Tadım, Avrupa’da 2 fabrika alıp kuruyemişte dünya markası olacak

YAKLAŞIK 37 yıldır sadece ambalajlı kuruyemiş sektöründe faaliyet gösteren Tadım, Avrupa’da iki fabrika sahibi olmaya hazırlanıyor. Romanya ve İspanya’da kurulu iki kuruyemiş fabrikası ile görüşen Tadım’ın Yönetim Kurulu Başkanı İsmet Tekinalp, "Türkiye’de paketli kuruyemiş ihracatında ilk sıradayız. Bundan daha fazlasını yapamıyoruz, çok zor oluyor. Artık Avrupa’da yatırımı düşünüyoruz" diyor. Her iki ülkede de görüşmelerin sürdüğünü söyleyen Tekinalp, yatırımların her birinin 7’şer milyon Euro civarında olacağını belirtiyor. Türkiye’de yılda yaklaşık 2.5 milyar dolarlık kuruyemişin tüketildiğini söyleyen İsmet Tekinalp, bunun sadece 300 milyon dolarlık bölümünü ambalajlı kuruyemişin oluşturduğuna dikkat çekiyor. Tadım Yönetim Kurulu Başkanı İsmet Tekinalp ile Türkiye’deki kuruyemiş sektörünü ve Tadım’ı konuştuk.

Türkiye’de kuruyemiş ve paketli kuruyemiş pazarının büyüklüğü nedir?

- Hem açıkta satılan kuruyemişte, hem de paketli kuruyemişte rekabet çok yoğun. Türkiye’de yaklaşık 2.5 milyar dolarlık kuruyemiş tüketiliyor. Ambalajlı kuruyemiş, bu pazarın 300 milyon dolarlık bölümü. Türkiye’de kişibaşına ortalama tüketim 3 kilogram.

Son yıllarda yabancıların Türkiye’ye ilgisi arttı, size de ortaklık ya da satın alma için gelenler oluyor mu?

- Avrupalı ve Amerikalı birkaç yabancı çerez firmasının gözü Türkiye’de. Bize ilgileri var, satın almak istiyorlar. 2004 yılından beri görüşüyoruz, ilgileri 4-5 yıldır sürüyor. Almanya’dan ve Hollanda’dan şirketler de bizimle ilgileniyor. Ama bizim böyle bir ortağa ihtiyacımız yok. Her şeye ’hayır’ diyoruz. Biz kendimiz büyümek istiyoruz.

Dünya markası olmak

Peki sizin yurtdışına yatırım planlarınız ne aşamada?

- Kuruyemiş sektöründe ihracatta üçüncüyüz, paketli ihracatta birinciyiz. Türkiye’de artık 7-10 milyon dolara geldik, bundan fazlasını yapamıyoruz, çok zor oluyor. Artık Avrupa’ya gitmek, orada yatırım yapma düşüncemiz var. Oralara gidip dünya markası olmak istiyoruz. Yabancıların bize katacağı çok şey yok, biz oralara kendimiz gitmek istiyoruz.

Hangi ülkeleri düşünüyorsunuz?

- İspanya ve Romanya’da görüşmelerimiz devam ediyor. Onlar da istekli, biz de. İyi sonuçlanır diye umuyoruz. Her iki ülkede de kurulmuş birer tesisi satın alıp devam etmeyi planlıyoruz.

Bu satın almalar için ne kadarlık bütçe ayıracaksınız?

- Her bir satın alma en az 7 milyon Euro’luk yatırım gerektiriyor.

Dedemiz Fıstıkçı Arap’tı başka işi hiç düşünmedik

Kuruyemişten başka sektöre yatırım yapmayı düşünüyor musunuz?

- Biz üçüncü nesiliz, mesleğimiz Gaziantepli dedemizden geliyor. Dedemin lakabı Fıstıkçı Arap’tı. İstanbul’a 1940’lı yıllarda antepfıstığını ilk tanıtan dedemdir. 1950’lerde dedem Amerika’ya bile antepfıstığı satardı. Çocukluğumdan beri Antep fıstığının içindeyim. Kendimi bildiğimden beri kuruyemişle iç içeyim. Babam 1971 yılına kadar açık kuruyemiş satıyordu. 1971’den itibaren ambalajlı kuruyemişe girdik. Hiçbir zaman başka bir alana yatırımı düşünmedik. İşimizi en iyi şekilde yapmak istiyoruz. İnşallah çocuklarımız da bunu devam ettirmek ister.

Bizim de ceviz ve badem ormanlarımız olmalı

Türkiye fındık ve kayısıda dünya lideri, kuruyemişte artık hangi ürünlere odaklanmak zorunda?

- Türkiye’nin lider olduğu bu ürünlerin fiyatını doğru yönetemiyoruz. Fındıkta fiyat yükseliyor, ama stok fazlası var. Avrupalı devamlı fındığa karşı bir alternatif arayışında. Buna göre bir fiyat oluşturmak gerek. Bulgaristan’a gittiğinizde ceviz ormanları ve badem ormanlarını görüyorsunuz. Biz ithal etmek zorundayız. Ormanlık araziye çam ağacı dikelim ama ceviz ve badem ormanlarımız da olsun.

Hedefimiz, 2008’de yüzde 20 büyümek

2007’yi nasıl geçirmiştiniz, 2008 beklentiniz nedir?

- Geçen yıl 100 milyon doları aşan bir ciromuz oldu. 2008 yılında da yüzde 20 büyümeyi düşünüyoruz. Gebze’de yer aldık. 50 bin metrekare kapalı alana yeni bir tesis yapacağız, Tuzla ve Kartal tesislerimizi birleştirip, oraya taşıyacağız. Bu da sanırım en az 20 milyon YTL’lik bir yatırım gerektirecek.

Ambalajlı kuruyemişteki pazar payımız yüzde 35

Toplam tüketimde en büyük pay hangi kuruyemişte türünde?

- Türkiye’de toplam 325 bin ton kuruyemiş tüketiliyor. Kuruyemiş tüketiminde ise ilk sırayı 80 bin tonla ayçekirdeği alıyor. Onu, 40 bin tonla tuzlu yerfıstığı, 25 bin tonla fındık izliyor.

Tadım’ın ambalajlı kuruyemiş pazarında payı nedir?

- Ambalajlı kuruyemiş pazarı içindeki payımızın yüzde 30-35’lerde olduğunu tahmin ediyoruz. Dağıtım ağımız çok güçlü. Her hafta Türkiye’nin 80 bin dağıtım noktasına ulaşıyoruz.

İSMET TEKİNALP

TADIM Yönetim Kurulu Başkanı İsmet Tekinalp, 1957 yılında Gaziantep’te doğdu. Gaziantep Koleji’ni bitirdikten sonra İstanbul’da iş hayatına atıldı. Eminönü’nde baharat ve pastane malzemeleri ticareti yaptı. Babası Mehmet Tekinalp’in ortaklarından ayrılarak sadece kuruyemişe yönelmesi üzerine, Tadım A.Ş.’ye girdi. Tekinalp, Tadım’da yönetimi kardeşi Kemal Tekinalp ile paylaşıyor.