15 soruda ev işlerinde çalışanların sigortası

Ev hizmeti kapsamına hangi işler giriyor?

Ev içerisinde yaşayanlar tarafından yapılabilecek temizlik, ütü, yemek yapma, çamaşır, bulaşık yıkama, alışveriş ve bahçe işleri ile çocuk, yaşlı veya özel bakıma ihtiyacı olan kişilerin bakım işlerinin ev halkı dışındaki bireyler tarafından yapılması ev hizmeti sayılıyor. Çocuk, yaşlı veya özel bakım işinin ev hizmetinde çalışanın evinde ya da hastane, bakımevi gibi yerlerde yapılması da ev hizmeti kapsamına giriyor. Ancak aynı evde oturan üçüncü dereceye kadar akraba olanların yaptıkları işler ev hizmetinden sayılmıyor.

Sigorta yaptırmak zorunlu mu?

Bir günlüğüne bile olsa birini çalıştırıyorsanız sigorta yaptırmak zorundasınız.

Sigortalılık işlemi nasıl olacak?

Çalışan kişinin bir ay içinde çalıştığı süreye göre sigortalılık da farklılık gösteriyor. Ay içinde 10 günden az çalışıyorsa farklı, 10 günden fazla çalışıyorsa farklı oluyor.

Ayda 10 günden az çalışanlar sigortalanır mı?

İster bir gün çalışsın, isterse de ayda 10 günden az çalışsın çalışan kişiyi iş kazası ve meslek hastalıklarına karşı sigorta yaptırmak durumundasınız. Primi de çalıştıran kişi olarak siz ödeyeceksiniz.

10 günden az çalışanlar emeklilik hakkında yararlanabilirler mi?

Yararlanamazlar, 10 günden az çalışanların sigortası içinde emeklilik primi yoktur, genel sağlık sigortası primi de yoktur. Sadece iş kazası ve meslek hastalığına karşı sigorta yapılır. Ancak 10 günden az çalışanlar kendileri isterlerse 30 gün üzerinden emeklilik ve genel sağlık sigortası için prim ödeyebilirler. Bu prim, çalıştıran kişinin sorumluluğunda değildir.  

10 günden az çalışanlar için işveren ne kadar prim ödeyecek?

Çalıştırdığınız her bir gün için asgari ücretin günlük tutarının yüzde 2’si kadar prim ödeyeceksiniz. Bugün için asgari ücretin günlük tutarı 98.10 lira. Bunun yüzde 2’si de 1.96 lira. Çalışan, bir günlüğüne geliyorsa ödeyeceğiniz tutar 1.96 lira. Eğer bir ay içinde 9 gün eve geliyorsa ayda 17.64 lira, yılda da 211.68 lira prim ödeyeceksiniz.

10 günden az çalışanı nasıl sigorta ettireceksiniz?

Sosyal Güvenlik Kurumuna (SGK) başvurabileceğiniz gibi e-devlet üzerinden de SGK bölümünü seçerek, çalışanın sigortalılık işlemini yaptırabilir, primleri de banka üzerinden ödeyebilirsiniz.

Emekliler de 10 günden az çalışabilir mi?

Çalışabilirler ve emekli aylıkları kesilmez, genel sağlık sigortası için de fazladan prim alınmaz.

Eşinden dolayı sağlık hizmetinden yararlanan kadın, ev işlerinde gündelikçi olarak çalışırsa, sağlık yardımı kesilir mi?

Kesilmez, eşinden dolayı sağlık yardımı devam eder. Aynı şekilde babasından dolayı yetim aylığı alanın aylığı da kesilmez, sağlık yardımı da almaya devam eder.

Ev işlerinde çalışan ayda 10 günden fazla çalışırsa nasıl sigortalanacak?

