Ödenmeyen ticari kredilerde artış

Bir okuyucudan aldığım, ‘sürekli işletmelerin finans ihtiyacında bahsediliyor, küçük şirketler kredilerini ödemekte zorluk çekerken, nasıl yeni finansman arayışında olsunlar, bir araştırın bakalım şirketlerin borcu ne boyutlara ulaşmış’ yorumu üzerine konu, dikkatimi çekti. Merak edip, hem işletmelerin hem de vatandaşın borcunu araştırdım. 

2016’nın üç aylık döneminde, tüm finans şirketlerinin ticari ve bireysel olmak üzere kullandırdığı nakdi kredi toplamı, geçen senenin aynı dönemine oranla yüzde 16 artışla, 1.8 trilyon lira oldu. Ticari kredilere baktığımızda, yüzde 27 ile en yüksek payı imalat sanayinin kullandığı krediler alıyor. İmalat sanayini; yüzde 18 ile ticari krediler, yüzde 10.6 ile de inşaat sektörünün kredileri takip ediyor.

Vatandaşın kredi borcuna da baktım. 2016’nın Ocak-Mart döneminde toplam, 415 milyar lira kredi kullanılmış ki, geçen seneye göre sadece yüzde 7’lik bir artış görülüyor. Bireysel kredilerin çoğunluğu da ihtiyaç ve konut kredilerinden oluşuyor.

54.5 MİLYAR TL’YE YÜKSELDİ

Gelelim, ödenmeyen kredilere. 2016’nın ilk çeyreğinde toplam 54.5 milyar TL kredi ödenmemiş. 2015 yılının aynı döneminde ödenmeyen kredi tutarı ise 42.2 milyar lira. Yani, ödenmeyen, daha doğrusu tasfiye olunacak kredilerde geçen seneden bu yana yüzde 29’a yakın bir artış var. Okuyucumun tespitinde doğruluk payı var. Çünkü ödenmeyen kredilerin yüzde 65’e yakını ticari krediler. Bireysel kredilerin ise sadece yüzde 35’e yakını ödenmemiş.

Tabi, borç deyince sadece ticari ve bireysel kredilerden bahsetmiyoruz. kredi kartları var. Bu yılın ocak-mart döneminde de bankaların kredi kartları alacak tutarı da 76 milyar lirayı buldu. Aynı dönemde 98 bin kişi de kredi kartı borcunu ödemedi.

KARŞILIKSIZ ÇEKLER

Bir de karşılıksız çekler ve protestolu senetler var. Bu yılın ilk çeyreğinde karşılıksız çek sayısı 191 bine çıktı ki, bunun değer olarak karşılığı 6 milyar lirayı biraz geçiyor. Aynı dönemde 2.5 milyar liralık da 231 bin adet senet protesto oldu.

2016’nın üç aylık döneminde ülke olarak borç bakiyemiz böyle. Şunu da söyleyeyim, nakdi kredilerin GSYİH’ya oranı yüzde 92’lerde. Özetleyecek olursak; ticari ve bireysel kredileri, kredi kartlarını, karşılıksız çekleri ve protestolu senetleri hesaba kattığımızda 1.9 trilyon liraya yakın bir borç ile ekonomi dönüyor dersek, yanılmış olmayız.