Trump’ın yeni bakanı kim

Kimdir Pompeo, nasıl bir bakan olur?

GİDENE ÜZÜLMEDİLER

Rex Tillerson göreve gelmeden önce malum ExxonMobil’in CEO’suydu. Başkan Trump’ın aksine uluslararası politikada denge unsurunu gözetmeye çalışırken ne Trump ile ne de Dışişleri Bakanlığı personeliyle kimyası tuttu.

Dışişleri Bakanı’nın bütçe kesintisi için bakanlık kadrolarını tırpanlaması, Ankara dahil önemli başkentlere elçi atayamaması, çekirdek bir kadroyla işlerini yürütmeye çalışması hanesine eksi olarak yansıdı.

Tillerson, Başkan Obama döneminde yapılan İran ile nükleer anlaşmanın devamından yanaydı. Trump ise karşıydı.

Bakan Tillerson, ‘Kuzey Kore ile diplomasi yolu bulunur mu’ diye araştırırken Trump, Kuzey Kore liderini kastederek ‘Küçük Roket Adam ile vakit kaybetme’ diye tweet atıyordu.

Suudi Arabistan-Katar krizinde ABD’li bakan arabuluculuğu denerken Trump, Riyad’a yakın bir pozisyon alıyordu.

POMPEO’NUN YÜKSELİŞİ

Michael Richard Pompeo, West Point Askeri Akademisi’nden sınıf birincisi. Sonrasında Harvard Hukuk Fakültesi’ni bitirmiş. Şirket kurup iş dünyasına atıldığında Cumhuriyetçi elitlere yakın olmuş. Hatta Temsilciler Meclisi’ne seçildiği dönemde en büyük finansörlerinin petrol şirketleri olduğu konuşuluyor.

Dört kez Temsilciler Meclisi’ne seçilen Tillerson, partinin popülist, muhafazakâr Çay Partisi kanadından. Mike Pompeo’nun öne çıkması ise Hillary Clinton’ın Dışişleri Bakanlığı döneminde 2012 yılında Libya-Bingazi’de ABD’li büyükelçiyle üç Amerikalının öldüğü saldırının araştırılması için kurulan özel komisyonunda görev almasıyla oldu. Pompeo, Clinton’ı suçsuz bulan komisyon raporuna şerh düşerek itirazını kayda geçirdi.

BAŞKAN’IN ADAMI

Donald Trump, başkan seçildikten sonra da Mike Pompeo’yu hiç istihbarat deneyimi olmamasına rağmen Merkezi Haberalma Ajansı’nın (CIA) başına geçirdi.

CIA Başkanı, daha alt düzeyde bürokratların yapabileceği bir vazife olmasına rağmen Başkan’a günlük istihbarat brifinglerinin sunumu için bizzat Beyaz Saray’a gider olmaya başladı.

Brifingler, Trump’ın hoşlandığı türden görselle destekleniyor ve uzun tutulmuyordu. Pompeo, Tillerson’ın oluşturamadığı Başkan ile bağlantıyı kurmayı başarmıştı.

NÜFUZLU BAKAN

Mike Pompeo nasıl bir bakan olacak? Her şeyden önce selefinin aksine Başkan’ın tam desteğine sahip olacağı konuşuluyor. Pompeo ile uluslararası temaslarda muhatapları ‘Başkan’ın Adamı’ ile konuştuklarından ve sözlerin Trump’a ulaşacağından emin olacaklar.

 Yeni Dışişleri Bakanı’nın Trump’ın ‘Önce Amerika’ politikasına uygun bir çizgi benimseyeceği de öngörüler arasında. Nitekim Pompeo’nun bakan atanması öncelikle İran ile 2015 yılında yapılan nükleer anlaşmanın iptal edilebileceği beklentisini giderek arttırdı.

KÖRFEZ MEMNUN

Amerikan AP Ajansı’nın önceki gün yayınladığı haberler arasında Körfez’deki Arap ülkelerinin Bakan Rex Tillerson’ın gidişinden memnuniyet duyduğuna dair bir makale vardı.

 Buna göre Arap basınında Tillerson’ın Katar krizinde arabuluculuğa soyunurken Başkan Trump’ın nasıl da tarafsız kalmaya çalıştığı aktarılıyordu. Arab News gazetesi Donald Trump’ın meşhur ‘Çırak’ yarışma programında kullandığı ‘Kovuldun!’ sözünü manşete taşımıştı.

 İsrail’de de yeni bakanın daha iyi olacağı yorumları söz konusuydu.

TÜRKİYE İLE İLİŞKİLER

Pompeo’nun atanması tam da Türkiye’nin Menbiç’in terör örgütü YPG’den temizlenmesi konusunda Tillerson ile ilerleme kaydedilen bir döneme denk geldi. Bu nedenle de Dışişleri Bakanı Çavuşoğlu’nun 19 Mart’ta yapacağı Washington ziyareti yeni bakana dosyalar üzerinde hazırlık fırsatı vermek için ertelendi.

Türkiye’ye eleştirilerine rağmen CIA Başkanı olarak ilk ziyaretini Ankara’ya yapan Pompeo, Türkiye dosyalarına yabancı değil. Öte yandan Trump’a yakınlığı müzakerelerin ilerlemesine katkı sağlayabilir.