Deprem bölgesinde çantacılar türedi sakın kanmayın

Yazdıklarını sizle de paylaşayım: “DASK’a, avans başvurusu yaptım, poliçe tutarının belli miktarı yattı, geriye kalan tutar yatmadan, dosya kapatıldı. Aracılar alacağım paranın yarısını istiyor, yardımcı olursanız sevinirim”. Sorunu DASK’a ilettik, bir yanlış anlaşılma olduğu ortaya çıktı, kalan para yatırıldı ve sorun çözüldü. Ancak okuyucumun belirttiği ‘aracılar’ konusu kafama takıldı. Araştırdım, DASK da dahil ilgili taraflarla konuştum. Durum gerçekten çok vahim. Anlatayım.

DASK’TAN FAZLA PARA ALINIR MI?

Deprem bölgesinde bazı yapılar oluşmuş. Hatta şirketleşmişler bile. Hepsinin de unvanlar var. Amaçları, vatandaşı kullanarak, DASK üzerinden rant elde etmek. Deprem bölgesindeki illerde DASK poliçesi olan depremzedelere gidip, ‘bize vekalet verin, DASK’tan daha fazla hasar almak için sizin adınıza dava açalım, daha çok para alırsınız’ diyorlar. Öyle ki, bu yapılar, sosyal medyayı da aktif kullanıp, ‘DASK mağdurları’ adı altında bazı hesaplar oluşturarak, vatandaşları yanlış yönlendirmeye, ikna etmeye çalışıyorlar. Bazıları daha işin başında pişkin pişkin ‘hasarın yarısını alırız’ diyor.

Eminim bu satırları okuyan kimileri, ‘ne var canım, vatandaş hakkını hukukunu aramasın mı?’ diyecektir. Elbette arasınlar ama kandırılmadan arasınlar. DASK kapsamındaki zorunlu deprem sigortasında teminatı da primi de devlet belirliyor. Vatandaş, evinin metrekaresini belirtip, primini ödüyor, teminatını alıyor. Depremde evi yıkıldığında da poliçede yazan teminat tutarı neyse, o tutarı DASK ödüyor. Deprem bölgesinde de böyle oldu. Yıkık, ağır hasarlı tüm konutlarda DASK; sigortalıların, poliçesinde yazan teminat tutarı neyse tamamını ödedi. Peki, DASK, poliçede yazanın üzerinde bir tutar ödeyebilir mi? Ödeyemez; kanun ve şartlar neyi hükmediyorsa, DASK da onu öder. Hal böyleyken, depremzedeye, ‘bana vekalet ver daha fazla para alırım’ demek; vatandaşı kandırmaktan ve vatandaştan masraf adı altında para tırtıklamaktan başka bir şey değildir, bunun da adı vicdansızlıktır.

NASIL KANDIRIYORLAR?

Yine öğrendim ki, bu kişiler, benzer şekilde depremde konutu hafif hasarlı olan vatandaşları da, ‘DASK size az ödüyor, dava açalım, daha çok para alırsınız, ama aldığınız paranın yarısını da biz alırız’ diye ikna etmeye çalışıyorlarmış. DASK, hafif hasarlı konutlara yönelik bir karar aldı ve sigortalılara, eksper göndermeden, hasarın durumuna bakmadan, poliçede yazan teminatın yüzde 15’ini ödedi. Sonra da döndü, yine sigortalılara, ‘eğer onarım tutarı ödediğimizden yüksek tutarsa bize bildirin eksper gönderelim fark çıkarsa onu da karşılayalım’ dedi. Şunu da belirteyim; öğrendim ki, bu durumda olup da eksper giden az hasarlı konutların bazılarında, hasar tespiti sonucu ortaya çıkan tutar, DASK’ın ödediğinin de altında kalmış ama DASK, sigortalıdan farkı istememiş.

PARANIN YARISINI İSTİYORLAR

Peki, durum buyken, deprem bölgesinde türeyen bu kişilere gerek var mı? Belki, bu aracılara kanıp, dava yoluna gidilebilir ve davanın sonucunda da biraz daha fazla para alınabilir. Masraflarla birlikte alınan paranın yarısı bu kişilere kaptırılacaksa ne anladım ben bu işten? Üstelik dava en az iki yıl sürecek. Onun yerine DASK’a yeniden başvurulsa, DASK zaten ne hak edilmişse o tutarı ödeyecek. DASK yetkileri ile de konuştum; “Vatandaş bize başvursun biz zaten fazlası ile ödüyoruz” dediler.  Belki, yoğunluktan biraz süreç uzayacak ama en geç iki üç ay içinde ödenecek.

Felaketlerde türeyen bu kişilere verilen bir ad vardır; çantacı derler. Diyeceğim o ki, bu kişilere kanmayın, aldanmayın. Geçmişte de bu tür çantacılar ortalara çıktı, sonrasında arkalarında binlerce mağdur bıraktı. DASK’a başvurdunuz, yine de sorunu çözemediyseniz, elbette hukuk yoluna başvurun ama en azından ‘hasarın yarısını alırım’ diyenlerle yola çıkmayın.