskısı olumsuz yüzünü göstermeye başladı.

Elbette bununla birlikte ekonominin ‘’arz’’ bacağındaki azalış, artan enerji maliyetleriyle birleşince enflasyon yaratmaya başladı.

Nitekim bu oluşumu dün Almanya’dan açıklanan üretici fiyat endeksinin yükselişinde de görüyoruz. Böyle bir durumun ekonomideki adına stagnasyon denir. Yani ekonomik faaliyetler yavaşlıyor olsa bile enflasyonun yükseliyor olması. Bu gibi durumlarda borsalar belirgin bir trend izlemek yerine durumun ne kadar devam edeceğini görmek üzere bekler. Yine böyle bir durumda Avrupa Merkez Bankası’nın ne yapacağını düşünecek olursak, durum aslında onlar için çok zor. Faiz artırmaları gerekiyor ama sanırım bunu biraz bekletebilirler. Yani AMB 2007 yılı içinde faiz artırmayabilir.

Hemen söyleyeyim ki Euro/Dolar paritesi yatırımcıların Euro alımlarıyla yükselmiyor. Euro / Dolar paritesi Dolar’ı kimsenin almamasından dolayı yükseliyor. Bu durumda Euro / Dolar paritesindeki bir düzeltme hareketi olduğunda bunun çok sert olacağını tahmin ediyorum. Bence Euro 1.46’nın üzerindeki her seviyede aşırı değerli olacak. Ancak teknik olarak bakıldığında şu anki hedefler kısa vadede 1.4620 ve orta vadede (2 haftalık) 1.4950 olarak gözüküyor. O halde eğer akıntıya karşı yüzeceksek o zaman Euro satış yapmak için en azından 1.4650’yi beklemekte ve kar zararı kısa zamanda almakta fayda var. Bugün volatilite göstergesinin gün içinde yukarı yönlü hareketinin devam edeceğini, ancak yine ya bugün ya da yarın aşağı yönlü belirgin bir düzeltmenin olabileceğini düşünüyorum.

820 de yetmedi yeni hedef 850!

Enflasyonun yükselen enerji fiyatlarına bağlı olarak yukarı yönlü hareketlenmesi ve bu olurken faizlerin de düşük kalırken Doların geriliyor olması altın fiyatlarını yükselişini devam ettiriyor.

Diğer taraftan Çin borsasına bakacak olursanız, Çin’deki yükselişin artık sınırlı kalmış olmasından dolayı hisse senetlerinde bir artış olmayınca altın fiyatları da yükseliş trendini sürdürüyor Çin’de son zamanlarda yabancı yatırımcının ülke hisse senetlerine daha çok ilgi göstermesi için bazı adımlar atılıyor. Bunun sonucu olumlu olursa o zaman Çin borsasının yükselişi devam eder ve ancak o zaman altın fiyatlarındaki ısrarlı yükseliş durur ve bir miktar geri çekilme olur.

Şu an itibarıyla görünen o ki altının hedefi 850 ancak benim tahminim bu yükselişin 835 Dolar civarında sınırlanacağı ve ardından en az 40 Dolar’lık kadar bir düzeltmenin geleceğini bekliyorum.

Yükseliş Durmuyor

Dün belli bir yöne hareket etmeyen ve gün içinde aşağı yukarı dalgalanan bir piyasa vardı.

 Bu durum temel direnç bölgesinde olduğu için yakın bir zamanda daha belirgin ve yönlü bir dalgalanma seyredebiliriz. Zira volatilite göstergesinin dip seviyelerde olması yakında belirgin hareketlerin habercisi durumunda.

Bugün ABD’den herhangi bir ekonomik veri açıklaması gelmeyecek ancak Avrupa Birliği ekonomisinin satın alma müdürleri endeksleri, üretici fiyat endeksi ve perakende satışları açıklanacak. Son günlerde Avrupa’dan gelen veriler Euro’nun yüksekliği nedeniyle düşen tüketici güvenine bağlı olarak olumlu algılanmıyordu. Şimdi bunun daha somut sonuçlarını yavaş yavaş görmeye başlayacağız. Örneğin perakende satışlar düşerse Euro’nun bir miktar gerilemesini bekleyebiliriz ama bunu 'Euro’da bir satış fırsatı var' diye düşünmemeliyiz. Euro’nun satış sinyali vermesi için şu an daha erken. Dolayısıyla belli formasyonlar oluşması gerekiyor. Örneğin 1.4520 seviyesindeki direnç kırılırsa, 1.4620 hedefi kolayca ulaşılabilir. Dolayısıyla tavsiyem bekleyip 1.4620 hedefiyle 1.4550 seviyesinde alım yapmak olur. Demek oluyor ki eğer yukarı yönlü bir kırılma gelirse o zaman parite bir süre daha yükselmeye devam edebilir. Ancak daha sonraki günlerde aşağı yönlü hareketin başlayacağını düşünüyorum.

