Libya’da neler oluyor

MEDYA’NIN İLGİ ODAĞI

AMERİKAN New York Times (NYT) gazetesi, Trablus’ta konuşlu UMH’nin zaferiyle bu yönetimi destekleyen Türkiye’nin bölgede ‘belirleyici güç konumu’na yükseldiğine işaret etti. Washington Post gazetesi, BM tarafından tanınan UMH’nin, ülkenin doğusunda konumlu Halife Hafter’e karşı yürüttüğü operasyonlardaki başarısının arkasında Türk İHA ve SİHA’larının olduğunu yazdı. Hatta NYT gazetesi, Türkiye’nin Osmanlı sonrasında petrol zengini bu ülkeye en güçlü müdahalesini yaptığına dikkat çekti.

HAFTER GERİ ÇEKİLDİ

2019 yılının nisan ayında Trablus’u almak için operasyon başlattığını açıklayan Hafter, Vatiyye yenilgisinin ardından bayramı da bahane ederek Trablus’a yakın bazı bölgelerden çekilme kararı aldı. 2011 yılında devrilen Kaddafi’nin komutanlarından olan, Çad savaşı sonrasında ABD’de de eğitim gören Hafter hali hazırda Birleşik Arap Emirlikleri, Mısır, Rusya ve Fransa gibi ülkeler tarafından destekleniyor. ABD Başkanı Donald Trump, her ne kadar Halife Hafter ile görüşse de Washington daha mesafeli bir tutumla yoluna devam etmeyi tercih etti.

TÜRKİYE İLE ANLAŞMALAR

ASLINDA Libya’daki güç mücadelesini, Suriye savaşı, Ortadoğu’daki nüfuz kavgası, Doğu Akdeniz’de hidrokarbon yataklarının paylaşılmasıyla ilgili çekişmelerin bir devamı olarak görmek gerekiyor. Türkiye’nin aralık ayında UMH lideri Feyiz es Serrac ile Doğu Akdeniz’de sınırları belirleyen mutabakat ile askeri işbirliği anlaşması Trablus’un elini güçlendiren bir hamle oldu. UMH’nin başlattığı ‘Barış Fırtınası’ ile sahada kazanımlar elde etmesinin ardından ABD’den de UMH’ye ılımlı sinyaller arttı.

PEŞ PEŞE HAMLELER

ABD Dışişleri Bakanı Mike Pompeo, Libya Başbakanı Feyiz es Serrac ile telefon görüşmesi yaparken ABD’nin Libya Büyükelçisi Richard B.Norland, Libya hükümetinin terörizm ile mücadele ve barış çabalarına katkılarından ötürü övgüde bulundu. Hafter’e destek için Libya’ya giden Rus güvenlik şirketi Wagner’in silahlı güçlerini çekmeye başladığı yolunda haberler gelirken, Hafter saflarından Türkiye’nin çıkarlarının hedef alınacağına dair tehditler yükselmeye başladı. Ve Rusya’dan Hafter’e destek için savaş uçakları yollandığı haberleri geldi.

ABD’DEN İLGİNÇ ÇIKIŞ

ABD’nin Afrika Komutanlığı (AFRICOM) üç gün önce Rusya’nın, Libya’da darbeci Hafter için savaşan paralı Rus güçlerini desteklemek için bu ülkeye savaş uçakları gönderdiğini öne sürdü. Hatta AFRICOM, Suriye’de boyandıktan sonra Libya’ya aktarıldığını belirttiği bu uçaklarla ilgili görüntü yayınladı. AFRICOM Komutanı Orgeneral Stephen Townsend de Rusya’nın tıpkı Suriye’de yaptığı gibi Libya’da da dengeyi kendi lehine çevirmeye çalıştığını kaydetti. Açıklamada Avrupa’ya yönelik ifadeler de dikkat çekiciydi. Rusya’nın kıyılardaki üsleri ele geçirmesi halinde hava savunma sistemleriyle Avrupa’nın güney kanadının yeni bir güvenlik kaygısıyla karşı karşıya kalacağının altı çiziliyordu.

DENGELER DEĞİŞTİ

TÜRKİYE’nin UMH ile işbirliği, belli ki, Libya’da dengeleri değiştirdi. Şimdi ABD, Rusya ve diğer aktörler, pozisyonlarını yeniden gözden geçiriyor. Esad ile işbirliği sayesinde Suriye’de oyun kurucu olan Rusya, belli ki Libya’da da masada kalmayı sürdürmek için strateji belirliyor. Rusya’nın bu ülkede güçlenmesini istemeyen ABD ise anlaşılan Türkiye’nin desteklediği UMH ile yakınlaşmayı bir kez daha değerlendiriyor. Ve tüm bu gelişmeler Libya’yı önümüzdeki günlerde daha fazla konuşacağımız anlamına geliyor.