Güven ve itibar şirketin değerine ’değer’ katar

Güven ve itibarın şirketlerin ve ülkelerin değerine artı değer kattığını söyleyen Worcester’e göre Türkiye’ye yatırım için karar aşamasında olan yatırımcılar, ’iyi kurumsal yönetim’ sürecini de göz önüne alıyor.

TÜRKİYE ’iyi kurumsal yönetim’ kavramıyla yeni yeni tanışıyor. Ancak dünyada başta Kanada ve İngiltere olmak üzere birçok ülkede ’iyi kurumsal yönetim’ uygulanıyor. Kurumsal yönetimi, artık hem şirketler hem de yatırımcılar çok ciddiye alıyor. Çünkü, kurumsal yönetim ilkelerine bağlı, şeffaf, adil, katılımcı, hesap verebilen, finansal performansı ölçebilen şirketler daha değerli ve karlı hale geliyor. Türkiye’de de refahın artması ve sürdürülebilir büyüme hedefinin yakalanabilmesi için iyi kurumsal yönetim uygulamalarının her alanda yaygınlaşması gerekiyor.

Dünyanın önde gelen pazar araştırma şirketlerinden Ipsos MORI’nin Başkanı Sir Robert Worcester, iyi kurumsal yönetimin artık şirketlerin güven ve itibarının bir parçası haline geldiğini vurguluyor. Worcester, güven ve itibarın da şirketlerin ve ülkelerin değerine artı değer kattığını söylüyor. Worcester’e göre Türkiye’ye yatırım için karar aşamasında olan yatırımcılar, ’iyi kurumsal yönetim’ sürecini daha fazla ciddiye alıyor.

Önümüzdeki 5 yıl içinde iyi kurumsal yönetim uygulamalarının yabancı yatırımcılar için daha da önem taşıyacağına dikkat çeken Sir Robert Worcester ile kurumsal yönetim üzerine konuştuk.
Kurumsal yönetim kavramının geçmişi ne kadar geriye uzanıyor?

- Kurumsal yönetimin temelleri 50’li yıllarda atıldı. Özellikle ekonomi basınında ses vermesi 1980’lerin sonunda Cadburry Raporu ile gerçekleşti. Ancak şirketlerin kuruluşlarında ise yüz yıllık bir tarihi var.

Bu sürecin en iyi uygulandığı ülkeler hangileri?

- Kanada ve İngiltere, kurumsal yönetimin en iyi uygulandığı iki ülke.

Türkiye’ye bu konuda ne önerebilirsiniz?

- Türkiye, kurumsal yönetimin iyi uygulandığı ülkelerdeki modellerden birini alıp kendine entegre edebilir. Belirli normlar ve değerlerle kendi modelini oluşturabilir.

Henüz yolun başındaki ülkelerde kurumsal yönetimin istenen seviyeye gelmesi kaç yıl alır?

- Bu tamamen nasıl bir koordinasyonla yürüneceğine ve adaptasyona bağlı. İki yılda da olur, hiçbir zaman da olamayabilir. Ama herşeyin gereği gibi yapıldığı ülkelerde bu süre ortalama 5 yıl.

Kurumsal yönetim, şirketlere neler getiriyor?

- İyi kurumsal yönetim yatırımlarda güven ve itibar sağlıyor. Yatırımcıların şirketin parayı çalmayacağına güvenmesi gerekiyor. Yatırımcılar, şirketin iyi kurumsal yönetim uygulamalarına sahip olduğuna inanmazlarsa yatırım yapmazlar. İyi kurumsal yönetim şirketlerin değerini, böylece hissedarların kazancını da artırıyor.

Sadece iyi kurumsal yönetim uygulamalarına sahip olmak, şirketin değerini artırmaya yeter mi?

- Hayır, sadece iyi kurumsal yönetim uygulamalarına sahip olmak da yetmiyor. Aynı samanda bunları göstermeniz, iyi kurumsal yönetim uygulamalarınız olduğunu belli etmeniz gerekiyor. Kurumsal yönetim şirket hedeflerinin arasında yer almalı, şirket bu hedeflere sıkı sıkıya tutunmalı ve bu ilkeler doğrultusunda davranmalı. Böylece çalışanlar da şirketin yaptığı herşeyde bir bütünlük içinde hareket edildiğini bilir.

Bu süreç çalışanları nasıl etkiliyor?