820 olmadan rahatlamayacak

Dolardaki gerileme sürecinin bir süre daha devam edebilecek olması, faizlerin yükselmemesi ve bu arada da ekonomik faaliyetlerin dünyada azaldığı bir dönemde enerji fiyatlarının getirdiği maliyet enflasyonuna karşın arzdaki düşüşten kaynaklanacak enflasyon tehdidi, altın fiyatlarının yükselmesine enden olan en belirgin nedenlerdendi.

Teknik formasyona bakıldığında görünen o ki 820 Dolar artık kaçınılmaz bir hal aldı. Haftalık hareketlere bakıldığındaysa bu seviyenin ulaşılma olasılığı da oldukça yüksek göründüğünden 820 seviyesi ulaşılmadan bir kar realizasyonu olması için çok önemli bir başka dış etken olması lazım. O da şu anda olmadığından dolayı bugün yukarı yönlü hareket olabilir.

Stoklar piyasayı gergin tutuyor

Petrol fiyatları bir aşağı bir yukarı gün içinde dalgalanmaya devam ededursun, yavaş yavaş 100 Dolar sınırına da ulaştı. Petrol fiyatlarını 1980’den bugüne enflasyona göre düzeltecek olarak 1980’de 38 Dolar petrol fiyatının bugün 98 Dolar civarında olması gerekiyor. Şu anda da ABD’de işlem gören Teksas petrolün fiyatı 96 Dolar’a kadar yükselmiş durumda olduğuna göre petrol fiyatlarındaki yükseliş belki bir süre daha devam edebilir. Ancak ardından mutlaka sert düşüşlerin olacağını düşünüyorum. Yarın açıklanacak olan stok verilerine kadar yatay ancak stok verilerine bağlı olarak piyasa yön bulacaktır.

Geçtiğimiz hafta sonuna girerken ABD’den açıklanan tarım dışı istihdam verisinin beklentilerin üzerinde açıklanmış olmasına rağmen doların değer kazanamaması, pariteyi 1.45’in üzerine çıkartarak yeni hedefini 1.48 yaptı.

Dün ABD’den gelen ekonomik veri açıklamaları, ekonomik faaliyetlerin yavaşladığını ancak buna karşın fiyatlardaki artışın devam ettiğini gösterdi.

Diğer yandan kişisel gelirlerde görülen artışa karşın, kişisel harcamalardaki görülen zayıflık, tüketici güveninin düşük olduğunu bir kez daha ortaya koydu. Bunlar zaten bilinen gerçekler olduğu için durumu teyit etmekten başka bir şey olmadı.

Avrupa’ya baktığımızda da durum son günlerde ABD’dekinden farklı değil. Orada da ekonomik faaliyetlerdeki azalma görülmeye başlarken bir de güçlü Euro ve yükselmiş petrol fiyatlarının getirdiği vergi etkisi Avrupa’yı olumsuz etkiliyor.

Durum buyken, ABD’den bugün açıklanacak olan tarım dışı istihdam verileri önemli. Zaten son haftalarda oldukça önemli olmasının asıl nedeni ekonomiye asıl gücü veren perakende sektörünün gelirlerini doğrudan etkileyen istihdamın ta kendisi olması. Son haftalarda oluşan gelişmeler bu verinin çok da Dolar olumsuz gelmeyeceğini gösterdiği için beklentilerden çok faklı gelmeyecek. Bu nedenle gün içinde 1.45’lere yaklaştığında 1.4550’den stoplanmak şartıyla açığa satış yapılabilir.

Metal yoruldu

Altın fiyatlarının genel yönü yukarı ama 150 Dolar’lık bir yükseliş trendi sonrasında sanırım piyasa katılımcıları yıl sonuna yaklaşırken karlarının bir kısmını patronlarına göstermek için yazmak isteyecektir. Teknik olarak bakıldığında yükseliş momentumunu gözle görülür şekilde kaybetmiş gözüken altın, hedefi olan 820’den çok 810’a yükselirse bunun için Dolar’daki düşüşün devam edeceğini beklememiz lazım. Dolayısıyla altın piyasası da bugün ABD’den açıklanacak tarım dışı istihdama bakacak. Eğer 70 Bin ve altında tarım dışı istihdam açıklanırsa gün içinde yükseliş devam edebilir ama yükselişlerin bundan sonra sınırlı kalacağını söyleyebilirim.

