Çocuk tepki vermiyorsa düşünün

Miniklerde aileden ayrılık zor. Bu konuda çalışmalar yapan psikolog Nilüfer Devecigil, “Ağlamalar haftalarca sürüyorsa bu ağlamanın altındaki anlamı sorgulayın” diye aileleri uyarıyor:

Çocuk okula ilk gidişinde ağlamadan, tepki vermeden kapıdan girdiğinde buna normal ve sağlıklı süreç deniyor, oysa değil. İnsanlar alıştığı, bağlandığı ebeveyninden uzaklaştığında bunu tehlikeli bir durum olarak görür, o yüzden ağlar, gözyaşı döker, bu da normal. Çocuk yeni bir yere gidiyor, kimseyi tanımıyor, bir yetişkinle tam olarak bağ kurmadan yalnız bırakılıyor. Doğal olarak tepki veriyor, vermiyorsa düşünmeli.

Çocuk aileden ayrılınca ya donup kalır ya ağlama krizine girer ya da kaçar, bedeniyle tepki verir. Donup kaldığında tepki vermiyor diye aile dönüp giderse sorun ötelenir.

Oysa önce çocuk kendini güvende hissetmeli. Annesinin de öğretmeninin de gözüne, ilişkisine bakar. Güven mesajı alırsa o zaman öğretmeniyle bağ kurar. Güvenli gözleri görürse daha rahatlar.

Uyum programı için de okulların ailelere bekleme odası ayırması iyi olur. Çocuk, burada ebeveyninin beklediğini bilip arada bir gidebilmeli. Diğer çocuklara değil, ebeveyninden sonra bir yetişkin olan öğretmenine bağlanır. Öğretmenin de şefkatli bir şekilde çocuğa yaklaşması gerekiyor.

Çocuğu annenin kucağından çekmeden, güvenle sınıfa sokmalı.

Bazı çocukların krizi, ağlamaları uzun bir zaman alırsa ebeveynin bunun bir yardım çağrısı olduğunu bilmesi gerekiyor. Onun için de hiçbir zaman “Siz ebeveyn olarak ayrılamadığınız için, çocuk da sizden ayrılamıyor” dememeli. Bu tür kalıp cümleler yanlış.


İLK GÜNKÜ SORUN ÇÖZÜLMEZSE BAŞKA SORUNLAR BAŞLAR
Uyum programı içinde öğretmen, aile, müdür de ne yapabileceğini bilmeli. “Çocuk alıştı, ne güzel ağlamıyor” dememeli. Oysa donan çocukta bir süre sonra başka sorunlar çıkıyor. Alt ıslatma, hiçbir arkadaşıyla oynamama, kaka tutma, parmak emme görülebilir. Sonra da bu çocukları terapiste götürüyoruz. Ya da çocuk anneden ayrılamıyor, okula gitmek istemiyor, kusuyor, altına kaçırıyor. Alarm sistemi devreye giriyor.

Bütün bunların görünmesi için uyum programı öncesi öğretmenle çocuğun tanışması gerekiyor. Hemen servise başlamamalı. Bekleme odasında sınırlı ve güvenli bir şekilde istediği zaman anneyi görebileceği bir ortam yaratmalı. Anneden koparmadan, şefkatle yaklaşılmalı. Ağladığında endişelenmemeli. “Sen büyüdün, okula gidiyorsun, niye ağlıyorsun?” demek yerine “Evet, özlüyorsun, kolay değil, benden ilk kez ayrılıyorsun” demek daha doğru.