ABD gezisinin Türkiye’ye iki mesajı

Cumhurbaşkanı Erdoğan, Türkiye’nin terör örgütü saydığı YPG’ye silah verilmesinin rahatsızlığı, FETÖ elebaşısı Fetullah Gülen’in iadesi ve Reza Zarrab gibi konularda görüşlerini aktarmak istediği bir günde Trump, 9 Mayıs’ta Oval Ofis’te Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov ile yaptığı görüşmede konuk bakana çok gizli bilgileri vermekle suçlanıyordu. Washington Post gazetesinin iddiasına göre Trump, bir müttefik ülkeden temin edilen ve THY dahil bazı havayolu şirketlerine ABD uçuşlarında laptop yasağı getiren istihbaratı Lavrov ile paylaşmıştı. Birçok siyasi yorumcu Trump’ın İsrail olduğu söylenen müttefik ülkenin onayı olmadan Rusya ile istihbarat paylaşımına gittiği gerekçesiyle söz konusu ülkeyle işbirliğinin tehlikeye girebileceği belirtiyordu.

İşte bu nedenle Erdoğan görüşmesi, ‘Trump, Rusya’ya gizli bilgiler verdi mi’ minvalindeki krizin gölgesinde gerçekleşti. Nitekim Trump da Erdoğan ile basın toplantısını kapatırken Rus Bakan Lavrov ile çok başarılı bir görüşme yaptığını, terörle mücadelede olabildiğince çok yardım almak istedikleri belirterek ‘Türkiye ile gerçekleşen güzel şeylerden biri de bu. Sahip olduğumuz ilişkiyi kimse yenemez’ dedi.

İŞTE O TAAHHÜTLER

ŞİMDİ Erdoğan-Trump ve teknik heyetler düzeyindeki görüşmelerin ne kadar verimli geçtiği önümüzdeki dönemde belli olacak. Cumhurbaşkanı Erdoğan, “YPG-PYD terör örgütünün hangi ülke tarafından olursa olsun muhatap olarak alınması, bu konuda küresel düzeyde varılan mutabakata kesinlikle uygun değildir” dedi. Buna karşılık Trump, YPG’nin adını anmadı, “Türkiye’yi terör ve IŞİD ve PKK gibi terör örgütleriyle mücadelesinde destekliyoruz” demekle yetindi.

YPG’ye ağır silah verilmesine yeşil ışık yakan Trump, Ankara’nın silah ve askeri teçhizat isteğiyle ilgili olarak “Türkiye ve Cumhurbaşkanı tarafından askeri ekipman talep edildi. Biz de sözkonusu ekipmanın kısa sürede ellerine ulaşmasını sağlayacağız” dedi. Bu ziyaretin olumlu algılanabilecek mesajlarından biriydi.

Ancak Türkiye’ye yönelik olası bir silah satışının ABD Kongresi’nden onayı gerekiyor. Her ne kadar Trump’ın Cumhuriyetçi Partisi Kongre’nin iki kanadında da çoğunlukta olsa da Trump’ın ve ekibinin Rusya bağlantısıyla ilgili iddialar kendi partisinde bile tepki çekiyor. Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın ziyareti sırasında Türkiye’nin Washington Büyükelçiliği önünde yaşanan arbedenin de Kongre üyelerinden gelen açıklamalardan Ankara’nın imajına hiç de katkıda bulunmadığı anlaşılıyor.

*

ERDOĞAN-Trump görüşmesinden sonra Savunma Bakanı Fikri Işık da ABD’li muhatabı Jim Mattis ile ikili bir görüşme yaptı. Pentagon Sözcüsü Dana White görüşme sonrasında, “Bakan (Jim Mattis) Türkiye’nin PKK ile mücadelesine desteğini ve PKK ile mücadele konusunda Türkiye ile işbirliğini artırmayı planladıklarını yineledi” dedi.

Görüşmelerin dikkat çekici bir diğer mesajı da buydu. Rakka’nın DEAŞ’tan alınması için YPG’yi ağır silahlarla donatma kararı alan Trump yönetimi, YPG’nin kardeş örgütü PKK’ya yönelik mücadele veren Türkiye’ye askeri teçhizat ve PKK’ya karşı işbirliği sözü veriyordu. Washington, ABD’li yetkililerin ‘taktik’ dediği YPG ile işbirliğine giderek Türkiye ile stratejik ilişkilerini ciddi bir teste tabi tutma riskini göze almış oluyor.