- İyi üniversitelerden mezun olanlar da kurumsal yönetimi iyi olan şirketlerde çalışmak ister. Uzun vadede baktığınızda yetenek iyi yönetişimin olduğu yerde kalır.

Yabancılar Özelleştirme İdaresi’ne güvenmiyor

MORI tarafından gerçekleştirilen ve Sir Robert Worcester tarafından geçtiğimiz hafta içinde sonuçlarını açıkladığı ’Sermaye Piyasalarının İtibarı ve İyi Kurumsal Yönetim’ başlıklı araştırmaya göre, ’Özelleştirme İdaresi’ Türkiye’deki en az güvenilir kurum. Türkiye’de potansiyel yatırımcının en fazla güvendiği mali kuruluş Merkez Bankası olarak belirlenirken, onu 3.53 ile büyük Türk firmaları izledi. Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) 3.19, İstanbul Menkul Kıymetler Borsası (İMKB) ise 3.29’la ’bilinirlik ve güven’de sınırda kaldı.

5’in "çok güvenilir", 4’ün "yeterli ölçüde güvenilir", 3’ün "arada bir yerde", 2’nin "yetersiz ölçüde güvenilir", 1’in "hiç güvenilmez" olarak değerlendirildiği sıralamada, Tasarruf Mevduatı ve Sigorta Fonu (TMSF) 3.25, KOBİ’ler 3.23, yabancı şirketler ve Sermaye Piyasası Kurulu (SPK) 3.18, bankalar 3.15, Rekabet Kurumu 3.12, kurumsal yatırım şirketleri 3.08, yabancı yatırım şirketleri 3.06 puan aldı.

Kurumsal iletişimi ’ciddiye alın’

Türkiye’de iyi kurumsal yönetimin oturtulmasının ne kadar süreceğini tahmin ediyorsunuz?

- Bu tamamen Türkiye’nin bu prensipleri ne kadar sürede oturtup uygulayabileceğine bağlı. Hükümet yavaş. Kurumsal yönetimde hükümetin hızı çok önemli. Hükümet yavaş olursa, hukukçular, muhasebeciler vs. de süreç yavaş işliyor. Türkiye’nin iyi kurumsal yönetime geçiş süreci şu anda yavaş.

Bu süreçte Türkiye’ye neler tavsiye edebilirsiniz?

- Bunu çok ciddiye alın derim. Bu çok ciddi bir süreç ve çalışanlardan hissedarlara, yatırımcılara kadar herkesi, her kesimi etkiliyor.

Yabancılar büyüme ve nüfustan etkileniyor

TÜRKİYE’deki İsveç Ticaret Merkezi ve Capital Dergisi için araştırma şirketi Ipsos Mori tarafından yapılan "Türkiye’de Sermaye Piyasaları İtibarı ve İyi Kurumsal Yönetim" başlıklı araştırmaya katılan analistlere göre, Türkiye yatırım yapmak açısından çok iyi bir potansiyele sahip. Araştırmaya katılan 10 analistten 8’i Türkiye’nin yatırım yapmak için "çok iyi" bir ülke olduğuna inanıyor, kalanı ise "yeterli derecede iyi" olarak niteliyor. Son zamanlarda yapılan reformlar, Türkiye’nin ekonomik büyümesi ve genç nüfusundan etkileniyorlar.

SIR ROBERT WORCESTER

Sir Robert Worcester, MORI (Market&Opinion Research International) Uluslarası Pazarlama ve Kamuoyu Araştırmaları Şirketinin (Londra) kurucusu. 2005’de İngiltere Kraliçesi tarafından siyasal, toplumsal ve ekonomik araştırmalara olaganüstü katkıları ile devlet politika ve uygulamalarına hizmetleri karşılığı "Knight Commander of the Most Excellent Order of the British Empire (KBE)" rütbesi ile taltif edildi. London School of Economics and Political Science’da (LSE) Başkan ve Konuk Profesör. Kent Üniversitesi’nde yönetici ve üniversiteye bağlı Siyaset ve Uluslararası İlişkiler Bölümü’nde Onursal Profesör. Ayrıca, Warwick Üniversitesi Siyaset ve Uluslararası Etüdler Bölümünde de Onursal Profesör. Dört Onursal Doktora Diploması sahibi. WAPOR Dünya Kamuoyu Araştırmaları Derneği başkanlarından. Halen Market Research Society ile Royal Statistical Society üyesi. Sir Robert’in ondan fazla kitabı bulunuyor.