Paylaş
MARMARA SONRASI ÖNLEMLER
“Marmara’da yaşanılan büyük depremden sonra Türkiye, insanları depremin değil binaların öldürdüğüne inanmış, sağlam yapılar için kollar sıvanmıştı. ‘Neden gelişmiş ülkelerde 8 büyüklüğündeki depremlerde bile neredeyse cam bile kırılmıyor, neden benim ülkemde 6 büyüklük bile yıkımlara neden oluyor?’
O ŞİRKETLERE YÜKÜMLÜLÜK
Gölcük depreminden sonra, kanunun alt yapısını oluşturmak için kanun hükmünde kararname çıkarıldı. Kararname, yapı denetim şirketlerine mesleki sorumluluk sigortası yaptırma zorunluluğu getiriyordu. Aynı zamanda otokontrol sağlanmış olacak ve sağlam binaların önü açılacaktı. Yani yapı denetim şirketleri sigortaya bağlı olarak çalışacaklardı. Ancak başta müteahhitler ve yanlış hatırlamıyorsam, meslek odaları da ayağa kalktı, bunun inşaat maliyetini çok artıracağını iddia ederek, maddeyi çıkarttırdı. Artışın ne kadar olabileceğini sorduğumda, bu konuda çalışan arkadaşlar bunun inşaat maliyetine yüzde 7 gibi ek yük getireceğini söyledi.
ÇARK NASIL DÖNÜYORDU
Bu sistem şöyle çalışır. İnşaat yaptırmak isteyen kişi sigortaya gider. Sigorta inşaat alanına önce bir jeolog gönderir. Jeolog inşaat yerinin fay hatlarını, sel yatağını, heyelan ya da sıvılaşma riski de dahil bir çok parametreyi inceleyerek bu alanın inşaata uygun olup olmadığı konusunda rapor hazırlar. Alan inşaata uygun değilse sigorta şirketi, ‘Ben bunu sigortalamam’ dediği anda oraya inşaat yapılmaz. Eğer uygun ise bu kez sigorta, yapı denetim şirketini alana gönderir ve tüm inşaat bu şekilde sigortalanır. Yani ilk anda hazırlanan kanunla yapılması istenen buydu.
ANCAK SİSTEM ALTÜST OLDU
Sonrasında alınan trajikomik bir kararla yapı denetim şirketleri, müteahhitlerin altında çalışmaya başladı. Yani maaşlarını denetledikleri kişilerden almaya başladı, 2018 yılına kadar böyle devam etti. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, 2018 yılında, ‘Yapı denetim şirketleri ile müteahhitlerle çok yüz göz oldu. Bu nedenle yapı denetim şirketleri artık belediyelere bağlı çalışacak’ diyerek kanunda değişiklik yaptı. Ancak değişen bir şey yoktu aslında.
RİSKTE YÜZDE 7 ÇOK MU?
Hep şunu sorduk: Herhangi bir nedenle yapı denetim şirketlerinin denetlediği binalar yıkılırsa bunun bedelini kim ödeyecek? Yapı denetim şirketi mi, belediye mi? Bugün deprem bölgesinde yapı denetim şirketlerince denetlenmiş, ancak yıkılan ve hasar gören evlerin parasını kim verecek? İşte bu sistemler nedeniyle gelişmiş ülkelerde 8 büyüklüğündeki depremde bile cam kırılmıyor. Türkiye gibi deprem bölgesinde olan bir ülkede inşaat maliyetine eklenecek yüzde 7 ya da yüzde 10 çok mu?”
---------------------------------
BİR SÜREKLİ DİLEK
İMAR AFFINA/BARIŞINA “HAYIR!”
----------------------
BİR ALINTI
Dünyada biri üşüyorsa
Sen ısınamazsın
Hz. Mevlana
Paylaş