Bireysel emeklilikte yapılan son dakika değişikliği sistemi baltalayacak

Dendi ki, hem mevcut bireysel emeklilik katılımcıları hem de yeni girecekler, 29 Mayıs 2012 tarihinden itibaren sistemden çıkıp da 3 yıl içinde yeniden sisteme geri dönerlerse; ayrılırken aldıkları birikim tutarına ulaşıncaya kadar, yüzde 25’lik vergi desteğinden yani, devlet katkısından yararlanamayacaklar. Ya 3 yıl bekleyecekler ya da bu süre içinde birikim tutarına ulaşacaklar, ondan sonra devlet katkısını hak edecekler.

Eminim çoÄŸunuz,‘bu ne anlama geliyor?’ diye soracaktır. Yeni eklenen bu maddenin Türkçe meali ÅŸu: Diyelim ki, yeni bireysel emeklilik yasası çıktıktan sonra - ki, eli kulağında, önümüzdeki haftalarda çıkacak - sistemden ayrılmak istediniz... Ä°lla bugünden yarına deÄŸil, birkaç yıl sonra da ayrılabilirsiniz. Sistemdeki toplam birikiminiz de 30 bin TL ve bu birikimi alıp, çıktınız. EÄŸer, 3 yıl içinde yeniden bireysel emekliliÄŸe girerseniz, 30 bin TL’lik birikime ulaşıncaya kadar, devlet size yüzde 25’lik katkı yapmayacak.     Â

Peki, gerekçe ne? O da ilginç. Yeni yasada Maliye Bakanlığı, geçmişte sistemden çıkanların anaparalarından yapılan stopaj kesintisini iade edeceğini, bundan sonra ki çıkışlarda da stopajın sadece getiri üzerinden kesileceğini açıkladı ya... Bu durum, sistemden çıkışları artırabilirmiş. Hatta kimi uyanıklar, bunu avantaja bile çevirip, birikimleri ile sistemden çıkıp, en üst seviyeden devlet katkısından yararlanmak için yeniden girebilirlermiş. İşte, hem bu uyanıklıkların önüne geçmek hem de sistemden çıkışları engellemek için; bir anlamda çıkmak isteyenleri cezalandırmak için bu madde konmuş. Olaya bakın siz... Üç-beş uyanık için yasa değiştiriliyor. Kimse alınmasın ama ‘pişmiş aşa su katmak’ dedikleri bu olsa gerek.

Açıkça söyleyeyim, bu maddeyi oraya kim koymuşsa ya da koydurtmuşsa bana göre, bireysel emekliliğin gelişimi adına en büyük kötülüğü yaptı. Neden mi?
Anlatayım.

GÄ°RECEKLER CEZALANDIRILIYOR

Bireysel emeklilikten ayrılanların yüzde 70’e yakını; kart borcunu ya da çocuğunun okul parasını ödemek gibi dönemsel nakit ihtiyacından dolayı çıkıyor. Ve sistemin bugünkü yapısı da katılımcıya, birikimlerinin bir kısmını kullanarak, ihtiyacını giderme imkanı tanımadığından; kişiler, tüm birikimlerini çekip, sistemden ayrılmak zorunda kalıyor. İşin güzel tarafı da ayrılanların bir kısmı, kısa bir süre sonra tasarruf amacıyla yeniden sisteme dönüyor. Bunu da ben söylemiyorum. Bireysel emeklilik sistemine yönelik açıklanan resmi raporlar söylüyor. Demek ki, neymiş... Sistemden bir nedenden dolayı çıkanların bir kısmı yeniden sisteme dönüyormuş. Bu, bir...

İkincisi... Bireysel emeklilikte neden iyileştirmeye gidildi? Sisteme daha çok kişi girsin, bireysel emeklilik tabana yayılsın, fonlar büyüsün; bu sayede de ülkenin tasarruf açığına katkıda bulunsun diye. Bu amaç uğruna da devlet, taşın altına elini koydu ve ciddi oranda katkı sağladı.
Şimdi soruyorum... Hal böyleyken, sistemden bir sebepten dolayı çıkıp da yeniden girenleri neden cezalandırıyorsunuz? Amaç, bireysel emekliliğe daha çok kişinin katılımını sağlayıp, sistemi büyütmekse... Bırakın kişiler çıksınlar da, girsinler de. Devlet zaten, her şart altında, her kese katkı yapacağını açıklamış. Bu, kraldan çok kralcılık neden?

NEDENKORKUYORSUNUZ?

Efendim, sistemden çıkışlar artarmış... Birileri bunu kötü niyetli kullanırmış... Eğer, yeni düzenlemenin getirdiği imkanları kullanarak, katılımcıların birikimlerini iyi değerlendirir, kesintileri makul tutar, kişilere de sistemi iyi anlatırsanız; endişelenmeyin, korkulan kadar çıkış olmaz. Yine de birileri çıkacaksa, yasadaki cezai maddelerle, polisiye tedbirlerle bunun önüne geçemezsiniz... Çıkacak olan, çıkar ama girecek olan da artık girmez. Daha açık şöyle anlatayım... Siz, üç-beş kötü niyetli kişiyi cezalandırayım derken, sisteme yeniden girecek iyi niyetli kişileri asıl sistemden soğutursunuz.

Kaldı ki, yeni bireysel emeklilik yasasında; katılımcılara, sistemde kaldıkları süre içinde birikimlerinin bir kısmını çekerek, kullanma imkanı da artık tanınıyor.

Yani, yeni yasa hem emeklilik şirketlerine sistemi büyütmeleri hem de katılımcılara sisteme girmeleri için her türlü imkanı ve avantajı sunuyor. O zaman, bu endişe ve korku neden?

En ilgincini de sona bıraktım. Bireysel emeklilik yasası gündeme geldiğinden beri, değişiklikleri destekleyen biri olarak; yasaya böyle bir maddeyi kim, neden koydurttu diye merak ettim… Emeklilik şirketlerine sordum, ‘bizim istediğimiz değişiklik bu değildi, bize de sürpriz oldu’ yanıtını aldım… Hazine’ye sordum, ‘bizimle hiç alakası yok’ dediler. Komik değil mi? Belki de sistemin gelişimine ciddi olumsuz etki edecek bir değişiklik yapılmış ama kimsenin haberi yok.