Sosyal medya kundakçıları milli güvenlik sorunudur

Avrupa genelinde sosyal medya kullanım oranı yüzde 30’da kalırken Türkiye’de bu oran yüzde 70’i buluyor.

Dolayısıyla, sosyal medya hem ticari olarak, hem siyasi mesajların paylaşıldığı hem de toplumsal konuların tartışılmasında, en çok kullanılan alan.

Sosyal medya her türlü legal faaliyet için önemli bir iletişim mecrası görevi yaparken maalesef illegal örgütlerin dezenformasyon faaliyetleri konusunda cirit attığı yerlerden birisi, hatta birincisi oldu.

Çünkü geleneksel medya yani televizyon, radyo, gazete hatta internet siteleri gibi yasalara uyma zorunluluğu bulunmadan her türlü sahtecilikle; istenilen yalan, dezenformasyon, hakaret, halkı kışkırtma yapılabildiği gibi çocuklara, kadınlara yönelik suçlar da işlenebiliyor.

ÖRGÜTLERİN HEDEFİ

Türkiye, nüfusunun yüzde 70’inin sosyal medya kullanıcısı olması nedeniyle illegal örgütlerin hedefinde bulunuyor.

İsviçre’nin Lozan kentinde bulunan İsviçre Federal Teknoloji Enstitüsü (EPFL) tarafından yapılan, 2015-2019 yıllarını kapsayan ve Türkiye üzerine odaklanan araştırmaya göre; Türkiye’deki sosyal medya gündem başlıklarının yüzde 47’si, dünya trend listelerine giren başlıkların da yüzde 20’si sahte.

Bu sahte başlıklar BOT yani bilgisayar yazılımları aracılığıyla oluşturulan ve gerçek kullanıcılar tarafından kullanılmayan, takipçi ve etkileşim oranlarını arttırmak amacıyla kullanılan hesaplar. BOT kelimesi Robot’tan geliyor ve sahte hesap anlamında kullanılıyor.

ASİMETRİK SAVAŞIN SİLAHI

BOT hesapları, propaganda yapmak ya da rakibini yıpratmak isteyen siyasetçiler, birbirine düşman olan ülkeler, istihbarat örgütleri ve terör örgütleri yaygın biçimde kullanıyor.

Sosyal medyanın sosyal ve psikolojik gücü göz önüne alındığında, asimetrik bir savaş aracı olarak hedef kitlelere yönelik algı yönetimi ve propaganda operasyonlarına aracılık ettiği görülüyor. Fiziki olarak var olmayan kişiler adına oluşturulmuş taklit profiller olan sahte yani BOT hesapların kullanıcılarını bir ordu, buralardan yaptıkları sahte paylaşımları da bir silah olarak görmek mümkün.

Yalan ve dezenformasyonla amaçları; tanınırlığını arttırmak, insanları korkutup, endişe ve paniğe sevk etmek, yanlış bilgileri toplamak ve yayarak gündemi manipüle etmektir.

KURGU SES, VİDEO KAYITLARI

Kimliklerini saklayan sahte hesaplar, hedef aldıkları kitlenin sosyo-ekonomik özelliklerine göre içerik üretip, yazılı içerik yanında kurgu ses kayıtları, video ve canlı yayınlarla da kitlelere ulaşıp manipüle edebiliyorlar.

‘HELPTURKEY’ BAŞLIĞI İLE OYUNA GELENLER...

Türkiye, 28 Temmuz’dan bu yana 38 ilde çıkan 180 dolayındaki yangınlarla boğuşurken, sahte hesapların sosyal medyadaki yalan ve algı operasyonuyla karşı karşıya kaldı.

“HelpTurkey” başlığıyla birkaç saat süren bir sosyal medya haraketliliği ile inanılmaz bir kaos ortamı yaratıldı.
Bir iki gün önce açılmış bir hesap tarafından başlatılan ve 1 Ağustos gecesi 23.30’dan bir saat sonra 918 bin tweet ile dünya listesine giren “HelpTurkey” başlığı altında atılan mesaj sayısı saat 02.30 itibarıyla 2 milyonu geçti. 11 saat sonra Twitter “HelpTurkey” başlığının sahte oluşturulduğunu görerek kaldırdı.

Geriye ne kaldı; açtıkları sahte hesapları kapatarak izlerini kaybettiren ve bu algı operasyonunu yürütenler, iyi niyetle bunların oyuncağı olan binlerce kişi ve tabii ki Ankara Cumhuriyet Başsavcılığı’nın konuyla ilgili açtığı soruşturma.
Bu başlıkla paylaşım yapan ve nasıl bir manipülasyonun parçası olduklarının farkına varmayanlar hâlâ, “Yardım istemek suç mu?” gibi savunma psikolojisi içine giriyorlar.

Bu tür afetlerle yardım teklif edilmesi, yardım talep edilmesinin uluslararası koşulları vardır. Bu kampanyanın sahte oluşu zaten böyle bir girişimin iyi niyetli olmadığını gösteriyor. Nitekim, Türkiye Cumhuriyeti Devleti zor zamanlarda başka ülkelere yaptığı gibi gelen yardım tekliflerinden ihtiyacı olanları kabul ediyor.

YÜZDE 15 YEM OLDU

Büyük bölümü söndürüldü ama hâlâ devam eden yangınlar var. Ama hem yangınların çıkış sebepleri, hem önleme hem de söndürme konusunda çıkarmamız gereken çok dersler var. Öte yandan her uygun ortamda, sosyal medyayı, korku ve panik yaratmak, yaymak ve toplumsal kaos çıkarmak için kullanan kundakçılara karşı da önlem alınmalı.

“HelpTurkey” başlığı altında yürütülen kaos senaryosu hem sosyal medya kullanıcılarına hem de devleti yönetenlere ders olmalı ve bu olay her yönüyle incelenip gerekli yasal düzenlemeler yapılmalı.

Siber Suçlarla Mücadele Dairesi Başkanlığı’nın tespitine göre, orman yangınları başladığı günden itibaren sosyal medya üzerinden sistemli bir şekilde dezenformatif ve manipülatif propaganda içeriklerini barındıran hashtag ve paylaşımların yüzde 32’si FETÖ’cü, yüzde 23’ü marjinal sol, yüzde 18’i PKK, yüzde 12’si DHKP-C terör örgütüne bağlı hesaplar, yüzde 15’i ise genel kullanıcılar tarafından gerçekleştirildi. Yani yüzde 15 terör örgütlerinin yemi oldu.

Başta Almanya ve Fransa sosyal medyada terörist eylemlere teşvik veya halkı kışkırtma ve vatana ihanet gibi suçlara yönelik yasal düzenleme yaparken Türkiye, milli güvenlik sorunu olan bu konuya seyirci kalmamalı. Çünkü yarın başka bir kılıkta ve başka bir başlıkta yine karşımıza çıkacaklar.