İşveren konumuna geliyorsunuz ve kolay işverenlik uygulamasından yararlanıyorsunuz. Ev hizmetlerinden 10 gün ve daha fazla çalıştırılacaklara ilişkin bildirge ile SGK’ya müracaat ediyorsunuz. Çalışan kişinin işe giriş tarihini, ödediğiniz ücreti, ay içinde kaç gün çalışacağını bildiriyorsunuz.

10 günden fazla çalışan için ne kadar prim ödenecek, tamamını çalıştıran mı ödeyecek?

Günlük asgari ücretin yüzde 37.5’i oranında prim ödeyeceksiniz. Bu primin içinde yüzde 34.5’i emeklilik ve genel sağlık sigortası, yüzde 3’ü de işsizlik sigortası primi var. Bugün için asgari ücretin günlük tutarı 98.10 lira, bunun da yüzde 37.5’i, 36.78 lira. Çalıştırdığınız kişi bir ay içinde 10 gün çalışıyorsa ayda ödeyeceğiniz prim tutarı 367.8 lira. 15 gün çalıştırıyorsanız 551.7 lira, 20 gün çalıştırıyorsanız 735.6 lira, 30 gün çalıştırıyorsanız 1.103.4 lira prim ödeyeceksiniz. Bu primin tamamını da siz ödeyeceksiniz.

Evde sigortalı çalıştıranlar prim teşviklerinden yararlanıyor mu?

10 günden fazla çalışanlar için devlet desteği var. İki tür teşvik var. Birincisi, işe yeni bir yardımcı alıyorsanız ve bu kişi de bir ay ve senede 12 ay yanınızda çalışacaksa bu kişi için ödeyeceğiniz sigorta priminin aylık 1.103 lirasını devlet karşılıyor, sizin cebinizden böyle bir para çıkmıyor. Eğer şubat ayında bu kişi işe başlatırsanız, sene sonuna kadar 11 ay boyunca ödeyeceğiniz 12 bin 133 lirayı devlet karşılayacak. Ayrıca çalıştırdığınız kişi için ödeyeceğiniz damga vergisi ve gelir vergisini de devlet karşılayacak. Destek süresi ise 2020’nin Aralık sonuna kadar sürecek. Ancak yeni işe alacağınız kişi 18 yaşından büyük 25 yaşından küçük erkek ise, 18 yaşından büyük kadın ya da engelli bir kişi olması halinde destek süresi 12 ay değil 18 aya çıkıyor. Bu destekten yararlanmanın şartları ise; işe aldığınız kişinin İŞKUR’a kayıtlı olması, işe aldığınız aydan önceki 3 ay içinde 10 günden fazla sigortalı olarak çalışmaması gerekiyor.

İkinci bir destek de, evde çalıştırdığınız kişilerin primlerini düzenli ödüyorsanız yüzde 5’lik prim indiriminden yararlanıyorsunuz. Böylece yüzde 37.5’i oranında ödeyeceğiniz prim yüzde 32.5’e düşüyor. Örneğin, çalıştırdığınız kişi bir ay içinde 10 gün çalışıyorsa ayda ödeyeceğiniz prim tutarı 318.8 liraya düşüyor.

Yabancı uyruklular da çalıştırılabilir mi?

10 günden fazla çalıştırılabilir ancak sosyal güvenlik kurumuna yapılacak bildirimde çalışacak olan kişinin çalışma izninin eklenmesi gerekiyor. Ayrıca yabancı çalıştıranlar da devlet desteğinden yararlanabiliyor.

Emekli maaşı alanların 10 günden fazla çalışması halinde maaşlarında kesinti yapılır mı?

Çalışan kişi yaşlılık aylığının kesilmesini istemiyorsa SGK’ya yapılacak bildirimde sosyal güvenlik destek primini işaretlemesi gerekiyor.

Evde çalışanı sigorta yapmazsam cezası var mı?

Çalışanın sigortasız çalıştığının tespiti ya da birinin şikayeti ile tespiti halinde 3 bin liraya yakın para cezası uygulanır. Ayrıca bu ceza katlanarak da artar.