Teknik hedefine ulaştı

Petrol fiyatları teknik hedefine zaten ulaştı. Piyasa bahsedilen 100 Dolar petrol psikolojik hedeften başka bir şey değil. Asıl hedef dün itibarıyla ulaşıldı ve bundan sonraki tüm yükselişler spekülatif hareketlerle bile açıklanacak durumda değil. Türkiye Kuzey Irak’a askeri operasyonu gerçekleştirse bile (aslında zaten gerçekleştiriyordur da biz bilmiyoruzdur) bunun hedefi ve coğrafyasının petrolle ilgisi yok. Diğer yandan ekonomiler zaten yavaşlarken petrole olan talep azalışı kendini fiyatlarının düşüşüyle gösterecektir.

Yarın FED faiz kararını açıklamadan önce piyasada bugün de dün olduğu gibi yatay hareketler görebiliriz.

Öncelikle bunu söylemek isterim. Buna ek olarak da bugün yeni zirvelerin gün içinde oluşabileceğini de söylesem sanrım yanlış olmaz. Bugünlerde FED’in 50 baz puan faiz indirimi yapabilecek olması Dolar üzerindeki baskıların artmasına nende olurken, 25 baz puanlık bir indirim olması durumunda Dolar bir miktar destek bulabilir. Bu durumda da Euro / Dolar paritesi hedefi olan 1.45’i gördükten sonra gerilemek isteyecektir.

Ben deneyimlerimden biliyorum ki bu tür aşırı uçlarda dolaşan piyasalarda eğer bir hedef varsa o hedefe bir şekilde ulaşılır ve hatta hedefin bir miktar ilerisinde de hareketler uzayabilir. Şu anda dünyada Dolar o kadar istenmeyen bir para ki, veriler Dolar olumlu gelse bile, örneğin 50 baz puanlık bir indirim yerine 25 baz puanlık bir indirim olsa bile, eğer Euro / Dolar paritesi yükselecekse yükselecektir. Dolayısıyla hareket etmenin çok zor olduğu günler içindeyken büyük resme bakmak gerekecektir.

Ben 50 baz puanlık bir indirim olması durumunda paritenin 1.45’değil, 1.4620’ye kadar gitmesi mümkün ama ben böyle bir durumda artık Euro’yu satardım bunu da belirtmeliyim. Çünkü netice itibarıyla Euro’nun yükselişi, unutmayalım ki Dolar’ın düşük kalmasından dolayı oluyor. Euro’nun güçlü olmasından değil. Diğer yandan Chicago Mal Borsası’nda işlem gören Euro / Dolar paritesinin son iki haftalık açık pozisyon sayılarına baktığımızda, açık pozisyonların yeni yükselişler yapmaması artık yeni alıcıların gelmediğini de gösteriyor. Bu nedenle sert bir yükseliş kapıda olduğu gibi aynı şekildeki sert düşüş de çok yakında olduğunu hemen belirtmekte fayda var. Benim oyun planım; 1.45’in ulaşılacağı ve bu seviyeden 1.4620’ye kadar normalde yapacağım satış miktarını parçalara bölerek azar azar yapmak olacak.

25 baz puanlı bir faiz indirimi olursa o zaman paritede bir düşüş olur ama paritenin toparlanması çok zor olmaz.

Altın Pırıl Pırıl Parlıyor

Düşen Dolar, düşen faizler, yükselen petrol, altın fiyatlarının son günlerdeki önlemez yükselişlinin formülünü oluşturdu. Ancak belli ki teknik olarak baktığımızda altının yükselme eğilimi bir miktar zora girmek üzer olduğundan, bugün Dolar’ın toparlanma ihtimalinin belirmesiyle birlikte kısa vadeli aşağı yönlü hareketlerin olasılığı çok yüksek. Bugün gerilemeler olabilir ama sınırlı kalır.

Asıl olarak yarın FED’den gelecek açıklamalara bağlı olarak, daha sonraki aylara dair faiz politikasının az çok beli olacağı için, yeni yükselişler olabilir. Şu an itibarıyla altının teknik hedefi 820 Dolar gözüküyor ama orta vadede bu seviyeye gelmesi şimdilik zor. Sanrım 810’a kadar yükseliş devam eder ama sonrasında da çok belirgin bir düşüş olabilir..

Petrol Her Yerde